Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 57 oppslagsord

prov

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt próf, gjennom lågtysk, frå mellomalderlatin proba, av latin probare; samanheng med prøve (1

Tyding og bruk

  1. opplysning, teikn som syner korleis ein samanheng er;
    stadfesting på at noko er sant
    Døme
    • ein påstand utan prov;
    • føre prov for
  2. Døme
    • eit fellande prov
Artikkelside

prove

prova

verb

Opphav

norrønt prófa, gjennom lågtysk, frå latin probare; sjå prov

Tyding og bruk

føre prov for, stadfeste som sant;
overtyde om
Artikkelside

polise

substantiv hankjønn

Uttale

poliˋse

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk polizza ‘liten setel’; opphavleg frå gresk ‘prov’

Tyding og bruk

eldre nemning for forsikringsbevis
Artikkelside

motprov

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

prov (1) som går imot eit anna prov;
Døme
  • kome med motprov
Artikkelside

levere

levera

verb

Opphav

gjennom lågtysk levereren og fransk livrer; frå latin liberare ‘gjere fri’, av liber ‘fri’

Tyding og bruk

  1. gje frå seg
    Døme
    • levere varer kvar onsdag;
    • dei leverer fisk til oppkjøparar;
    • du må levere pakka til henne personleg;
    • han leverte attende bøkene han hadde lånt
  2. Døme
    • solcellepanelet leverer straum til hytta;
    • du har levert eit godt arbeid her;
    • artisten leverte på konserten
  3. leggje fram
    Døme
    • dei må levere prov for at påstanden stemmer

Faste uttrykk

  • levere varene
    yte det som er lova eller venta
    • forfattaren leverer varene i oppfølgjaren
Artikkelside

lutbrev

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. skriftleg prov på at ein har skote inn pengar i eit lutlag (1);
Artikkelside

identitetsprov

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

prov (1) (som styresmaktene godtek) på at nokon er den dei seier dei er;
Artikkelside

monument

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin , av monere ‘minne på’

Tyding og bruk

historisk prov
Døme
  • reise eit monument over ein stor kunstnar;
  • fabrikken ligg der som eit monument over ein feilslått politikk
Artikkelside

prøve 2

prøva

verb

Opphav

norrønt prófa, gjennom lågtysk, frå latin probare; jamfør prov

Tyding og bruk

  1. granske noko, til dømes for å finne ut kva eigenskapar det har;
    undersøkje, kontrollere, teste
    Døme
    • dei har prøvd ein ny bil;
    • dei prøvde om materialet var sterkt nok;
    • læraren prøvde elevane i grammatikk;
    • ho vil prøve saka for retten
    • brukt som adjektiv:
      • han tok eit prøvande steg
  2. øve inn;
    framføre på prøve (1, 3)
    Døme
    • teateret prøver eit nytt stykke
  3. gjere eit forsøk på;
    Døme
    • eg prøver å kome tidsnok;
    • vi får prøve å finne ein utveg
  4. (la nokon) møte motgang eller liknande
    Døme
    • ho har fått prøve litt av kvart
    • brukt som adjektiv:
      • han var ein hardt prøvd mann

Faste uttrykk

  • prøve krefter
    finne ut kven som er sterkast
  • prøve lykka
    prøve ut noko som ein håper vil lykkast;
    gje seg ut på noko utan å vite om det vil gå godt eller dårleg
    • ho prøvde lykka som modell;
    • prøve lykka i USA
  • prøve noko på
    ta på seg noko for å sjå om det passar
    • han prøvde dressen på
  • prøve seg fram
    gjere stadige forsøk for å finne den rette eller beste løysinga
    • dei prøvde seg fram til den beste oppskrifta
  • prøve seg på nokon
    nærme seg nokon for å freiste å oppnå (romantisk eller seksuell) kontakt
    • han hadde prøvd seg på henne heile kvelden
  • prøve seg på noko
    gjere ein freistnad på noko
    • ho kan snart prøve seg på den store bakken
  • prøve ut
    teste
    • han prøver ut eit nytt medikament mot høgt blodtrykk
Artikkelside

kvittering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • låne noko mot kvittering
  2. skriftleg prov på at noko er motteke eller betalt
    Døme
    • ta vare på kvitteringa
Artikkelside
Side 1 av 6