Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
51 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 51 oppslagsord

suse

susa

verb

Opphav

lydord

Tyding og bruk

  1. lage ein veikt brusande eller kvesande lyd;
    Døme
    • det susar og blæs;
    • fossen susa og brusa;
    • kjelen stod og susa på omnen;
    • det susa for øyra
  2. fare snøgt
    Døme
    • bilane susa forbi;
    • snøballane susa gjennom lufta;
    • det gjekk så det susa
    • i presens partisipp:
      • kome i susande fart
  3. leve i sus og dus;
    Døme
    • suse og drikke
Artikkelside

stilk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stilkr

Tyding og bruk

  1. plantedel som festar ein blomster eller ei frukt til stengelen eller greina;
  2. smal del, skaft på noko
    Døme
    • sitje med auga, øyra på stilker – stire, lytte intenst
  3. attarste del av ein kjøl (1, 1)
Artikkelside

spisse

spissa

verb

Opphav

frå lågtysk; tysk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • spisse ein blyant;
    • spisse munnen – skyte leppene fram
  2. i uttrykk
    Døme
    • spisse øyre, øyra – om dyr: rette øyra i vêret for å høyre betre; om folk: (byrje å) høyre godt etter
  3. reinse korn for såer

Faste uttrykk

  • spisse seg til
    kvesse seg til, bli meir spent
Artikkelside

skurre

skurra

verb

Opphav

lydord

Tyding og bruk

  1. gje mislyd;
    lyde stygt, disharmonisk
    Døme
    • røysta skurra i høgtalaren;
    • skamrosinga skurra i øyra – lydde uekte, ille
    • i presens partisipp:
      • ein skurrande lyd
Artikkelside

syde

syda

verb

Opphav

norrønt sjóða

Tyding og bruk

  1. vere i ein kokande tilstand;
    vere ved å koke;
    Døme
    • det var så heitt at det saud
  2. gje frå seg ein susande eller fresande lyd som når noko koker;
    Døme
    • det syd for øyra;
    • myggen surra og saud
  3. Døme
    • syde mjølk
  4. renne i veg;
    springe snøgt
    Døme
    • ho saud av
Artikkelside

nyve 2

nyva

verb

Opphav

samanheng med nuv (1 og nuve (3

Tyding og bruk

  1. runde av, nuve (3, 1)
    Døme
    • nyve ein stokk
  3. gjere nyver;
    om dyr: leggje på øyra, vise sinne
Artikkelside

frøyse

frøysa

verb

Opphav

av fryse (2

Tyding og bruk

  1. få til å fryse (2, 1);
    kjøle ned (til under 0 °C);
    Døme
    • frøyse mat
  2. Døme
    • frøyse føtene, øyra;
    • frøyse seg (på øyra)
  3. gjere likesæl og kald;
    Døme
    • frøyse alle kjensler i ein;
    • ha eit frøyst sinn
Artikkelside

forfryse

forfrysa

verb

Opphav

av for- (2 og fryse (2

Tyding og bruk

skade (kroppsdel) av frost;
Døme
  • forfryse øyra;
  • forfryse seg
Artikkelside

flagre

flagra

verb

Opphav

norrønt flǫgra; samanheng med flagg

Tyding og bruk

røre seg snøgt, lett og bølgjande i lufta;
Døme
  • flagre av garde;
  • håret flagrar i vinden;
  • ei marihøne flagra i graset
  • brukt som adjektiv
    • flagrande hår;
    • eit rosa, flagrande skjørt

Faste uttrykk

  • få så øyra flagrar
    bli kraftig irettesett;
    få sterk kritikk
Artikkelside

dott

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som engelsk dot ‘flekk’ og lågtysk dutt ‘tjukk klump, kloss’

Tyding og bruk

  1. lita mengd, særleg av eit laust og lett stoff, ofte samanballa;
  2. del av ei sky eller liknande
  3. liten flokk, hop, stim
  4. Døme
    • han er ein dott

Faste uttrykk

  • få dottar i øyra
    brått få nedsett høyrsel for kortare tid
Artikkelside
Side 5 av 6