Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
16 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 16 oppslagsord

røvar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. person som røvar frå andre;
  2. Døme
    • din vesle røvar!

Faste uttrykk

  • falle blant røvarar
    kome i dårleg selskap;
    hamne mellom folk som utnyttar ein
  • halvstudert røvar
    person som ikkje har grundig utdanning i faget sitt
  • politi og røvar
    • barneleik der den eller dei som er politi, skal fange røvarane
      • ungane leikar politi og røvar
    • ordensmakt og lovbrytar
      • etterforskinga var eit kappløp mellom politi og røvar
Artikkelside

røve

røva

verb

Opphav

frå dansk, samanheng med rov, jamfør norrønt reyfa; tyding frå lågtysk

Tyding og bruk

ta eller føre bort med makt;
Døme
  • røve fuglereir;
  • han røva kyrkjesølvet;
  • dei røva kvinner og barn
Artikkelside

politi og røvar

Tyding og bruk

Sjå: politi, røvar
  1. barneleik der den eller dei som er politi, skal fange røvarane
    Døme
    • ungane leikar politi og røvar
  2. ordensmakt og lovbrytar
    Døme
    • etterforskinga var eit kappløp mellom politi og røvar
Artikkelside

halvstudert røvar

Tyding og bruk

person som ikkje har grundig utdanning i faget sitt;
Artikkelside

landevegsrøvar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som ranar (2 folk langs landevegen;
jamfør røvar (1)
Døme
  • landevegsrøvarar herja på den aude strekninga
Artikkelside

ferd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ferð; samanheng med fare (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • byferd;
    • granskingsferd;
    • måneferd;
    • gjere ei ferd;
    • lykke på ferda!
  2. Døme
    • gje seg, ta i ferd med – byrje med;
    • reven har vore på ferd(e) – har vore ute, har fare (og gjort gale);
    • kva er på ferde? – kva står på?, kva har hendt?, kva gjeld det?
    • det er fare (el. noko gale) på ferd(e);
    • det er mykje på ferd(e) (til stell) – noko uvanleg (stort, lite, fælt e l)
  3. manér, fakte, strek
    Døme
    • hans milde ferd;
    • vere høvisk i all si ferd;
    • kva er dette for ferd(er)!
    • fare med fante-, galne-, gape-, røvar-, toske-, tull-ferd(er)
  4. (dyre)spor
    Døme
    • ferder etter bjørn
  5. Døme
    • brudeferd;
    • gravølsferd
  6. Døme
    • ei ferd med vatn

Faste uttrykk

  • fare siste ferda
    bli ført til grava
  • vere i ferd med
    vere i gang med, drive med, skulle til (å gjere)
    • arbeidsmarknaden er i ferd med å bli for stram;
    • departementet er i ferd med å utarbeide reglar;
    • tida er i ferd med å endre seg
Artikkelside

fribytar

substantiv hankjønn

Opphav

etter lågtysk vributer ‘person som har fridom til å ta bytte’

Tyding og bruk

  1. person som røvar handelsskip (i krigstid);
  2. person som opptrer på eiga hand
    Døme
    • ein religiøs fribytar
Artikkelside

banditt

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk , opphavleg bandito ‘forvist, bannlyst’; samanheng med bann

Tyding og bruk

  1. person som handlar mot lover (1, normer eller reglar, ofte som medlem av bande (1, 1);
    Døme
    • mordarar og bandittar
  2. i overført tyding: person som ter seg ureieleg eller trugar til seg gode
    Døme
    • din banditt!
Artikkelside

halvstudert

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje har fullført ei utdanning

Faste uttrykk

  • halvstudert røvar
    person som ikkje har grundig utdanning i faget sitt
Artikkelside

ribbung

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt ribbungr, ‘røvar’

Tyding og bruk

tilhengjar av ein opprørsflokk på Austlandet 1219–1227
Artikkelside
Side 1 av 2