Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
55 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

Nynorskordboka 54 oppslagsord

vilkår

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk, av vilje (1 og kår; eigenleg ‘viljeval’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • vere med på visse vilkår;
    • fylle vilkåra som lova set;
    • ikkje på vilkår! – ikkje i noko tilfelle, aldri i verda!
  2. i jus: bindande fråsegn i ei avtale
    Døme
    • dom på vilkår – vilkårsdom;
    • dom utan vilkår
  3. føresetnad for utvikling;
    Døme
    • vekstvilkår
Artikkelside

viljefråsegn, viljesfråsegn

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i jus: fråsegn som syner viljen til ein person
Artikkelside

vedtak

substantiv inkjekjønn

Opphav

av tak (2

Tyding og bruk

  1. avgjerd (teken ved avrøysting);
    fråsegn der ei avgjerd blir fastslått
    Døme
    • gjere vedtak om noko;
    • gjere eit samrøystes vedtak;
    • bindande vedtak;
    • etter vedtak i kommunestyret
  2. i jus: rettsavgjerd som ikkje er dom
Artikkelside

varsel

substantiv inkjekjønn

Opphav

av vare (3

Tyding og bruk

  1. melding, fråsegn gjeven på førehand;
    Døme
    • vêrvarsel;
    • møte opp på kort varsel;
    • få varsel om betaling;
    • torpedere utan varsel
  2. (overnaturleg) teikn, førebod
    Døme
    • ta noko som eit godt varsel

Faste uttrykk

  • ta varsel av
    ta noko til teikn (på eitkvart i framtida)
Artikkelside

uttale 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. måte å uttale på, artikulasjon
    Døme
    • tydeleg uttale;
    • ha rett uttale;
    • uttalen av stadnamn, personnamn;
    • variasjonar i uttalen
  2. det å uttale seg;
    Døme
    • kome med ein uttale om saka
Artikkelside

utsegn

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. noko som blir eller er sagt;
    munnleg vitnemål;
    Døme
    • vitneutsegn;
    • ei krass utsegn;
    • utsegna hans var lite gjennomtenkt;
    • mange utsegner tyder på dette
  2. Døme
    • døyingsutsegn;
    • rådet gav ei utsegn om saka
Artikkelside

ultimatum

substantiv inkjekjønn

Opphav

mellomalderlatin; samanheng med ultimo

Tyding og bruk

(fråsegn med) siste absolutte krav (før hardare tiltak blir sette i verk)
Døme
  • stille, sende, kome med eit ultimatum;
  • grannelandet fekk ultimatumet: tilbaketrekking eller krig
Artikkelside

tillitsvotum

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

fråsegn, erklæring vedteken ved røysting der ei (nasjonal)forsamling uttrykkjer tillit til det (riks)styret som sit
Døme
  • mistillitsvotum;
  • få tillitsvotum
Artikkelside

tillitsfråsegn

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

fråsegn som gjev uttrykk for tillit til ein (omstridd) person
Artikkelside

testament 1, testamente 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt testament; frå latin testamentum av testari ‘vitne om’

Tyding og bruk

  1. i jus: vitnefast arvebrev (underskrive av testator)
    Døme
    • skrive (under) testament;
    • gjensidig testament;
    • munnleg testament
  2. i overført tyding: (etterlaten) fråsegn, (etterlate) skrift frå ein leiar som døyr eller dreg seg attende
    Døme
    • eit politisk testament
Artikkelside
Side 4 av 6