Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
40 treff

Bokmålsordboka 19 oppslagsord

vits

substantiv hankjønn

Opphav

fra tysk; beslektet med vidd og vittig

Betydning og bruk

  1. morsomhet, vittig historie
    Eksempel
    • fortelle en vits;
    • bløte vitser;
    • skal det være en vits?
    • slå vitser;
    • han skjønte ikke vitsen i historien – poenget;
    • bevilgningen til tiltaket er bare en vits – latterlig liten
  2. Eksempel
    • hva er vitsen med det?
    • det er liten vits i å nekte
Artikkelside

vitse

verb

Betydning og bruk

slå vitser
Eksempel
  • hun bare vitset og sa ikke et vettig ord
Artikkelside

ta sorgene på forskudd

Betydning og bruk

bekymre seg for konsekvensene av et negativt utfall før en vet hva utfallet blir;
bekymre seg unødig;
Sjå: forskudd
Eksempel
  • det er ingen vits i å ta sorgene på forskudd
Artikkelside

buskis

substantiv hankjønn

Opphav

fra svensk

Betydning og bruk

folkelig teater eller film med enkel (og grov) humor;
grov historie eller vits;
jamfør grovis
Eksempel
  • folkelig buskis med underbuksehumor
Artikkelside

slibrighet

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

slibrig ytring, vits eller lignende
Eksempel
  • komme med slibrigheter
Artikkelside

traver

substantiv hankjønn

Opphav

av trave (2

Betydning og bruk

  2. ivrig fotvandrer
    Eksempel
    • en gammel nordmarkstraver
  3. noe velkjent og forslitt, for eksempel vise eller vits
    Eksempel
    • det er de gamle traverne som går igjen i Ønskekonserten
Artikkelside

grovis

substantiv hankjønn

Opphav

fra svensk; etter mønster av frekkis

Betydning og bruk

grov (5) historie eller vits
Eksempel
  • fortelle groviser
Artikkelside

punchline

substantiv hankjønn

Uttale

pønˊsjlain

Opphav

fra engelsk

Betydning og bruk

poeng i en vits;
kort, effektfull eller morsom kommentar
Artikkelside

lidderlig, liderlig

adjektiv

Opphav

av tysk liederlich

Betydning og bruk

Eksempel
  • en lidderlig vits;
  • en lidderlig mann;
  • lidderlig snakk
Artikkelside

grisevits

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

vits med drøyt eller upassende, særlig erotisk, innhold;
Artikkelside

Nynorskordboka 21 oppslagsord

vits

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; samanheng med vidd (3 og vittig

Tyding og bruk

  1. vittig historie
    Døme
    • fortelje ein vits;
    • slå vitsar;
    • han skjøna ikkje vitsen i historia – poenget;
    • løyvinga til tiltaket er berre ein vits – låtteleg lita
  2. Døme
    • det er liten vits i å nekte;
    • vitsen med tiltaket
Artikkelside

vitse

vitsa

verb

Tyding og bruk

slå vitsar
Døme
  • ho berre vitsa og sa ikkje eit vitig ord
Artikkelside

rive av seg

Tyding og bruk

fortelje (til dømes ein vits) på ståande fot;
Sjå: rive
Artikkelside

blødme

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå bokmål

Tyding og bruk

flau, tåpeleg vits, særleg der poenget er eit ordspel på lydlike ord
Døme
  • dei byrja bli lei blødmene hans
Artikkelside

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. sett saman av store delar eller partiklar;
    storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
    til skilnad frå fin (9)
    Døme
    • ein stor og grov kar;
    • grovt tømmer;
    • grov sand;
    • grovt sandpapir;
    • grovt brød;
    • grove andletsdrag;
    • grov hud
  2. lite detaljert, unyansert, lite nøyen
    Døme
    • få eit grovt overslag;
    • vi gjorde berre ei grov måling;
    • eg er i grove trekk samd med deg
    • brukt som adverb
      • hogge noko grovt til;
      • grovt skissert
  3. stor, alvorleg, brutal
    Døme
    • eit grovt tjuveri;
    • ta grov betaling;
    • ha grovt med pengar;
    • bli dømd for grov vald
    • brukt som adverb
      • lyge grovt
  4. mørk, djup
    Døme
    • han har ikkje særleg grov stemme
  5. dryg, udanna, uhøfleg, rå;
    som er på kanten
    Døme
    • ho er grov i kjeften;
    • fortelje ei grov historie;
    • kome med grove skuldingar;
    • vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

  • det grøvste
    det viktigaste eller mest vesentlege;
    størsteparten
  • grov kam
    kam med stort mellomrom mellom tennene
  • grov sjø
    (sjø med) store bølgjer
Artikkelside

grovis

substantiv hankjønn

Opphav

frå svensk; etter mønster av frekkis

Tyding og bruk

grov (3, 5) historie eller vits
Døme
  • ho fortalde ein skikkeleg grovis
Artikkelside

frekkis

substantiv hankjønn

Opphav

av svensk fräckis; jamfør -is

Tyding og bruk

  1. frekk historie, vågal vits, grovis
  2. overrumplande handling
Artikkelside

løyen

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er til å le av;
    morosam;
    Døme
    • ein løyen vits;
    • den løgnaste filmen eg har sett
  2. underleg, merkeleg, rar
    Døme
    • løgne folk;
    • du er så løyen i dag;
    • det ville ta seg løye ut
Artikkelside

vindmølle

substantiv hokjønn

Opphav

kanskje etter lågtysk

Tyding og bruk

  1. mølle driven av vindmotor
    Døme
    • vindmøllene i Nederland

Faste uttrykk

  • kjempe/slåst mot vindmøller
    kjempe mot innbilte eller uovervinnelege motstandarar
    • føle at ein kjempar mot vindmøller;
    • det er ingen vits i å slåst mot vindmøller
Artikkelside

flau

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘matt, veik’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • flau vin;
    • flau smak
  2. som skjemmest eller syner at nokon skjemmest;
    Døme
    • bli flau over noko;
    • ein flau unggut;
    • eit flautt smil
  3. som gjer ein skamfull;
    Døme
    • ei flau sak;
    • dette var flautt
  5. Døme
    • flau vits

Faste uttrykk

  • flau vind
    vind med styrke 0,3–1,5 m/s
Artikkelside
Side 1 av 3