Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
144 treff

Bokmålsordboka 81 oppslagsord

avslutte

verb

Opphav

fra dansk; trolig fra tysk

Betydning og bruk

  1. gjøre helt ferdig;
    gjøre opp
    Eksempel
    • avslutte forhandlingene;
    • arbeidet blir avsluttet for dagen;
    • avslutte en konto
  2. brukt som adjektiv:
    Eksempel
    • en avsluttet gruppe
Artikkelside

terminere

verb

Opphav

av termin

Betydning og bruk

gjøre slutt på;
Eksempel
  • partene er enige om å terminere avtalen
Artikkelside

sette strek

Betydning og bruk

avslutte;
Se: strek
Eksempel
  • de satte strek for debatten
Artikkelside

stenge ned

Betydning og bruk

avslutte virksomhet;
Se: stenge
Eksempel
  • hotellet må stenge ned
Artikkelside

stemple ut

Betydning og bruk

  1. registrere (i et stemplingsur) at en avslutter arbeidsdagen
  2. avslutte arbeidslivet
    Eksempel
    • mange stempler ut på grunn av psykiske lidelser
Artikkelside

gjøre det slutt

Betydning og bruk

avslutte kjærlighetsforhold;
Se: slutt
Artikkelside

over og ut

Betydning og bruk

Se: over
  1. uttrykk brukt for å avslutte kommunikasjon via radio
  2. slutt for godt
    Eksempel
    • nå er det over og ut for samarbeidet
Artikkelside

logge ut/av

Betydning og bruk

avslutte forbindelse med datamaskin, dataprogram eller lignende;
Se: logge
Eksempel
  • han logger av internett;
  • husk å logge deg ut når du går fra kontoret
Artikkelside

legge ballen død

Betydning og bruk

Se: ball
  1. stanse ballens bevegelse (for eksempel i fotball)
  2. avslutte en (vanskelig) sak
Artikkelside

sette sluttstrek

Betydning og bruk

avslutte arbeid eller virksomhet;
Eksempel
  • de satte sluttstrek for debatten
Artikkelside

Nynorskordboka 63 oppslagsord

avslutte

avslutta

verb

Opphav

gjennom bokmål, frå dansk; truleg etter tysk

Tyding og bruk

  1. gjere heilt ferdig;
    gjere opp
    Døme
    • avslutte den politiske gjerninga si på ein verdig måte;
    • møtet blir avslutta med ein song;
    • avslutte ein rekneskap
  2. brukt som adjektiv
    Døme
    • ei avslutta gruppe
Artikkelside

terminere

terminera

verb

Tyding og bruk

gjere slutt på;
Døme
  • spelaren terminerte kontrakten
Artikkelside

sorti

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk, av sortir ‘gå ut’

Tyding og bruk

bortgang eller utgang, særleg frå ei scene;
det å gå av frå ei stilling eller avslutte ein karriere;
avslutning
Døme
  • ein verknadsfull sorti;
  • ein trist sorti
Artikkelside

skiljast

verb

Opphav

av skilje (2

Tyding og bruk

  1. gå frå einannan;
    avslutte hopehav
    Døme
    • skiljast som gode vener
  2. løyse opp ekteskap;
    Døme
    • dei skilst etter ti års ekteskap

Faste uttrykk

  • skiljast med
    • bli skild frå
      • han skilst med venene
    • kvitte seg med
      • ho skilst med den gamle stolen
Artikkelside

trøyte 3

trøyta

verb

Opphav

norrønt þreyta ‘få til å tryte’; samanheng med traute

Tyding og bruk

  1. gjere ferdig, fullføre, slutte
    Døme
    • trøyte (med) åkeren, arbeidet
  2. halde på lenge (med)
    Døme
    • trøyte på arbeidet
  3. sitje hos nokon som ligg på det siste
    Døme
    • trøyte den sjuke
  4. halde ut;
    Døme
    • trøyte både godt og vondt
  5. Døme
    • trøyte tida, dagen med lesing
  6. Døme
    • vi får trøyte ei stund til
  7. halde i arbeid, drive, røyne
    Døme
    • trøyte hesten hardt

Faste uttrykk

  • trøyte av
    avslutte
  • trøyte seg
    røyne seg
  • trøyte ut
    gjere sliten, trøytte ut
Artikkelside

strek

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

norrønt strik

Tyding og bruk

  1. rissa eller teikna linje
    Døme
    • teikne ein rett strek;
    • lage strekar på arket;
    • det var skore inn strekar i tømmeret;
    • læraren set strek under alle feila
  2. linjeføring (1) til ein teiknar
    Døme
    • ho har ein elegant og tydeleg strek
  3. Døme
    • deltakarane stod på streken
  4. smal stripe
    Døme
    • ein fugl med kvite strekar på sida
  5. linje i (ei tenkt) gradinndeling
    Døme
    • nokre strekar for langt
  6. Døme
    • vinden dreidde nokre strekar mot vest
  7. uventa, snarrådig handling;
    påfunn;
    Døme
    • ein dristig strek;
    • gjere mange leie strekar

Faste uttrykk

  • gå over streken
    overskride grensa for det sømelege;
    gå for vidt
  • raud strek
    • raudfarga strek som markerer feil i ein tekst
      • få mange raude strekar
    • grense mellom det som er akseptabelt og det som er uakseptabelt
      • foreldre må setje nokre raude strekar for barna
  • setje/slå ein strek over
    sjå på som ugjort, oppgjort eller gløymt
    • dei sette ein strek over det som hadde hendt;
    • vi slår ein strek over usemja
  • setje strek
    avslutte
    • dei sette strek for debatten
  • starte frå strek
    om veddeløpshest: starte utan handikap (1)
  • strek i rekninga
    noko som går på tvers av planane;
    vonbrot
    • det var ein strek i rekninga at søknaden ikkje vart innvilga
  • tynn som ein strek
    svært tynn
Artikkelside

stengje, stenge 2

stengja, stenga

verb

Opphav

norrønt stengja; av stong

Tyding og bruk

  1. late att (og låse)
    Døme
    • stengje døra;
    • kafeen stenger kl. 20
  2. hindre, sperre, blokkere
    Døme
    • stengje for utsynet;
    • krigsskip stengde fjordmunningen
  3. fange fisk i steng (1)
    Døme
    • stengje 70 hl sild

Faste uttrykk

  • stengje av
    • skru av (straum, vatn eller liknande)
    • skilje ut og sperre tilgang
      • stengje av eit område
  • stengje inne
    sperre inne;
    isolere
    • stengje inne katten;
    • bli stengd inne i arresten
  • stengje ned
    avslutte verksemd
    • stengje ned produksjonen
  • stengje ute
    lage hindringar for
    • stengje ute konkurrentar
Artikkelside

stemple

stempla

verb

Tyding og bruk

  1. merkje med stempel (2);
    Døme
    • brevet var stempla i går
    • brukt som adjektiv:
      • eit stempla dokument
  2. i overført tyding: karakterisere (2)
    Døme
    • bli stempla som tjuv;
    • stemple ei utsegn som lygn;
    • etter dette er ho stempla på livstid

Faste uttrykk

  • stemple inn
    • registrere (i eit stemplingsur) at ein begynner arbeidsdagen
    • motta
      • brevet vart stempla inn torsdag
  • stemple ut
    • registrere (i eit stemplingsur) at ein avsluttar arbeidsdagen
    • avslutte arbeidslivet
      • han stemplar ut etter 40 år i bransjen
Artikkelside

sluttstrek

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

avsluttande strek under eller etter noko
Døme
  • sluttstreken under svaret på reknestykket

Faste uttrykk

  • setje sluttstrek
    avslutte arbeid eller verksemd
    • dei sette sluttstrek for arbeidet
Artikkelside

sist 1

adjektiv

Opphav

norrønt síðastr; jamfør sist (3

Tyding og bruk

  1. som kjem til slutt
    Døme
    • gå siste året på skulen;
    • siste frist;
    • sende ei siste helsing
    • brukt som substantiv
      • ho hadde vore sjuk i det siste
  2. som utgjer resten av noko
    Døme
    • bruke siste mjølet
  3. dårlegast, lågast
    Døme
    • siste sort
  4. som går nærmast føre;
    Døme
    • sist veke el. siste veka;
    • takk for siste brevet ditt

Faste uttrykk

  • den siste til å
    den som har minst grunn til å
    • eg skal vere den siste til å klage
  • leggje siste hand på noko
    avslutte noko
    • leggje siste hand på verket
  • liggje på det siste
    vere nær ved å døy;
    liggje for døden
  • syngje på siste verset
    gå mot slutten
Artikkelside
Side 1 av 9