Avansert søk

Nynorskordboka 14 oppslagsord

tyte 2

tyta

verb

Opphav

norrønt þjóta, jamfør tute (, jamfør tyte (, truleg lydord; tyding 7–8 mogleg av I tut

Tyding og bruk

ule (2, tute (2, kvine
Døme
- vinden tyt om nova
gråte, tute (2
gnåle, mase
Døme
- kva tyt du etter?
- tyte lenge på el. om noko
prate, mumle
om fugl: kakle
om insekt: summe (1, surre (2
tyte (3, 1), stikke (fram)
Døme
- kleda tyt ut gjennom skapdøra
tyte (3, 2), sive, piple
Døme
- sveitten, laken, kvaa tyt ut, fram

stryke

stryka

verb

Opphav

norrønt strjúka

Tyding og bruk

fare lausleg over med handa;
gni lett
Døme
- stryke ein over håret;
- stryke seg over munnen (med handbaken);
- katten strauk seg rundt føtene mine
glatte (2, jamne (3, slette (4
Døme
- stryke laken, skjorter
- gni, tørke (3
  stryke av føtene på dørmatta;
  sinnet var som stroke av henne – blåse bort
- dra, rive (3
  stryke av seg lua
- kline, smørje (2
  stryke på måling, tjøre
- i perfektum partisipp:
  ei stroken skei sukker – ikkje toppa
føre bogen over strengene på eit strykeinstrument
Døme
- ho stryk bogen så mjukt og fint på fela
streke over, slette ut
Døme
- heile kapitalen vart stroken;
- skrive, stryke ut og skrive på nytt
- sløyfe, la gå ut
  stryke som medlem;
  stryke seg av lista
- ikkje (la) greie
  fem kandidatar strauk til eksamen;
  stryke ein kandidat til eksamen
fire (2, 1)
Døme
- stryke flagget
- minke
  stryke segl
fare snøgt
Døme
- flya strauk like over hustaka;
- stryke sin kos – forsvinne;
- stryke av garde;
- skuta strauk ut fjorden med god bør;
- stryke på dør
- i presens partisipp:
  gå strykande – gå feiande, snøgt

Faste uttrykk

stryke med
gå tapt; setje livet til
stryke opp
spele opp (ein springar)

strekkje 2, strekke 3

strekkja, strekka

verb

Opphav

truleg lågtysk strecken

Tyding og bruk

refleksivt: gjere, bli lengre;
tøye (2
Døme
- strekke seg;
- tauet strekte seg under påkjenninga
- gjere seg lang
  ho strekte seg for å nå opp
skade med tøying
Døme
- eg strekte ein lårmuskel på treninga
rette ut, stramme
Døme
- strekke føtene;
- strekke hals;
- strekke laken;
- han geispa og strekte seg;
- strekke opp handa
leggje, spenne (ut)
Døme
- strekke ei snor til å grave etter;
- strekke kabel, telefonleidning;
- strekke kjølen til ein ny båt
særleg i militærstell: irettesetje
breie (seg)
Døme
- eigedomen strekker seg frå dalbotnen og opp mot snaufjellet;
- ein møteserie som strekte seg over fleire veker – varte i fleire veker

Faste uttrykk

strekke ut
òg: lange ut, sparke frå

overlaken

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

laken til å ha mellom overbreisla og kroppen

Side 2 av 2

Resultat per side: