Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 18 oppslagsord

tvile

tvila

verb

Opphav

av tvil

Tyding og bruk

  1. vere i tvil, vere uviss, tvike
    Døme
    • tvile på opplysningane;
    • eg tvilar på at eg kjemtrur neppe;
    • det tvilar eg ikkje på;
    • tvile i trusspørsmål

Faste uttrykk

  • tvile for
    ha mistanke om, tru (noko); ottast for

dra i tvil

Tyding og bruk

tvile på (noko);
Sjå: tvil

på rek

Tyding og bruk

Sjå: rek
  1. om båt eller liknande: som er komen laus og byrja å drive
    Døme
    • båten kom på rek;
    • tømmer som ligg på rek i sjøen
  2. som driv ikring utan mål og meining
    Døme
    • fare på rek;
    • hunden gjekk på rek nede i byen;
    • ungdomar som er på rek
  3. som er i ferd med å endre meining eller har byrja å tvile på vedtekne sanningar;
    på glid
    Døme
    • dei mista trua og var komne på rek

lure 1

lura

verb

Opphav

truleg frå lågtysk luren ‘lure på, bedra’

Tyding og bruk

  1. vente på eit høve;
    halde seg skjult og lytte eller sjå etter noko
    Døme
    • katten ligg og lurer på fuglane;
    • det lurer farar kvar ein går
  2. spekulere eller gruble på noko
    Døme
    • eg lurer på kor gammal ho er
  3. Døme
    • no er det snart slik at eg lurer på om dei kjem
  4. gå fram på ein listig eller gløgg måte;
    Døme
    • lure seg til å gjere noko;
    • dei lurte seg unna dugnaden;
    • vi lurte oss forbi vakta
  5. Døme
    • der lurte du han godt!
    • eg vart lurt for vekslepengane;
    • vi lot oss lure av svindlarar

ambiguitet

substantiv hankjønn

Uttale

ambiguiteˊt

Opphav

av latin ambiguus ‘tvitydig, skiftande’, av ambigere ‘vakle, tvile’; jamfør ambi-

Tyding og bruk

det at noko er tvi- eller fleirtydig;

mistvile

mistvila

verb

Opphav

av mis-

Tyding og bruk

tvile på at noko vil lykkast

ørvænast

verb

Opphav

jamfør norrønt ørvænta, ørvænn

Tyding og bruk

tvile på, kvi seg for utfallet;
miste vona;
bli motlaus;
gje opp;
Døme
  • ho heldt reint på å ørvænast da ho såg alt arbeidet

fortvile

fortvila

verb

Opphav

frå lågtysk; av for- (2 og tvile

Tyding og bruk

gje opp vona;
bli eller vere fortvila (1)
Døme
  • ikkje fortvil!
  • han fortvilte over situasjonen

grune

gruna

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt gruna

Tyding og bruk

tenkje, grunde, gruble;
tvile, ottast
Døme
  • grune på noko;
  • byrje å grune

sanningsinnhald

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kva og kor mykje som er sant i ei utsegn
Døme
  • tvile på sanningsinnhaldet i ei soge