Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
140 treff

Nynorskordboka 140 oppslagsord

brå 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt brá

Tyding og bruk

Artikkelside

brå 2

adjektiv

Opphav

norrønt bráðr ‘hissig,hastig’

Tyding og bruk

  1. som kjem eller hender snøgt og uventa;
    Døme
    • ei brå avgjerd;
    • ein brå overgang
    • brukt som adverb
      • ha brått om;
      • bli brått sjuk;
      • kome brått på
  2. om person: som ikkje kan vente;
    Døme
    • han var brå av seg
Artikkelside

sinnsrørsle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

brå endring i den vanlege, rolege sinnstilstanden;
affekt
Døme
  • uvite av sinnsrørsle
Artikkelside

kick, kikk 2

substantiv inkjekjønn

Uttale

kikk

Opphav

av engelsk kick ‘spark’

Tyding og bruk

  1. medrivande oppleving eller stimulans
    Døme
    • konferansen var eit fagleg kick;
    • det er eit kick å meistre noko nytt
  2. sterk og brå ruseffekt
Artikkelside

utbrot, utbrott

substantiv inkjekjønn

Opphav

av bryte

Tyding og bruk

  1. plutseleg og brå start, framvekst og liknande av noko
    Døme
    • vulkanen hadde utbrot for to år sidan;
    • utbrotet av epidemien
  2. det at ein kvilande sjukdom som herpes, eksem eller liknande gjev symptom i form av sår, utslett og liknande
  3. i sykkelritt eller løp: det å (prøve å) bryte ut frå ei gruppe;
    Døme
    • tre syklistar prøvde med eit utbrot
  4. brått kjensleuttrykk;
    brå ytring;
    Døme
    • kome med eit rasande utbrot
Artikkelside

utblåsing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å blåse ut eller puste ut
    Døme
    • halde pusten mellom kvar utblåsing
  2. brått og uynskt utslepp eller utstrøyming av olje eller gass;
    Døme
    • ukontrollert utblåsing av gass
  3. straum av skjellsord, kritikk og liknande;
    (brå og tankelaus) utløysing av oppdemd agg og frustrasjon
    Døme
    • trenaren hadde ei utblåsing etter tapet
Artikkelside

snippen

adjektiv

Opphav

samanheng med snipe (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein snippen skade
  2. narra, vonbroten
    Døme
    • snippen og skjemd
Artikkelside

usæl

adjektiv

Opphav

norrønt úsæll; same opphav som ussel og samanheng med vesal

Tyding og bruk

  1. Døme
    • usæl mat;
    • usælt vêr;
    • usæle tilstandar;
    • det såg så usælt ut;
    • ei usæl tidend;
    • få ein usæl død – ein brå død, ein udød
  2. Døme
    • den usæle hendinga, ferda, dagen
  3. Døme
    • bli usæl av noko;
    • usæl kjærleik
  4. Døme
    • usæle meg!
    • usæl den som … – m a i eldre bibelmål
Artikkelside

yre 3, yrje 2

yra, yrja

verb

Opphav

samanheng med aure (3

Tyding og bruk

  1. kome eller strøyme på i stor, talrik mengd;
    jamfør yrande
    Døme
    • det yrer og kryr av maur overalt;
    • gata yrer av folk
  2. om brå kjensle: strøyme gjennom kroppen
    Døme
    • det yrer i kroppen
  3. om fiskestim: lage yr (2, 2)
    Døme
    • det yrer av sildestimen
Artikkelside

skippertak

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør tak (2

Tyding og bruk

brå og kortvarig arbeidsinnsats, ofte etter å ha utsett noko i lengre tid;
plutseleg krafttak (1)
Døme
  • ho måtte ta eit skippertak for å bli ferdig;
  • arbeidet ber preg av skippertak
Artikkelside