Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 43 oppslagsord

smeikje, smeike

smeikja, smeika

verb

Opphav

kanskje lågtysk smeken, eigenleg ‘stryke’

Tyding og bruk

  1. kjæle med, klappe, stryke;
  2. gje altfor stor eller ufortent ros enda ein veit betre;
    gjere seg gild og tillokkande for å tekkjast einkvan
    Døme
    • smeike og sleikje
Artikkelside

skrud

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt skrúð; samanheng med skrot

Tyding og bruk

gild klednad;
Døme
  • høgtidsskrud;
  • fjellet var i sitt vakraste skrud
Artikkelside

reisle

substantiv hokjønn

Opphav

av reie (4

Tyding og bruk

  1. tillaging og oppdekking av mat og drikk
    Døme
    • ei gild reisle med mykje god mat
  2. utgjeving av bøker
    Døme
    • bokreisle
  3. utbunad av ymse slag tarvende til vertskap, lang utferd eller;
    proviant; jamfør sending (3)
    Døme
    • bryllaupsreisle;
    • heimanreisle – heimanfølgje
  4. framføring av ymse slag varer på hesterygg, til dømes i kløv;
    ridande følgje
  5. Døme
    • ei reisle som folket skulle gje til kyrkja
Artikkelside

gjøleleg

adjektiv

Tyding og bruk

Artikkelside

gjæs

adjektiv

Opphav

samanheng med gase

Tyding og bruk

  1. Døme
    • vere gjæs i krava
  2. Døme
    • eit gjæst vêr
  3. Døme
    • vere gjæs til å arbeide
Artikkelside

gjeld 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt gjald ‘betaling’, samanheng med gjelde (1; gild og gilde (1

Tyding og bruk

  1. pengesum som ein skuldar;
    • få, ha, setje seg i, skaffe seg (stor) gjeld;
    • betale gjelda si

Faste uttrykk

  • stå i gjeld til
    òg overf: skylde å vere takksam el. gjere gjengjeld (mot nokon)
Artikkelside

fræg

adjektiv

Opphav

norrønt frægr; samanheng med frege

Tyding og bruk

  2. Døme
    • fræg kone;
    • vere fræg til å symje;
    • eg er ikkje fræg i dag
  3. som treng mykje, frek (4)
    Døme
    • folkefræg;
    • matfræg;
    • romfræg
Artikkelside

framifrå

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein framifrå diktar;
    • ei framifrå ordning
    • brukt som adverb
      • framifrå gjort
  2. Døme
    • framifrå fullmakter;
    • framifrå tiltak
  3. brukt som forsterkande adverb: overlag (2, uvanleg, særs (2)
    Døme
    • framifrå ven;
    • framifrå god;
    • framifrå snill
Artikkelside

forkunn

adjektiv

Opphav

norrønt forkunni ‘huga, forviten’; av kunne (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • vere forkunn i, på, etter noko
  2. om mat: lekker, god(smakande)
  3. Døme
    • det var forkunt å bli med
Artikkelside

fljot, fløt

adjektiv

Opphav

norrønt fljótr; av flyte (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein fljot kar;
    • vere fljot til å arbeide
  2. rask og fyrig;
    Døme
    • ein fljot hest
  3. tidleg (ute)
    Døme
    • du er fljot;
    • fljote potetslag
  5. med god glid;
    Døme
    • fljote ski;
    • fljott føre
Artikkelside
Side 4 av 5