Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 40 oppslagsord

trygd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt trygð; av trygg

Tyding og bruk

  1. det å vere trygg, tryggleik;
    trygg tilstand;
    noko som gjer ein trygg;
    Døme
    • det er ei trygd å vite at …;
    • det ligg ei trygd i det;
    • finne trygd og ro;
    • det følgjer slik trygd med han
  2. økonomisk garanti, kausjon, pant
    Døme
    • gje, stille trygd for eit lån;
    • banken tek trygd i huset
  3. offentleg økonomisk tilskot til folk som kjem i visse vanskelege (økonomiske) stoder (av mellom anna sjukdom, skade, forsytarbyrd, arbeidsløyse) eller er over ein viss høg alder;
    Døme
    • alderstrygd;
    • arbeidsløysetrygd;
    • barnetrygd;
    • morstrygd;
    • sjuketrygd;
    • uføretrygd;
    • ulykkestrygd;
    • leve på trygd;
    • få trygd;
    • heve, auke trygdene
    • pengar utbetalte ved slikt tilskot
      • heve trygda
  4. (vernande) troppeavdeling
    Døme
    • framtrygd;
    • sidetrygd

trygde

trygda

verb

Tyding og bruk

  1. gje trygd (3), tryggje, sikre
    Døme
    • trygde ein mot fare;
    • trygde seg mot åtak;
    • trygde stoda si
  2. ordne med trygd (1) for
    Døme
    • trygde dei tilsette
    • perfektum partisipp i substantivisk bruk:
  3. ordne med trygding for;
    Døme
    • trygde huset, familien

Faste uttrykk

  • dei trygda
    dei som har trygd, pensjonistar

tryggje 2, trygge 3

tryggja, trygga

verb

Opphav

norrønt tryggja

Tyding og bruk

  1. gjere trygg (1), frie for fare, sikre (1), verne
    Døme
    • tryggje vegen mot ras;
    • tryggje seg mot innbrot;
    • tryggje framtida si;
    • tryggje freden;
    • tryggje handelen
  2. setje av, skaffe, sikre (5)
    Døme
    • tryggje eigedomen for etterkomarane;
    • tryggje seg retten til noko

Faste uttrykk

  • trygge seg til
    lite på, stø seg til, trøyste seg til (noko(n))

navar 2

substantiv hankjønn

Opphav

av nave

Tyding og bruk

brukt nedsetjande om person som lever på trygd eller sosial stønad

nave

nava

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

etter namnet på den offentlege etaten Nav, opphavleg forkorting for Ny arbeids- og velferdsforvaltning

Tyding og bruk

brukt nedsetjande om det å leve på trygd eller sosial stønad

borgen

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør norrønt borgan; av borge

Tyding og bruk

Faste uttrykk

  • gå i borgen for
    gå god (for), kausjonere (for)

pantetrygd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

trygd som blir gjeven i ei avtale om panterett (2)

åbyrgsle 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ábyrgsla

Tyding og bruk

det at ein borgar, garanterer for noko;
Døme
  • ha åbyrgsle for noko(n)

blankokreditt

substantiv hankjønn

Opphav

av blanko-

Tyding og bruk

kreditt (1) utan særskild trygd (4)

frelse 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt frelsi, frjalsi; av frels

Tyding og bruk

  1. det å bli fridd frå fangenskap, fare eller liknande;
    Døme
    • frelse frå naud;
    • frelse frå fare
  2. i kristen teologi: forløysing (1) frå synd og fortaping
    Døme
    • få frelsa;
    • vere viss på frelsa i Kristus