Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 55 oppslagsord

ølje

ølja

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt ylja

Tyding og bruk

  1. Døme
    • sola øljar
  2. stråle ut eller gje frå seg varme
    Døme
    • omnen øljar godt;
    • det øljar frå (av) omnen;
    • det øljar utor fjøset – går ein varm luftstraum

Faste uttrykk

  • ølje opp
    verme opp (hus, rom) med fyring
Artikkelside

øle 3

øla

verb

Opphav

av øl (1; jamfør ølje

Tyding og bruk

  1. verme (opp), ølje (1)
    Døme
    • øle kaffien;
    • sola øla opp lufta
  2. stråle ut eller gje frå seg varme;
    Døme
    • det ølar av omnen;
    • det ølar mot meg – varm luft slår imot meg
Artikkelside

vass-stråle, vasstråle

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • ein tynn vass-stråle frå springen
Artikkelside

utstråling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å stråle ut
    Døme
    • utstråling frå omnen, frå jordkloten
  2. særmerkt og fascinerande vesen;
    Døme
    • den skodespelaren har slik utstråling
Artikkelside

tære 3

tæra

verb

Opphav

samanheng med tire

Tyding og bruk

om sola: stråle fram, renne
Døme
  • sola tærer i aust
Artikkelside

tire

tira

verb

Opphav

av tir

Tyding og bruk

  1. ha ein viss glans;
  2. brenne, lyse veikt
Artikkelside

tindre

tindra

verb

Opphav

i avlydshøve til II tandre

Tyding og bruk

lyse, stråle, skine sterkt;
Artikkelside

target

substantiv inkjekjønn

Uttale

taˊgett

Opphav

engelsk ‘mål, skyteskive’, frå gammalfransk targette av; norrønt targa f ‘eit slag rundt skjold’

Tyding og bruk

i fysikk: stoff som blir utsett for ein stråle av atomære partiklar
Artikkelside

streng 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt strengr

Tyding og bruk

  1. utspent snor eller metalltråd
    Døme
    • bogestreng;
    • felestreng;
    • hesjestreng;
    • klokkestreng;
    • linestreng;
    • løypestreng;
    • strekkje ein streng mellom to bjørker til klessnor;
    • ha strengen på ei hes
    • reip til å dra garn eller not or sjøen med
      • dra nota etter strengen
    • i overført tyding:
    • kjensle, stemning (2
      • slå, spele på dei nasjonale el. romantiske strengene
  2. band, snor, tråd av organisk materiale
    Døme
    • frøstreng;
    • navlestreng
  3. fin sprut, stråle av væske
    Døme
    • ein streng av mjølk frå spenen;
    • etter tørken var fossen berre ein tynn streng

Faste uttrykk

  • spele på mange strenger
    vere allsidig
Artikkelside

sprute

spruta

verb

Opphav

samanheng med norrønt sproti ‘ungt skot på tre’; eigenleg ‘skyte fram, spire’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det spruta vatn or slangen
    • fosse
      • dra til ein så blodet sprutar;
      • regne så det sprutar;
      • søla spruta kring føtene
    • fyke
      • køyre så grusen sprutar;
      • snøen spruta unna skiene
  2. Døme
    • sprute vatn på ein
    • sende ut
      • sprute gneistar
  3. setje i
    Døme
    • sprute ut i lått
Artikkelside
Side 4 av 6