Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
9 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

flau

adjektiv

Opphav

fra lavtysk ‘matt, veik’

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • flau vin;
    • en ost med flau smak
  2. som er eller viser at noen er pinlig berørt;
    Eksempel
    • bli flau over noe;
    • en flau tenåring;
    • flau latter
  3. som gjør en skamfull;
    Eksempel
    • en flau affære;
    • dette var flaut
  5. Eksempel
    • fortelle flaue vitser

Faste uttrykk

  • flau vind
    vind med hastighet 0,3–1,5 m/s
Artikkelside

herregud

interjeksjon

Betydning og bruk

brukt for å uttrykke ergrelse, overraskelse, glede eller annen sinnsstemning
Eksempel
  • herregud som dere bråker!
  • herregud så flaut det var
Artikkelside

Nynorskordboka 7 oppslagsord

flyte 1

flyta

verb

Opphav

norrønt fljóta

Tyding og bruk

  1. halde seg oppå ei væske, ikkje søkke eller stå fast
    Døme
    • tre flyt;
    • flyte på flesket;
    • flyte opp til overflata
  2. Døme
    • flyte over kanten;
    • det flaut med blod
  3. gli lett, ha flyt
    Døme
    • trafikken flyt godt;
    • praten flyt lett;
    • diskusjonen flaut ut
  4. breie seg (utover);
    liggje strødd
    Døme
    • håret flaut utover;
    • papira ligg og flyt;
    • rommet flaut med aviser
  5. vere ustabil, skiftande
    Døme
    • alt flyt

Faste uttrykk

  • flyte med mjølk og honning
    om land: vere rikt og prega av overflod (etter 2. Mos. 3,17)
  • flyte på
    greie seg med hjelp av
    • han flyt på rutinen
  • flyte saman
    gli over i kvarandre;
    gå i eitt
    • fortid og notid flyt saman
Artikkelside

yte 1

substantiv hokjønn

Opphav

av ut

Tyding og bruk

  1. ytre side eller overflate med nærmaste lag innanfor;
    særleg: ytre (og ringare) delen av veden i stamma hos somme treslag;
  2. Døme
    • jordyte;
    • vassyte;
    • feittet flaut opp til yta;
    • på yta gjekk livet som det pla
Artikkelside

vassprøve

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  3. i eldre tid: gudsdom der den uskuldige sokk, medan den skuldige derimot flaut
Artikkelside

svineri

substantiv inkjekjønn

Opphav

sjå -eri

Tyding og bruk

  1. Døme
    • golvet flaut av oppkast og anna svineri;
    • få i seg noko svineri som ein ikkje toler
  2. noko som er snuskete, usømeleg
    Døme
    • pornoblad, sexfilmar og anna svineri
  3. noko som er plagsamt
    Døme
    • gikt er noko svineri
Artikkelside

stri 2, strid 2

adjektiv

Opphav

norrønt stríðr; av strid (1

Tyding og bruk

  1. som står rett opp eller ut;
    Døme
    • ha stritt hår og skjegg
  2. Døme
    • kald og stri vind;
    • elva gjekk stri;
    • ølet flaut i strie straumar – i rikelege mengder
  3. Døme
    • ei stri og hard kvinne;
    • ho stod stritt på sitt
  4. som leitar mykje på;
    Døme
    • ein stri tørn;
    • ha det stritt
  5. Døme
    • eit stritt krav;
    • ein stri pris
Artikkelside

straum

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt straumr

Tyding og bruk

  1. heller sterk og jamn rørsle i væske eller gass
    Døme
    • det er sterk straum i elva
  2. noko som strøymer
    Døme
    • ein straum av lava kom frå fjellet
  3. stad der vatn eller sjø strøymer
    Døme
    • straumen ovanfor sundet;
    • fisken står i straumen
  4. Døme
    • ølet flaut i stride straumar
    • jamn og rikeleg mengd
      • ein straum av bilar, ord, varer, visittar;
      • få ein straum av klager
  5. elektrisitet som følgjer ein leidning
    Døme
    • elektrisk straum;
    • ha innlagd straum på hytta;
    • spare på straumen;
    • straumen var borte i to timar
  6. masse, mengd av folk;
    Døme
    • ein straum av folk;
    • kjerringa mot straumen

Faste uttrykk

  • følgje med straumen
    òg: følgje rådande oppfatning
  • gå mot straumen
    òg: gå mot rådande oppfatning
Artikkelside

flaskebrot, flaskebrott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

bit av sundslått flaske
Døme
  • fortauet flaut med flaskebrot, papir, fyrstikker og sneipar
Artikkelside