Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
21 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

hindre

verb

Opphav

norrønt hindra

Betydning og bruk

  1. være i veien for;
    stenge
    Eksempel
    • gjerdet hindret dyra i å dra til skogs;
    • høye boligblokker hindrer utsikten
  2. hefte, sinke
    Eksempel
    • uvær og snøfall hindret arbeidet;
    • jeg kunne ikke hindre henne fra å gå
  3. Eksempel
    • vi må hindre en ny krig;
    • han greide å hindre at skuta gikk på grunn
Artikkelside

fødsel

substantiv hankjønn

Opphav

av fø og -sel

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • framskynde fødselen;
    • en hard fødsel
  2. det å bli født
    Eksempel
    • Kristi fødsel;
    • være blind fra fødselen
  3. Eksempel
    • være svensk av fødsel
  4. i overført betydning: begynnelse, tilblivelse

Faste uttrykk

  • kvele i fødselen
    hindra fra først av
    • forsøket ble kvalt i fødselen
  • trang fødsel
    vanskelig begynnelse
    • foretaket hadde en trang fødsel
Artikkelside

Nynorskordboka 19 oppslagsord

hindre

hindra

verb

Opphav

norrønt hindra

Tyding og bruk

  1. vere i vegen for;
    Døme
    • eit høgt piggtrådgjerde hindra dei i å kome vidare;
    • høge bustadblokker hindrar utsikta
  2. hefte, seinke
    Døme
    • dårleg vêr hindra arbeidet;
    • hindre trafikken
  3. Døme
    • hindre krig;
    • ho greidde ikkje å hindre henne frå å gjere det;
    • han greidde å hindre at skipet gjekk på grunn
Artikkelside

retinere

retinera

verb

Tyding og bruk

halde tilbake

Faste uttrykk

  • retinert tann
    tann som er hindra i å kome fram
Artikkelside

broten

adjektiv

Opphav

av bryte

Tyding og bruk

  1. som har fått eit brot
    Døme
    • eit brote bein
  2. i overført tyding: som er hindra (og øydelagd)
    Døme
    • brotne voner

Faste uttrykk

  • broten brøk
    brøk der teljar (1) og nemnar også er brøkar
  • brotne kar
    personar utan moral
    • brotne kar finst i alle yrkesgrupper
Artikkelside

istilhøve

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Døme
  • vanskelege istilhøve i Arktis hindra ferda
Artikkelside

hindring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å hindre eller bli hindra
    Døme
    • hindring av trafikken
  2. noko som hindrar
    Døme
    • møte hindringar;
    • leggje hindringar i vegen for nokon
Artikkelside

last 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk, jamfør norrønt lest; samanheng med lade (2 og lass

Tyding og bruk

  1. gods til frakt med eit transportmiddel
    Døme
    • tung last;
    • farleg last;
    • skjule seg i lasta
  2. Døme
    • høvla last

Faste uttrykk

  • leggje nokon noko til last
    klandre eller laste nokon for noko
    • han hadde ikkje gjort noko gale som dei kunne leggje han til last
  • liggje nokon til last
    vere til byrd for nokon
    • eg vil helst ikkje liggje familien til last
  • segle med lik i lasta
    vere plaga med eller hindra av gamle feil, tradisjonar, fordomar eller liknande
Artikkelside

segle med lik i lasta

Tyding og bruk

vere plaga med eller hindra av gamle feil, tradisjonar, fordomar eller liknande;
Sjå: last, lik
Artikkelside

lik 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt lík ‘skapnad, lekam, lik’

Tyding og bruk

død kropp, dødt menneske
Døme
  • stelle liket;
  • vere bleik som eit lik

Faste uttrykk

  • gå over lik
    ikkje sky noko
  • liggje lik
    liggje på ei seng fram til gravferda; vere død
  • over mitt lik
    ikkje tale om, aldri
  • segle med lik i lasta
    vere plaga med eller hindra av gamle feil, tradisjonar, fordomar eller liknande
Artikkelside

konsonant

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av consonare ‘klinge saman’

Tyding og bruk

språklyd som blir danna når luftstraumen i munnhola blir stoppa eller hindra;
til skilnad frå vokal (1
Døme
  • klanglaus konsonant;
  • vokalar og konsonantar
Artikkelside

-fast

adjektiv

Tyding og bruk

  1. etterledd som uttrykkjer at noko sit fast eller er festa i noko;
    i ord som golvfast og landfast
  2. etterledd som uttrykkjer at noko er trygt og stabilt;
  3. etterledd som uttrykkjer at nokon eller noko blir hindra av det førsteleddet nemner;
    i ord som snøfast og vêrfast
Artikkelside
Side 1 av 2