Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
9103 treff

Bokmålsordboka 4 oppslagsord

sjå

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt sjá femininum i sammensetning, betydning 2 etter engelsk show

Betydning og bruk

  1. den en ser, syn, i sammensetninger som
    Eksempel
    • kringsjå
  2. utstilling, særlig dyrskue
    Eksempel
    • fesjå
Artikkelside

kringsjå

substantiv intetkjønn

Opphav

etter tysk Rundschau; jamfør sjå

Betydning og bruk

vidt utsyn;
Artikkelside

choke 2, sjåke

verb

Uttale

sjåˋke

Betydning og bruk

Artikkelside

capriccio

substantiv hankjønn

Uttale

kapritˊsjå; kapritˊsjiå

Opphav

fra italiensk ‘lune, innfall’

Betydning og bruk

Artikkelside

Nynorskordboka 9099 oppslagsord

sjå 2

verb

Opphav

norrønt sjá; jamfør sett (4

Tyding og bruk

  1. oppfatte med auga;
    leggje merke til;
    bli var
    Døme
    • sjå ein samanstøyt mellom to bilar;
    • sjå nokon kome;
    • sjå at nokon kjem;
    • kan du sjå hunden der borte?
    • brått såg eg noko på vegen framfor meg;
    • ikkje sjå snurten av ein;
    • ikkje sjå handa framfor seg;
    • sjå flisa i auget åt bror sin – Matt 7,3
  2. vende blikket mot;
    Døme
    • sjå der, no regnar det;
    • sjå ein film, ei utstilling;
    • sjå ei sak frå begge sider;
    • sjå i avisa
    • vitje
      • sjå innom (til) ein;
      • sjå opp! – pass på, ver på vakt!
      • sitje roleg og sjå på – berre sitje passiv;
      • har du sett på maken?
    • granske, undersøke
      • vil du sjå på denne motoren?
  3. få lære, oppleve, vite;
    Døme
    • den som lever, får sjå;
    • vi får sjå korleis det går;
    • det er noko ein sjeldan ser – er vitne til;
    • du skal sjå det går nok bra
    • tenkje etter, fundere
      • la meg sjå, det er femten år sidan
    • innsjå, skjøne
      • der ser du korleis det går;
      • så langt eg kan sjå, skulle det gå bra;
      • ho er rik, ser du
    • vilje (2, ynske
      • eg ser helst at du går;
      • ikkje sjå på prisen – ikkje bry seg om prisen
  4. om utsjånad: gje inntrykk av, likjast
    Døme
    • å sjå til er han ein kraftkar
  5. refleksivt:
    Døme
    • sjå framfor seg;
    • sjå seg tid til – ha tid til
  6. i uttrykk med partikkel

Faste uttrykk

  • ikkje sjå ut
    vere fæl, underleg å sjå på
  • sjå att
    møtast på nytt, finne att
  • sjå bort ifrå
    òg: ikkje rekne med
  • sjå etter
    passe på (barna);
    leite etter (noko);
    undersøkje
    • sjå etter om nokon er heime
  • sjå fram til
    glede seg til
  • sjå gjennom
    lese fort (i ei bok, dokument)
  • sjå godt ut
    ha ein god utsjånad, verke frisk, i form
  • sjå i auga
    godta;
    vedgå
  • sjå kvarandre
    òg: møtast
  • sjå ned på
    òg: vanvørde
  • sjå opp til
    òg: setje høgt, dyrke (2
  • sjå seg føre
    gå varsamt, passe seg
  • sjå seg i stand til
    rekne seg skikka til
  • sjå seg om
    kike rundt seg; reise rundt og gjere seg kjend
  • sjå seg rundt etter
    leite etter (noko)
  • sjå seg råd til
    ha høve el råd til
  • sjå til
    syte for, passe på
    • sjå til dyra;
    • sjå til at gjestene får mat;
    • sjå til at noko går i orden
  • sjå ut
    verke, gje inntrykk av;
    òg: velje ut, plukke ut
    • det ser ut som vi kan dra no;
    • sjå ut kandidatar til oppdraget
  • sjå vekk frå
    òg: ikkje rekne med eller ta omsyn til;
    sjå bort frå
Artikkelside

sjå 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt sjá f i samansetningar, i tyding 2 jamfør engelsk show

Tyding og bruk

  1. det ein ser;
    Døme
    • himmelsjå
  2. det å stille ut noko så folk kan sjå det;
    Døme
    • fesjå
Artikkelside

lei 3

adjektiv

Opphav

norrønt leiðr

Tyding og bruk

  1. som gjev ubehag;
    Døme
    • ei lei sak;
    • det er leitt å umake henne;
    • det er leitt å snakke om slike ting
  2. som det er bry (1 eller plage (1 med;
    Døme
    • ei lei sjuke;
    • vere lei mot nokon;
    • han er lei til å lyge
  3. som kjenner keisemd eller uhug;
    Døme
    • lut lei;
    • lutande lei;
    • vere lei av noko
  4. som er trist (1) til sinns;
    Døme
    • vere lei seg
  5. om tilhøve: synd, sørgjeleg
    Døme
    • det var leitt han ikkje kom
  6. Døme
    • vere lei på ein for noko

Faste uttrykk

  • seie seg lei for
    seie at ein er lei seg for eller angrar på noko
  • sjå seg lei på
    få nok av
  • vere lei for
    gjere ein vondt
    • eg er lei for det
Artikkelside

til krampa tar ein

Tyding og bruk

alt ein orkar;
Sjå: krampe
Døme
  • vi skal halde på til krampa tar oss
Artikkelside

raske på

Tyding og bruk

setje opp farten;
Sjå: raske
Døme
  • no gjeld det å raske på
Artikkelside

reality

substantiv hankjønn

Uttale

riælˊliti

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

Døme
  • sjå reality på tv-en;
  • delta i reality
Artikkelside

raud dag

Tyding og bruk

dag som er markert med raud skrift i kalender;
Sjå: raud
Artikkelside

raske seg

Tyding og bruk

forte seg;
skunde seg;
Sjå: raske
Døme
  • eg raska meg heimover
Artikkelside

gå på rauva

Tyding og bruk

Sjå: rauv
  1. falle, dette
    Døme
    • ho glei og gjekk på rauva
  2. mislykkast
    Døme
    • forretninga gjekk på rauva
Artikkelside

sitje på rauva

Tyding og bruk

vere uverksam;
Sjå: rauv
Artikkelside
Side 1 av 910