Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 65 oppslagsord

skramleorkester

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

gruppe, særleg av barn, som slår på blekkspann og liknande for å lage mest mogleg bråk
Artikkelside

sjau

substantiv hankjønn

Opphav

frå nederlandsk

Tyding og bruk

  1. tungt, strevsamt arbeid, mas, slit
    Døme
    • flyttesjau;
    • magesjau;
    • det er alltid ein sjau med slåtten
  2. Døme
    • det var sjau og spetakkel til langt på natt
  3. jobb på bryggja
    Døme
    • ta ein sjau
Artikkelside

raggar

substantiv hankjønn

Opphav

frå svensk nyord i norsk frå om lag 1960

Tyding og bruk

bilkøyrande ungdom som fer i flokk og ofte lagar bråk og oppstyr
Artikkelside

rabaldermøte

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

møte der meiningsskilnadene er så store at det endar med bråk og spetakkel
Artikkelside

rabalder

substantiv inkjekjønn

Opphav

dansk truleg samanheng med bulder

Tyding og bruk

Artikkelside

fred

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt friðr

Tyding og bruk

  1. tilstand utan krig
    Døme
    • i krig og fred;
    • det er fred i området;
    • det rår fred i området;
    • arbeid for fred i verda
  2. slutt på ein krig;
    Døme
    • freden i 1945;
    • gjere fred;
    • slutte fred;
    • freden i Versailles
  3. særleg i eldre tid: lovfesta tryggleik, rettstrygd, grid
  4. godt forhold, semje, harmoni
    Døme
    • leve i fred og semje med nokon;
    • halde fred med grannen;
    • eit fredens menneske;
    • eit fredsens menneske
  5. tilstand utan uroing;
    Døme
    • ha fred til å gjere noko;
    • få arbeide i fred;
    • ete i fred;
    • få gå i fred;
    • sitje i fred og ro;
    • her er ikkje levande fred å få for bråk
  6. opphøgd, fullkomen ro;
    mild stemning
    Døme
    • det kviler fred over grenda
  7. indre ro og harmoni
    Døme
    • fred i hjartet;
    • fred i hugen;
    • fred i sjela;
    • ikkje ha fred på seg
  8. harmoni med Gud;
    Døme
    • ha fred med Gud;
    • få Guds fred;
    • Herren gjeve deg fred
  9. brukt i ynske, helsing og velsigning
    Døme
    • Guds fred!
    • Guds fred i huset!
    • fred vere med deg!
    • fred med deg!
    • far bort i fred!
    • far i fred!
    • lyse fred over nokon

Faste uttrykk

  • ane fred og ingen fare
    tru seg trygg
  • halde fred
    vere stille, ikkje krangle
    • hald fred!
Artikkelside

drikking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • drikking av vatn frå fontena kan vere farleg
  2. bruk eller misbruk av alkohol
    Døme
    • det har vore mykje drikking og bråk i helga
Artikkelside

byliv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

liv, tilvære i ein by (1, 1)
Døme
  • bli lei bylivet med bråk og trafikk
Artikkelside

bulder

substantiv inkjekjønn

Opphav

av buldre (1

Tyding og bruk

sterk hol og rullande lyd;
Døme
  • kome med bulder og brak;
  • bulderet frå bårebrotet
Artikkelside

bråkmakar

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -makar

Tyding og bruk

  1. bråkete person
    Døme
    • hald fred, din bråkmakar!
  2. person som steller til bråk (2, 2)
    Døme
    • bli oppfatta som ein bråkmakar på landsmøtet
Artikkelside
Side 6 av 7