Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

hopp 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hopp

Tyding og bruk

  1. Døme
    • han gjorde eit langt hopp;
    • haren kom i lange hopp
  2. hopping som idrettsgrein (til dømes på ski eller i friidrett)
    Døme
    • Noreg gjorde det best i hopp og løp;
    • vere med både i hopp og langrenn
  3. oppbygnad i skibakke til å ta sats frå
    Døme
    • han kom skeivt ut frå hoppet
  4. i overført tyding: sprang (1, 2)
    Døme
    • framstillinga gjer her eit hopp fram til 1950;
    • utviklinga har gjort eit stort hopp framover
Artikkelside

ovanrenn, ovarenn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

del av ein hoppbakke som ligg ovanfor hoppet;
til skilnad frå unnarenn (2)
Artikkelside

honorere

honorera

verb

Opphav

av latin honorare, av honor ‘heider, ære’; jamfør honnør

Tyding og bruk

  1. Døme
    • honorere ein forfattar;
    • honorere ein prestasjon;
    • dommarane honorerte hoppet for dårleg
  2. løyse inn, innfri (1)
    Døme
    • honorere ein veksel
Artikkelside

kopiere

kopiera

verb

Opphav

frå mellomalderlatin; jamfør kopi

Tyding og bruk

  1. lage kopi;
    ta avtrykk;
    skrive av
    Døme
    • kopiere ei fil;
    • læraren kopierte opp ein artikkel til elevane
  2. gjere etter
    Døme
    • dei prøver å kopiere stilen til filmstjerna;
    • ingen greidde å kopiere hoppet hans
  3. ta avtrykk av fotografisk plate eller film
    Døme
    • kopiere filmen
Artikkelside

mislykka, mislukka

adjektiv

Opphav

jamfør lykkast

Tyding og bruk

som ikkje svarer til innsatsen eller forventinga;
feilslått, uheldig
Døme
  • ein mislykka freistnad;
  • hoppet var totalt mislykka;
  • grønsakene vart mislykka i år;
  • kjenne seg mislykka
Artikkelside

sprett 1

substantiv hankjønn

Opphav

av sprette (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein ball med dårleg sprett;
    • det er for mykje sprett på hoppet – hoppkanten peikar for mykje opp
  2. Døme
    • få ein sprett på kleda
  3. smådyr i ferskvatn
  4. Døme
    • ein liten sprett av ein kar
Artikkelside

utgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å gå ut (frå eit hus, rom);
    det å forlate noko (og dermed gå inn i eller byrje på noko nytt)
    Døme
    • spele til utgang – i kyrkje e l;
    • Herren vare din inngang og din utgang – dvs til og frå jordelivet, brukt i dåpsbøna;
    • hopparen hadde fin utgang frå hoppet;
    • farten på prosjektilet like etter utgangen
  2. stad der ein går ut
    Døme
    • storme mot utgangen;
    • sperre utgangen;
    • utgang bak – på buss e l
  3. Døme
    • innan utgangen av året;
    • verselinja har kvinneleg (s d), mannleg (s d) utgang;
    • saka fekk ein lykkeleg utgang;
    • utgangen vart at …
  4. i bridge: avslutta serie med spel
    Døme
    • ha utgang – ha poeng nok til å vinne ein omgang
  5. i typografi: kort sluttlinje i eit avsnitt
Artikkelside

unnarenn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. unnabakke (for aking eller skirenning)
    Døme
    • no er det unnarenn resten
  2. del av hoppbakke nedanfor hoppet
    Døme
    • hoppe ned unnarennet
Artikkelside

tilløp, tillaup

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • høgdehopp med og utan tilløp
    • òg: oppbygg ovanfor hoppet i ein hoppbakke der ein tek fart frå;
      stillas (2)
      • det var isa i tilløpet
  2. Døme
    • elva har fleire tilløp
  3. første (usikre) teikn til noko;
    Døme
    • tilløp til meir realisme;
    • merke tilløp til panikk
Artikkelside

sats

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk av setzen ‘setje’

Tyding og bruk

  1. eksplosiv blanding
    Døme
    • tennsats;
    • satsen på ei fyrstikke
  2. i typografi: linjer eller sider stilte saman av typar til ei tekst som skal prentast
  3. i brennevinsbrenning: råstoff som er blanda saman til gjæring
    Døme
    • satsen er utgått
  4. i hopping: samla tilhopp som innleiing til det eigenlege hoppet
    Døme
    • ta sats og hoppe;
    • bomme, treffe i satsen
  5. fastsett pris, takst, tariff
    Døme
    • prosentsats;
    • nye satsar for dei statstilsette
  6. avdeling av eit musikkverk
    Døme
    • symfonien hadde fire satsar
  7. setning som uttrykkjer ei allmenn sanning eller ein allmenn påstand
    Døme
    • ein matematisk sats

Faste uttrykk

  • stå i sats
    vere klar til prenting
Artikkelside