Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
17 treff

Bokmålsordboka 6 oppslagsord

pepp, pep

substantiv hankjønn

Opphav

engelsk pep, av pepper ‘pepper’

Betydning og bruk

Eksempel
  • miste peppen;
  • peppen gikk ut av laget
Artikkelside

sprut 1

substantiv hankjønn

Opphav

av sprute

Betydning og bruk

  1. (kraftig) stråle, skvett, sprøyt
    Eksempel
    • sprut fra en vannslange;
    • hoppe i vannet så spruten står;
    • ha i en sprut vaskemiddel
  2. sprutende, fykende smådeler
    Eksempel
    • steinsprut, snøsprut
  3. Eksempel
    • det var virkelig sprut i ham på 15 km
Artikkelside

smell 2

substantiv hankjønn eller intetkjønn

Betydning og bruk

  1. kort, skarp lyd
    Eksempel
    • slå igjen døra med et smell;
    • høre smellet fra en eksplosjon
  2. futt og fart
    Eksempel
    • det var noe med smell i
Artikkelside

piff 1

substantiv hankjønn

Opphav

av piff (3

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • sette piff på maten
  2. Eksempel
    • ta piffen ut av noe;
    • miste piffen
Artikkelside

futt

substantiv hankjønn

Opphav

lydord

Betydning og bruk

Eksempel
  • her var det ikke mye futt;
  • en jente med futt i
Artikkelside

fres 2

substantiv hankjønn eller intetkjønn

Opphav

norrønt fræs femininum; av frese (1

Betydning og bruk

  1. det å frese (1, fresing;
    sprut når noe freser
  2. livlig aktivitet;
    driv, futt, fart
    Eksempel
    • få fres på noe;
    • få opp fresen;
    • det er ikke noe fres over henne lenger;
    • gå for full fres
Artikkelside

Nynorskordboka 11 oppslagsord

brake laus/laust

Tyding og bruk

Sjå: brake, laus
  1. ta til med dundrande lyd
    Døme
    • applausen braka laus/laust;
    • uvêret braka laus/laust
  2. ta til med futt og fart
    Døme
    • turistsesongen brakar laus/laust om ein månad
Artikkelside

laus

adjektiv

Opphav

norrønt lauss; same opphav som tysk los

Tyding og bruk

  1. som ikkje er bunden eller festa til noko;
    som har losna eller kan løysast lett
    Døme
    • rive seg laus;
    • hunden er laus;
    • ein sofa med lause puter;
    • sjuåringen har fleire lause tenner;
    • sleppe laus hestane
    • brukt som adverb:
      • ha håret laust;
      • latteren sit laust
  2. som ikkje er samla til eit heile;
    i enkelte delar
    Døme
    • lause delar av huset kan ramle ned;
    • skrive ned ord og uttrykk på lause lappar
  3. som ikkje er fast oppbygd, ikkje kompakt eller tett;
    porøs, grisen, lite solid
    Døme
    • ein laus knute;
    • laus grus;
    • ein laus deig;
    • eit laust handtrykk
    • brukt som adverb:
      • eit laust vove stoff
  4. som ikkje er grundig;
    upåliteleg
    Døme
    • eit laust overslag;
    • laust snakk;
    • lause rykte;
    • ei lausere tilknyting
  5. utan forpliktingar
    Døme
    • vere laus og ledig;
    • eit laust kjærleiksforhold
  6. Døme
    • det gjekk på helsa laus

Faste uttrykk

  • bere laus
    byrje
    • no ber det laus/laust med uvêr
  • brake laus
    • ta til med dundrande lyd
      • applausen braka laus/laust;
      • uvêret braka laus/laust
    • ta til med futt og fart
      • turistsesongen brakar laus/laust om ein månad
  • bryte laus
    begynne brått og veldig
    • uvêret braut laus/laust
  • gyve laus på
    • ta fatt på
    • gjere åtak på nokon
  • gå laus på
    • gjere åtak på
      • dei gjekk laus på ein parkert bil
    • byrje med;
      ta fatt på
      • skal vi gå laus på oppgåva?
  • ha ein skrue laus
    vere litt skrullete
  • i laus vekt
    om vare: som ikkje er pakka og vegen på førehand
    • selje grønsaker i laus vekt;
    • prisen på matpoteter i laus vekt
  • i lause lufta
    • fritt ut i lufta
      • ho såg ut i lause lufta;
      • han slo i lause lufta med paraplyen
    • utan tilknyting til noko
      • påstandane heng i lause lusfta
  • laus i fisken
    veik, slapp
  • laus i snippen
    uhøgtideleg, laussleppt
    • han var morosam og høveleg laus i snippen
  • lause fuglar
    personar som har falle utanfor i samfunnet og som ikkje har nokon plass å bu
    • bygget er ein tilhaldsstad for byens lause fuglar
  • laust og fast
    likt og ulikt
    • snakke om laust og fast
  • slå seg laus
    retteleg more seg
Artikkelside

brake 2

braka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt braka

Tyding og bruk

  1. gje ein sterk og knakande lyd;
    Døme
    • det brakar i isen;
    • bilane støytte i hop så det braka
  2. om eld: sprake (2

Faste uttrykk

  • brake laus
    • ta til med dundrande lyd
      • applausen braka laus/laust;
      • uvêret braka laus/laust
    • ta til med futt og fart
      • turistsesongen brakar laus/laust om ein månad
Artikkelside

pepp, pep

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk pep, av pepper ‘pepar’

Tyding og bruk

Døme
  • miste peppen
Artikkelside

piffe opp

Tyding og bruk

setje mot, fart, futt i;
Sjå: piffe
Artikkelside

futt

substantiv hankjønn

Opphav

lydord

Tyding og bruk

Døme
  • det er dårleg futt i omnen;
  • ei jente med futt i
Artikkelside

piffe

piffa

verb

Faste uttrykk

  • piffe opp
    setje mot, fart, futt i
Artikkelside

sprut 1

substantiv hankjønn

Opphav

av sprute

Tyding og bruk

  1. (kraftig) stråle;
    Døme
    • spruten frå ein vasslange;
    • hoppe i vatnet så spruten står
  2. fykande, sprutande smådelar
    Døme
    • eldsprut;
    • steinsprut
    • fart, futt
      • det var verkeleg sprut i han på 15 km
Artikkelside

smell 2

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av smelle (2

Tyding og bruk

  1. stutt, skarp lyd;
    Døme
    • høyre eit smell frå eksplosjonen;
    • late att døra med eit smell
  2. Døme
    • eit programinnslag med smell i
Artikkelside

piff

substantiv hankjønn

Opphav

av piff (3

Tyding og bruk

  1. Døme
    • setje piff på maten
  2. Døme
    • ta piffen ut or noko;
    • miste piffen
Artikkelside
Side 1 av 2