Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
40 treff

Nynorskordboka 40 oppslagsord

sjokolade

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom spansk, frå eit språk i Mexico

Tyding og bruk

  1. plate eller liknande av brun masse laga av kakaobønner, sukker og krydder
    Døme
    • gje barna sjokolade;
    • kjøpe ein sjokolade;
    • velje mellom lys eller mørk sjokolade
  2. varm drikk av mjølk eller vatn og sjokolade (1)
Artikkelside

tiramisu

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk tira mi su ‘dra meg opp’

Tyding og bruk

dessert som er laga av søt kake med mellom anna kremost og sjokolade gjennombløytt med kaffi og til dømes likør eller sterkvin
Artikkelside

trøysteete

trøysteeta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

ete mykje eller usunn mat som trøyst for motgang
Døme
  • trøysteete sjokolade for å lindre eit sakn
Artikkelside

søppelmat

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

mat som er rekna å vere for skadeleg for helsa, til dømes feit, salt, søt, kalorihaldig og særs prosessert mat, ofte seld ferdig tillaga;
Døme
  • hamburgar, pommes frites, sjokolade og annan søppelmat;
  • han gomla i seg den herleg, feite søppelmaten
Artikkelside

søtsak

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

lite godteri som til dømes sjokolade, sukkertøy eller lakris;
Døme
  • han er svak for søtsaker;
  • dei må kutte ned på søtsakene
Artikkelside

tullete

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei tullete ordning;
    • bere seg tullete åt
  2. frå vitet, galen, sinnssjuk
  3. Døme
    • vere (heilt) tullete etter sjokolade
Artikkelside

tale 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt tala

Tyding og bruk

  1. det å tale (2, 1);
    det å seie noko;
    snakk, prat, røde
    Døme
    • uttrykkje seg skrift og tale
  2. noko ein seier;
    måte å uttrykkje seg på
    Døme
    • dette var klar tale
  3. Døme
    • ein film med norsk tale
  4. det ein seier til eit publikum om eit emne ved eit særleg høve;
    Døme
    • han heldt tale under opninga av utstillinga

Faste uttrykk

  • få i tale
    få til å uttale seg;
    få til å prate
    • det var ikkje mogleg å få han i tale
  • ikkje kome på tale
    vere uaktuelt
    • det kjem ikkje på tale at du får meir sjokolade no
  • ikkje tale om
    det kjem ikkje til å hende;
    det er uaktuelt
    • eg går ikkje på festen. Ikkje tale om!
  • tale er sølv, men tagnad er gull
    det er ofte betre å teie enn å seie noko
  • vere på tale
    bli drøfta;
    bli gjord framlegg om;
    vere aktuell
    • det er på tale å byggje nytt ferjeleie;
    • det var på tale med evakuering
  • vere tale om
    dreie seg om;
    gjelde
    • det er tale om eit brotsverk
Artikkelside

stykke 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt stykki; samanheng med stokk (1

Tyding og bruk

  1. del som er skild frå eller teken av noko;
    Døme
    • bryte av eit stykke sjokolade;
    • skjere eit stykke av kaka;
    • eit stykke smørbrød;
    • eit stykke av åkeren
    • del, parti
      • lese eit stykke av ei bok;
      • falle, gå i stykke – gå sund;
      • rive i stumpar og stykke
  2. forkorta stk.
    Døme
    • arvestykke;
    • epla kostar to kroner stykket;
    • kjøpe fire stykke av kvart slag;
    • det kjem fem stykke til middag
  3. (veg)strekning
    Døme
    • følgje ein eit stykke (på veg);
    • hytta låg eit stykke frå sjøen
  4. Døme
    • skrive eit stykke i avisa
  5. kunstnarleg arbeid
    Døme
    • kinostykke;
    • teaterstykke;
    • eit stykke av Ibsen;
    • spele eit stykke av Grieg
  6. verk (II,1 og 2)
    Døme
    • karsstykke;
    • kunststykke;
    • meisterstykke;
    • reknestykke;
    • sveinestykke;
    • eit godt stykke arbeid;
    • i det stykket er dei like – på det punktet

Faste uttrykk

  • når det kjem til stykket
    når det verkeleg gjeld
  • stykke for stykke
    bit for bit
  • to alner av same stykket
    to av same (dårlege) slaget
Artikkelside

lyst

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lyst

Tyding og bruk

  1. trong til eller ynske om å få eller gjere noko som gjev glede eller tilfredsstilling;
    Døme
    • få lyst på sjokolade;
    • ha lyst til å studere;
    • følgje lystene sine;
    • sanselege lyster;
    • har du lyst, har du lov
  2. seksuelt begjær
    Døme
    • vekkje lyst;
    • ha nedsett lyst
  3. Døme
    • ho song så det var ei lyst å høyre på

Faste uttrykk

  • kvar si lyst
    brukt for å uttrykkje at ein synest det andre føretrekkjer, er merkeleg
  • med liv og lyst
    med kraft og iver
    • ta fatt på arbeidet med liv og lyst
Artikkelside

konfekt

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå latin conficere; jamfør konfeksjon

Tyding og bruk

små, eksklusive bitar av fylt sjokolade, marsipan, kandisert frukt eller liknande
Døme
  • ei eske konfekt;
  • ho fekk blomsterhelsingar og konfekt

Faste uttrykk

  • ikkje spare på konfekten
    gå hardt på;
    bruke alle middel;
    ta hardt i
Artikkelside
Side 1 av 4