Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 100 oppslagsord

flokkimmunitet

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

samla motstand mot smitte i ei folkemengd;
Døme
  • byggje opp flokkimmunitet mot viruset;
  • for å oppnå flokkimmunitet må 95 prosent av folkemengda ha teke vaksinen
Artikkelside

yppe

yppa

verb

Opphav

norrønt yppa ‘lyfte opp’, yppast ‘briske seg’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • han yppa akslene;
    • yppe på seg
  2. Døme
    • yppe kiv, strid, trette, ufred
    • òg i uttrykk:
      • yppe til uro, ufred o l
    • eggje, inspirere
      • berre ei sakleg framstilling vil yppe til ei nødvendig omvelting
  3. briske seg;
    vise ein utfordrande oppførsel;
    skape seg til;
    egle seg innpå, krangle seg innpå
    Døme
    • yppar du, eller?
    • du må berre ikkje kome her og yppe, gut!

Faste uttrykk

  • yppe seg
    refleksivt: våge seg fram (særleg til strid eller motstand);
    òg: vise seg
    • yppe seg mot herren sin;
    • han tok til å yppe seg politisk òg;
    • ugraset tok til å yppe seg borte på åkeren
Artikkelside

uorganisert

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje er medlem av nokon fagorganisasjon
    Døme
    • uorganiserte arbeidarar
  2. som ikkje er med i foreiningar, klubbar eller liknande
    Døme
    • uorganisert ungdom
  3. Døme
    • møte uorganisert motstand
Artikkelside

ubrytande

adjektiv

Tyding og bruk

ikkje til å bryte (ned);
Døme
  • ubrytande motstand
Artikkelside

trumfe

trumfa

verb

Opphav

av trumf; i tyding 2 påverka av trumpe

Tyding og bruk

  1. bruke trumf (1), stikke med trumf
  2. Døme
    • trumfe igjennom framlegget trass i sterk motstand;
    • trumfe seg fram;
    • trumfe (seg) til å bli med
Artikkelside

tregleik

substantiv hankjønn

Opphav

sjå -leik

Tyding og bruk

  1. det å vere treg;
  2. i fysikk: det at ein stoffmasse gjer motstand mot endring i sin eigen rørsletilstand
Artikkelside

trasse

trassa

verb

Opphav

av trass (1

Tyding og bruk

gjere motstand, syne trass (1;
vere trassig
Døme
  • trasse lova;
  • trasse fram viljen sin

Faste uttrykk

  • trasse seg til
    oppnå (noko) med trass
Artikkelside

trass 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

det å nekte å lyde;
motstand mot eit påbod;
Døme
  • vise trass;
  • gjere noko på trass – gjere noko for å få fram viljen sin
Artikkelside

transistor

substantiv hankjønn

Uttale

i fl òg -oˊrar

Opphav

engelsk kortform av transfer resistor eigenleg ‘overførleg (elektrisk) motstand’, av trans-

Tyding og bruk

  1. elektrisk forsterkarelement
  2. radio med transistor (1)
Artikkelside

symbolsk

adjektiv

Tyding og bruk

som tener, verkar som symbol;
som markerer eit tilhøve, ein rett og liknande
Døme
  • ha symbolsk verknad;
  • yte symbolsk motstand;
  • landet har ein symbolsk hær på 200 mann;
  • få ei symbolsk bot;
  • få ei symbolsk godtgjersle
Artikkelside
Side 8 av 10