Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

true, truge 3

trua, truga

verb

Opphav

norrønt þrúga

Tyding og bruk

  1. tvinge, nøyde, presse (nokon) med hjelp av skremsler eller hard pågang;
    kome med trugsmål (mot);
    gjere redd (med vilje), skremme
    Døme
    • truge ein med kniv, med represaliar;
    • truge ein til å bli med;
    • truge med streik, med å gå av;
    • truge til seg pengar;
    • truge pengar av ein;
    • truge seg fram;
    • han både lokka og truga
    • hytte (som trugsmål)
      • true med neven, handa
    • nøyde, tvinge (2
      • true i seg maten;
      • true på ein varer;
      • dei laut trugast til bords
  2. vere ein (nær) fare (for);
    verke farleg (for)
    Døme
    • fienden trugar landet;
    • landet er truga av krise;
    • fleire hus var truga av brannen;
    • stoda hans er truga;
    • sigeren var aldri truga;
    • det trugar med regn

Faste uttrykk

  • truge med
    upers: sjå ut til eller vere nær ved
    • huset trugar med å rase saman
Artikkelside

tru 2

adjektiv

Opphav

norrønt trúr; samanheng med tru (1 og tru (3

Tyding og bruk

  1. jamfør trutt
    Døme
    • tru tenarar;
    • lang og tru tenest;
    • vere tru mot ektemaken, partiet, ideala
    • i ettersett stilling
      • vere nokon tru;
      • tradisjonen tru opna dei med ein song
  2. Døme
    • ein tru kopi
Artikkelside

truen

adjektiv

Opphav

av tru (2 og tru (3; jamfør trugen

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein truen tenar;
    • vere truen mot nokon
  3. som sisteledd: som trur slik eller slik (som førsteleddet seier)
    Døme
    • godtruen;
    • illtruen;
    • lettruen;
    • mistruen;
    • rettruen;
    • vantruen
Artikkelside

rasle med sabelen

Tyding og bruk

true med krig, ufred;
Sjå: sabel
Artikkelside

trykkje, trykke

trykkja, trykka

verb

Opphav

jamfør gammalsvensk þrykkja, tyding 3 etter tysk drucken; samanheng med true

Tyding og bruk

  1. Døme
    • trykke inn ruta;
    • trykke på knappen;
    • skoen trykker;
    • truge med å trykke ein flat;
    • trykke noko i hop, saman;
    • trykke handa til ein – ta ein i handa;
    • trykke seg inn til nokon;
    • det trykker for brystet
  2. kue, halde nede
  3. framstille (publikasjon, skrift eller liknande av) bokstavar eller bilete med handpresse eller spesiell maskin;
    Døme
    • trykke bokstavar, bilete, bøker, aviser;
    • trykte typar;
    • trykke mønster på stoff

Faste uttrykk

  • trykke på
    følgje tett på (og skyve, til dømes i ein kø)
  • trykke til seg
    òg: gjere seg svært til vens med (nokon), skamrose (noko)
  • trykke til
    støyte, slå (nokon)
Artikkelside

truisme

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk av true ‘sann’

Tyding og bruk

banal, sjølvsagd sanning
Artikkelside

trugsel, trussel

substantiv hankjønn

Opphav

av true

Tyding og bruk

det å truge;
noko ein trugar med;
noko som trugar;
Døme
  • kome med, setje fram trugslar mot nokon;
  • det var berre ein tom trugsel;
  • trugselen om oppseiingar;
  • nedskjeringane er ein trugsel mot velferdsstaten
Artikkelside

trugle 1

trugla

verb

Opphav

samanheng med true og trygle

Tyding og bruk

Døme
  • trugle ein til noko
Artikkelside

truande 2, trugande

adjektiv

Opphav

presens partisipp av true

Tyding og bruk

  1. som trugar, skremmer, pressar
    Døme
    • ha ei truande framferd;
    • opptre truande mot nokon
  2. som trugar, er ein fare
    Døme
    • truande brattheng, skyer, fare
  3. som er truga, utsett for fare
    Døme
    • stoda er truande
Artikkelside

sabel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk truleg frå ungarsk av szabni ‘skjere’

Tyding og bruk

hoggvåpen med (krum) einegga klinge
Døme
  • fekte med sabel

Faste uttrykk

  • rasle med sabelen
    true med krig, ufred
Artikkelside