Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

innbu

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

møblar og annan lausøyre i eit hus eller husvære
Artikkelside

vintagebutikk

substantiv hankjønn

Opphav

av vintage (1

Tyding og bruk

butikk som sel brukte varer av god kvalitet frå ein tidlegare periode, særleg klede eller innbu
Artikkelside

inventar

substantiv inkjekjønn

Opphav

same opphav som inventarium

Tyding og bruk

innbu og lausøyre
Døme
  • bord, stolar og anna inventar;
  • skulen trong nytt inventar

Faste uttrykk

  • fast inventar
    • vanleg innbu
      • fjernsyn er fast inventar i amerikanske kjøken
    • person som alltid er til stades
      • han var fast inventar på laget
Artikkelside

fast

adjektiv

Opphav

norrønt fastr

Tyding og bruk

  1. som ikkje kan flyttast
    Døme
    • fast innbu
    • brukt som adverb
      • sitje fast i fella;
      • binde noko fast;
      • gå seg fast i fjellet;
      • halde seg fast i karmen
  2. som held forma;
    hard, kompakt
    Døme
    • fast grunn;
    • grauten vart for fast
  3. Døme
    • fast grep;
    • med fast hand;
    • fast overtyding
    • brukt som adverb
      • tru fullt og fast på noko;
      • vere fast bestemt på noko
  4. Døme
    • ha faste vanar;
    • ete til faste tider;
    • faste utgifter;
    • gå i fast rute;
    • ha fast følgje;
    • fast kunde;
    • fast takst;
    • eit fast haldepunkt;
    • ha fast plass på laget
    • brukt som adverb
      • vere fast tilsett;
      • dette står fast

Faste uttrykk

  • fast eigedom
    jord, hus og liknande;
    til skilnad frå lausøyre
    • overta ein fast eigedom
  • fast føde
    mat ein må tyggje
    • ete grønsaker, kjøt eller anna fast føde
  • fast i fisken
    • spenstig, stø
      • bilen er stramt sett opp og fast i fisken
    • som ikkje gjev etter for press
      • han må vere tydeleg på kva han vil, vere fast i fisken
  • fast ordstilling
    plassering av ledd i ei setning etter reglar i språket
    • moderne norsk har relativt fast ordstilling til skilnad frå kasusspråk
  • fast uttrykk
    ord som ofte opptrer saman;
    frase (2, 1), idiom (1)
    • ‘å hoppe etter Wirkola’ er vorte eit fast uttrykk
  • halde fast ved
    vere tru mot
  • i fast form
    ikkje flytande eller i gassform
    • sjokolade i fast form
  • laust og fast
    likt og ulikt
    • snakke om laust og fast
  • slå fast
    konstatere
Artikkelside

utstyre

utstyra

verb

Opphav

etter lågtysk ‘sende ut’

Tyding og bruk

  1. sørgje for utstyr til;
    skaffe det som trengst til;
    Døme
    • utstyre huset med innbu;
    • utstyre seg med moderne klede;
    • vere utstyrt med alle hjelpemiddel;
    • sjukehuset er godt utstyrt
  2. brukt som adjektiv: utrusta (2) med gode evner
    Døme
    • ho er godt utstyrt frå naturen
Artikkelside

trygding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

ordning der ein kunde betaler inn regelfaste summar til eit trygdelag mot å få ei avtalt utbetaling som vederlag i visse framtidige tilfelle, til dømes ved skade, ulykke, dødsfall, alderdom eller anna;
Døme
  • trygding av innbu
Artikkelside

fast inventar

Tyding og bruk

Sjå: inventar
  1. vanleg innbu
    Døme
    • fjernsyn er fast inventar i amerikanske kjøken
  2. person som alltid er til stades
    Døme
    • han var fast inventar på laget
Artikkelside

bumerke

substantiv inkjekjønn

Opphav

av bu (2 og merke (1

Tyding og bruk

  1. om eldre forhold: eigarmerke på hus og innbu (som òg skulle verne mot trollskap)
    Døme
    • bumerke i gavlveggen
  2. i overført tyding: særpreg, kjenneteikn
    Døme
    • bassisten har sett sitt bumerke på albumet
Artikkelside

bunad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt búnaðr ‘utstyr til hushald, klede’; samanheng med bu (3

Tyding og bruk

  1. norsk fest- og høgtidsdrakt med bakgrunn i ei folkedrakt;
    Døme
    • gå i bunad på 17. mai;
    • brodere og montere ein bunad
  2. brukt som etterledd i samansetningar: innbu, utstyr;
    form
Artikkelside

våning 1

substantiv hankjønn

Opphav

av norrønt varningr ‘gods, vare’

Tyding og bruk

  1. varer, gods som ein fører med seg
  2. samling av innbu, lausøyre og reiskap
  3. avfall etter folk i skog og mark
Artikkelside
Side 1 av 2