Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 50 oppslagsord

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. sett saman av store delar eller partiklar;
    storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
    til skilnad frå fin (9)
    Døme
    • ein stor og grov kar;
    • grovt tømmer;
    • grov sand;
    • grovt sandpapir;
    • grovt brød;
    • grove andletsdrag;
    • grov hud
  2. lite detaljert, unyansert, lite nøyen
    Døme
    • få eit grovt overslag;
    • vi gjorde berre ei grov måling;
    • eg er i grove trekk samd med deg
    • brukt som adverb
      • hogge noko grovt til;
      • grovt skissert
  3. stor, alvorleg, brutal
    Døme
    • eit grovt tjuveri;
    • ta grov betaling;
    • ha grovt med pengar;
    • bli dømd for grov vald
    • brukt som adverb
      • lyge grovt
  4. mørk, djup
    Døme
    • han har ikkje særleg grov stemme
  5. dryg, udanna, uhøfleg, rå;
    som er på kanten
    Døme
    • ho er grov i kjeften;
    • fortelje ei grov historie;
    • kome med grove skuldingar;
    • vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

  • det grøvste
    det viktigaste eller mest vesentlege;
    størsteparten
  • grov kam
    kam med stort mellomrom mellom tennene
  • grov sjø
    (sjø med) store bølgjer
Artikkelside

pjekkert

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk , av pie ‘grovt ull- eller lerretsstoff’ og jäckert ‘jakke’

Tyding og bruk

sid, dobbelknappa jakke av tjukt stoff
Artikkelside

meis 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt meiss

Tyding og bruk

  1. vidjekorg til kløvsal eller til å bere på ryggen;
    grovt nett (av tau eller vidje) til å pakke høy i
  2. berande ramme på ryggsekk
    Døme
    • ein gammal sekk med utvendig meis
  3. Døme
    • ha ungen med i meis
Artikkelside

mjøl

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt mjǫl; samanheng med male

Tyding og bruk

  1. pulverliknande masse, oftast finknust eller malen, av korn eller andre plantedelar
    Døme
    • sikta mjøl;
    • sammale mjøl;
    • nytte både fint og grovt mjøl i brødet
  2. finknust masse av dyriske eller mineralske emne

Faste uttrykk

  • ha reint mjøl i posen
    vere uskuldig;
    ha godt samvit
Artikkelside

brød

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt brauð

Tyding og bruk

  1. bakverk av est deig, elta saman av mjøl, væske og gjær og steikt
    Døme
    • grovt brød;
    • heimebakt brød;
    • pølse med brød
  2. brukt som etterledd i nemningar for kaker og andre bakverk
  3. alt som trengst til å leve;
    jamfør levebrød
    Døme
    • det daglege brød

Faste uttrykk

  • brød og sirkus
    mat og underhaldning (i staden for reformar og endringar i samfunnet)
    • ingen i valkampen vil love meir enn fire nye år med brød og sirkus
  • brød og vin
    symbol på Kristi lekam og blod i nattverden
  • dum som eit brød
    svært dum
  • ha i sitt brød
    vere arbeidsgjevar for
    • staten har mange i sitt brød
  • sitje på vatn og brød
    sitje i fengsel
  • steinar for brød
    noko verdilaust i staden for noko nyttig
  • ta i sitt brød
    tilsette
    • han tek slektningar i sitt brød
  • tene sitt brød
    arbeide for å få inntekter
    • han tente sitt brød på sjøen
Artikkelside

muskett

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk mousquet

Tyding og bruk

stort handskytevåpen av grovt kaliber som vart brukt på 1500-, 1600- og 1700-talet
Artikkelside

marehalm, marhalm

substantiv hankjønn

Opphav

førsteleddet av norrønt marr ‘hav, sjø’

Tyding og bruk

høgt, grovt gras som bind flygesand;
Ammophila arenaria
Artikkelside

kanvas

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk canevas, frå nylatin; opphavleg av gresk kannabis ‘hamp’

Tyding og bruk

  1. grovt stoff, blir mellom anna brukt i seglduk og telt
  2. stoff med grisen vevnad, særleg brukt til å brodere på;
    jamfør stramei
  3. matte i boksing og bryting
    Døme
    • bli send i kanvasen
Artikkelside

grovskoren

adjektiv

Tyding og bruk

  1. grovt skoren, grovhoggen
    Døme
    • grovskoren tobakk;
    • grovskoren stein
  2. med grove trekk;
    Døme
    • ei gammal dame med grovskore andlet
  3. lite detaljert;
    Døme
    • eit grovskore prinsipp
  4. Døme
    • ein grovskoren kommentar
Artikkelside

karduspapir

substantiv inkjekjønn

Opphav

av kardus

Tyding og bruk

Artikkelside
Side 1 av 5