Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
20 treff

Bokmålsordboka 10 oppslagsord

feilfri

adjektiv

Betydning og bruk

uten feil
Eksempel
  • en feilfri besvarelse;
  • ingen er feilfri
Artikkelside

korrekt

adjektiv

Opphav

fra latin; jamfør korrigere

Betydning og bruk

  1. som ikke avviker fra sannheten;
    som stemmer med virkeligheten;
    Eksempel
    • gi korrekte opplysninger;
    • et korrekt sitat
  2. etter reglene;
    Eksempel
    • hun er alltid ytterst korrekt;
    • være korrekt antrukket

Faste uttrykk

  • politisk korrekt
    som samsvarer med rådende oppfatninger
Artikkelside

uten plett og lyte

Betydning og bruk

perfekt, feilfri;
Se: lyte, plett
Eksempel
  • konserten ble gjennomført uten plett og lyte
Artikkelside

plett 1

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • en plett på duken;
    • ha røde pletter i kinnene
  2. feil, lyte;
    jamfør skamplett
    Eksempel
    • få en alvorlig plett på rullebladet
  3. sted, plass
    Eksempel
    • en lun og fredet plett
  4. liten, rund kake
    Eksempel
    • bake pletter

Faste uttrykk

  • på pletten
    på rett sted og til rett tid
  • uten plett og lyte
    perfekt, feilfri
    • konserten ble gjennomført uten plett og lyte
Artikkelside

perfekt

adjektiv

Opphav

fra latin , av perficere ‘fullende’

Betydning og bruk

helt uten feil eller mangler;
fullkommen (2), feilfri;
ypperlig
Eksempel
  • en perfekt anledning;
  • et perfekt utgangspunkt;
  • perfekte forhold med sol og lite vind;
  • flygeren foretok en perfekt landing
  • brukt som adverb:
    • snakke et fremmedspråk perfekt

Faste uttrykk

  • perfekt storm
    • kraftig storm (1) som oppstår på grunn av en uvanlig kombinasjon av værfenomener
    • kritisk situasjon som har oppstått på grunn av en kombinasjon av flere usedvanlige faktorer
      • pandemien var en perfekt storm
Artikkelside

prikkfri

adjektiv

Betydning og bruk

som det ikke er noe å utsette på;
feilfri, plettfri
Eksempel
  • et prikkfritt løp;
  • prikkfri kjøring
Artikkelside

prektig

adjektiv

Opphav

av lavtysk pracht ‘prakt’; jamfør prakt

Betydning og bruk

  1. praktfull, staselig, storslått
    Eksempel
    • en prektig seremoni
  2. utmerket, fortreffelig, ypperlig
    Eksempel
    • det er en prektig ungdom vi har
  3. brukt ironisk: uklanderlig, feilfri
    Eksempel
    • du er jo så prektig, du
Artikkelside

lytefri

adjektiv

Betydning og bruk

som er uten lyter;
ulastelig, feilfri;
Eksempel
  • lytefrie kropper;
  • et bord med lytefri overflate
  • brukt som adverb
    • pianisten spilte lytefritt
Artikkelside

lyte

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt lýti, av ljótr ‘stygg’

Betydning og bruk

feil, mangel, skade;
Eksempel
  • være fri for fysiske lyter;
  • bilen har noen lyter

Faste uttrykk

  • uten plett og lyte
    perfekt, feilfri
    • konserten ble gjennomført uten plett og lyte
Artikkelside

forkorte

verb

Opphav

fra lavtysk; jamfør kort (2

Betydning og bruk

  1. gjøre kortere;
    Eksempel
    • forkorte tiden med å løse kryssord;
    • en feilfri søknad vil forkorte tiden det tar å behandle søknaden
    • brukt som adjektiv
      • boka fins også i en forkortet utgave
  2. gi kortere eller enklere skrivemåte
    Eksempel
    • forkorte et ord;
    • forkorte en brøk
Artikkelside

Nynorskordboka 10 oppslagsord

feilfri

adjektiv

Tyding og bruk

utan feil
Døme
  • feilfri prøve;
  • feilfrie varer;
  • ingen er feilfri
Artikkelside

korrekt

adjektiv

Opphav

frå latin; jamfør korrigere

Tyding og bruk

  1. som ikkje vik av frå sanninga;
    som stemmer med røynda;
    Døme
    • gje korrekte opplysningar;
    • eit korrekt sitat
  2. etter reglane;
    Døme
    • korrekt framferd;
    • ein korrekt herre

Faste uttrykk

  • politisk korrekt
    som samsvarer med rådande oppfatningar
Artikkelside

rett 3

adjektiv

Opphav

norrønt réttr

Tyding og bruk

  1. ikkje bogen;
    bein, rak;
    Døme
    • ei rett linje;
    • rett til vêrs;
    • rett i ryggen
  2. i samsvar med reglar eller lover;
    feilfri, korrekt;
    høveleg, passande
    Døme
    • finne det rette svaret;
    • rekneskapen var rett;
    • finne det rette ordet;
    • vere på rett veg;
    • i rett tid;
    • sjå kva som er rangt og rett;
    • vere av rette slaget;
    • vere på rette sida av lova
    • brukt som adverb:
      • skrive rett;
      • løyse oppgåva rett;
      • hugse rett;
      • alt gjekk rett for seg
  3. som snur den vanlege eller fine sida ut;
    ikkje vrang (1)
    Døme
    • den rette sida av duken
  4. rettvis;
    sømeleg, høveleg;
    rettkomen
    Døme
    • det er rett og rimeleg;
    • stri for det rette
  5. med sine fulle fem
    Døme
    • han er ikkje rett i hovudet
  6. brukt som adverb: utan omvegar eller avbrot;
    direkte
    Døme
    • rett opp
  7. brukt som adverb: like (4, 4)
    Døme
    • rett utanfor
  8. brukt som adverb: svært;
    nokså
    Døme
    • rett lenge;
    • rett stor;
    • rett ofte

Faste uttrykk

  • gå rett heim
    slå godt an
    • moteshowet gjekk rett heim
  • rett og slett
    beintfram
  • rett som det var
    med eitt;
    brått
Artikkelside

plett 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ho hadde fått hissige, raude plettar på halsen
  2. feil, lyte (1;
    jamfør skamplett
    Døme
    • alle har plettar av skuld og skam
  3. stad, plass
    Døme
    • ein velsigna plett på jorda
  4. lita, rund kake
    Døme
    • bake plettar

Faste uttrykk

  • på pletten
    på rett stad og til rett tid
  • utan plett og lyte
    perfekt, feilfri
    • akkompagnementet er utan plett og lyte
Artikkelside

perfekt

adjektiv

Opphav

frå latin , av perficere ‘fullføre’

Tyding og bruk

heilt utan feil eller manglar;
fullkomen (2), feilfri;
framifrå
Døme
  • ei perfekt lukeparkering;
  • ein perfekt sommardag;
  • perfekte forhold for skigåing
  • brukt som adverb:
    • snakke eit språk perfekt

Faste uttrykk

  • perfekt storm
    • kraftig storm (1) som kjem på grunn av ein uvanleg kombinasjon av vêrfenomen
    • kritisk situasjon som har oppstått på grunn av ein kombinasjon av fleire uvanlege faktorar
      • energikrisa er ein perfekt storm
Artikkelside

prikkfri

adjektiv

Tyding og bruk

som det ikkje er noko å utsetje på;
feilfri, lytefri
Døme
  • prikkfri køyring
Artikkelside

lyte 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt lýti, av ljótr ‘stygg’

Tyding og bruk

feil, mangel, skade;
Døme
  • latterleggjering av fysiske lyte;
  • det finst ikkje lyte på hesten

Faste uttrykk

  • utan plett og lyte
    perfekt, feilfri
    • akkompagnementet er utan plett og lyte
Artikkelside

utan plett og lyte

Tyding og bruk

perfekt, feilfri;
Sjå: lyte, plett
Døme
  • akkompagnementet er utan plett og lyte
Artikkelside

lytefri

adjektiv

Tyding og bruk

som er utan lyte (1;
ulasteleg, feilfri;
Døme
  • eit lytefritt ytre;
  • ein utøvar med lytefri teknikk
  • brukt som adverb
    • pianisten spela lytefritt
Artikkelside

ex cathedra

adverb

Uttale

eks kateˊdra

Opphav

frå latin ‘frå lærestolen’

Tyding og bruk

om fråsegn frå paven i lærespørsmål: med feilfri autoritet
Døme
  • tale ex cathedra
Artikkelside