Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 80 oppslagsord

støe 2

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt -stǿði i samansetningar

Tyding og bruk

  2. tett samantrengd mengd
    Døme
    • dei stod i ei støe alle i hop
Artikkelside

strekkbandasje

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

bandasje, forbinding som held kropp(sdel) i fast, strak stode
Artikkelside

stilling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  2. måte som kropp eller lemer står eller ligg på;
    Døme
    • arbeidsstilling;
    • grunnstilling;
    • liggjande, sitjande stilling;
    • skifte stilling
  4. område der militære styrkar har sett seg fast;
    Døme
    • forsvarsstilling;
    • rykkje fram til nye stillingar
  5. Døme
    • problemstilling;
    • vere i ei økonomisk vanskeleg stilling;
    • ved pause var stillinga 2–1
  6. Døme
    • attåtstilling;
    • lektorstilling;
    • søkje ei ledig stilling;
    • ha ei god, ansvarsfull stilling

Faste uttrykk

  • halde stillinga
    òg: greie seg, halde stand
  • ta stilling til
    oppnå eit grunngjeve standpunkt til (noko)
Artikkelside

-stat

substantiv hankjønn

Opphav

gresk -statos ‘(opp)stilt’

Tyding og bruk

apparat som held det førsteleddet nemner, i ei viss ubrigdeleg stode; til dømes i fotostat og termostat
Artikkelside

stand 1

substantiv hankjønn

Opphav

av stå (3

Tyding og bruk

  1. det å stå (i ei viss stode)
    Døme
    • elgen fekk stand – elgen stogga for hunden
  2. Døme
    • bilen er i køyrande stand;
    • vere i dårleg, god stand;
    • vere ute av stand til – ikkje makte
  3. Døme
    • leve i ugift stand
    • sosial rang
      • i hennar stand og stilling;
      • gifte seg under sin stand

Faste uttrykk

  • halde stand
    stå fast, greie påkjenninga
  • setje, gjere i stand
    få i orden, reparere
  • stelle i stand
    lage til
  • vere i stand til
    greie, makte
Artikkelside

status quo

substantiv ubøyeleg

Uttale

status kvoˊ

Opphav

latin status quo (ante bellum) ‘den tilstanden som (rådde føre krigen)'

Tyding og bruk

uendra stilling, tilstand;
ubrigda stode
Artikkelside

stadd

adjektiv

Opphav

norrønt staddr; eigenleg perfektum partisipp av ste (2

Tyding og bruk

  1. som er i ei viss stode eller ein viss tilstand;
    faren, stelt
    Døme
    • naudstadd;
    • slik stadd kom han heim
  2. som er komen i mogen alder;
    Døme
    • ei stadd jente – fullvaksen
Artikkelside

stad 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt staðr; samanheng med stå (3

Tyding og bruk

  1. avgrensa område;
    Døme
    • finne ein høveleg stad til leirplass;
    • fastsetje tid og stad for møtet;
    • det var feil fleire stader i boka;
    • smørje salve på den vonde staden
  2. hus;
    lokalitet, område som ein søkjer til
    Døme
    • ha ein fin stad ved sjøen;
    • ein stad å vere;
    • dei går aldri nokon stad – dei held seg heime
  3. Døme
    • vere frå ein liten stad;
    • reise frå stad til stad;
    • reise inn til staden – til (kjernen i) byen;
    • vere av dei mektige på staden;
    • vere til stades – nærverande
  4. Døme
    • tenk deg i min stad;
    • gje noko anna i staden
  5. varig verknad;
    Døme
    • det er ikkje nokon stad i det

Faste uttrykk

  • dra av stad
    leggje i veg, reise
  • ein viss stad
  • på same staden
    i prent: tilvising til ein stad i ei kjelde som er nemnt tidlegare; forkorta sst.
  • til stades
    på staden;
    i overført tyding: tilgjengeleg
    • fyrsten var sjølv til stades;
    • føresetnadene er ikkje lenger til stades
Artikkelside

spøk

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

Døme
  • ein uskyldig spøk;
  • spøk og alvor;
  • det er ingen spøk – det er inga lett sak, stode;
  • ta noko for spøk;
  • slå noko bort i spøk
Artikkelside

soliditet

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; sjå solid

Tyding og bruk

økonomisk stode
Døme
  • soliditeten i firmaet er ikkje god
Artikkelside
Side 6 av 8