Avansert søk

69 treff

Bokmålsordboka 23 oppslagsord

argument

substantiv intetkjønn

Uttale

argumenˊt

Opphav

av latin arguere ‘klarlegge, bevise’

Betydning og bruk

utslagsgivende faktor;
saksforhold en nevner, utsagn som blir satt fram for å styrke eller svekke en påstand
Eksempel
  • ha gode argumenter;
  • vektige argumenter;
  • det er ikke noe argument;
  • det argumentet holder ikke

gjennomslagskraft

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

  1. kraft som et prosjektil har til å gå gjennom panser eller lignende
  2. evne til å gjøre seg gjeldende
    Eksempel
    • et argument med stor gjennomslagskraft

gjendrivelig

adjektiv

Betydning og bruk

som kan motbevises
Eksempel
  • et gjendrivelig argument

prosedere på

Betydning og bruk

bruke (noe) som argument;

hovedargument

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

argument som er det viktigste og mest tungtveiende

vektig

adjektiv

Opphav

fra lavtysk

Betydning og bruk

  1. som har en viss vekt i forhold til en standard
    Eksempel
    • overvektig, undervektig
  2. i overført betydning: tungtveiende;
    overbevisende
    Eksempel
    • et vektig argument

usaklighet

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

  1. det å være usaklig
  2. usaklig ytring, argument eller lignende
    Eksempel
    • en diskusjon full av usakligheter

ugjendrivelig

adjektiv

Betydning og bruk

som ikke kan tilbakevises eller motbevises
Eksempel
  • et ugjendrivelig argument

margløs, marglaus

adjektiv

Betydning og bruk

  1. som mangler marg (1, 3)
    Eksempel
    • visne, margløse stengler
  2. med liten kraft eller styrke;
    svak;
    jamfør marg (1, 4)
    Eksempel
    • et margløst argument

uimotståelig

adjektiv

Betydning og bruk

som en ikke kan stå imot
Eksempel
  • uimotståelig angrep, argument, fristelse;
  • et uimotståelig barninntagende, fortryllende

Nynorskordboka 46 oppslagsord

argument

substantiv inkjekjønn

Uttale

argumenˊt

Opphav

av latin arguere ‘klarleggje, prove’

Tyding og bruk

saksforhold som blir nemnt, utsegn som blir sett fram for å styrkje eller veikje ein påstand
Døme
  • ha gode argument;
  • eit slåande argument

gode kort på handa

Tyding og bruk

gode argument, kvalifikasjonar eller liknande som gjer at ein stiller sterkt;
Sjå: hand, kort

til overmål

Tyding og bruk

i svært høg grad;
til gagns;
Sjå: overmål
Døme
  • argument som til overmål ikkje er haldbare

føre i marka

Tyding og bruk

leggje fram, framføre;
argumentere;
Sjå: mark
Døme
  • dei har ført mange argument i marka

ikkje ha mykje å fare med

Tyding og bruk

ha dårleg med argument, kunnskapar eller liknande;
Sjå: fare

mark 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt mǫrk ‘skog’, opphavleg ‘grense(land)', samanheng med mark (2; jamfør marg og margin

Tyding og bruk

  1. utmark, oftast med skog
    Døme
    • gå tur i marka;
    • dei er i marka og høgg ved
  2. grasgrodd område der det ikkje finst hus, vegar eller liknande;
    Døme
    • rusle i skog og mark
  3. dyrka grunn;
    Døme
    • arbeide ute på markene
  4. Døme
    • sitje på marka;
    • det er tele i marka

Faste uttrykk

  • føre i marka
    leggje fram, framføre;
    argumentere
    • dei har ført mange argument i marka
  • i marka
    på sjølve staden;
    utandørs;
    ut/ute i felten
    • gjere studium i marka
  • slå av marka
    vinne over nokon
  • upløgd mark
    område som ikkje er utforska
    • på dette fagområdet er det framleis mykje upløgd mark

nærsynt

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som berre ser tydeleg på nært hald;
    jamfør langsynt
  2. som manglar heilskapssyn
    Døme
    • nærsynte argument

bortforklare

bortforklara

verb

Tyding og bruk

med forklaring, argument prøve å vise at noko ikkje er slik ein skulle tru;
Døme
  • bortforklare faktum

lettvinn, lettvint

adjektiv

Opphav

jamfør norrønt vinna ‘arbeide’

Tyding og bruk

  1. som ikkje krev mykje arbeid eller bry;
    lett å bruke;
    Døme
    • eit lettvint hus;
    • ta ein lettvinn utveg
  2. enkel, overflatisk
    Døme
    • lettvinne argument
  3. Døme
    • ei lettvinn jente

Faste uttrykk

  • ta det lettvint
    gjere det enkelt
    • vi tek det lettvint med middagen i dag

kort 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå latin charta, av gresk khartes; samanheng med kart (3

Tyding og bruk

  1. firkanta blad av papir, papp eller plast med fotografi, teikning, skrift eller liknande
    Døme
    • sende kort frå ferieturen
  2. lite, firkanta pappblad med figurar eller tal til leik, spel;
    Døme
    • dele ut korta;
    • spele kort

Faste uttrykk

  • blande korta
    få i stand ugreie; avspore, kome inn på ting som ikkje har noko med saka å gjere
  • gode kort på handa
    gode argument, kvalifikasjonar eller liknande som gjer at ein stiller sterkt
  • kaste korta
    • gje opp eit kortspel fordi ein ikkje kan eller vil spele korta ein har;
      slutte å spele
    • i overført tyding: gje opp ei sak, eit standpunkt eller liknande
      • han kasta korta fordi partnaren trekte seg frå samarbeidet
  • kike nokon i korta
    få greie på kva nokon vil gjere
  • leggje korta på bordet
    tilstå, fortelje alt
  • liggje i korta
    vere underforstått, klart
  • setje alt på eitt kort
    satse alt på éin sjanse, éi sak eller liknande
  • sikkert kort
    noko eller nokon som gjev utteljing
    • Stavanger har i tiår vore eit sikkert kort for Høgre
  • spele korta sine godt
    utnytte dei sjansane ein får
  • sterkt kort
    noko eller nokon det er verdt å satse på
    • Suzukis sterkaste kort er firehjulstrekk;
    • vårt sterkaste kort på jentesida
  • syne korta
    kome med det ein har å fare med