Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 41 oppslagsord

føremon, føremonn

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. mon (1) føre andre;
  2. betre posisjon eller eigenskapar (enn ein annan eller noko anna);
    Døme
    • ho har ein føremon framfor andre søkjarar på grunn av den lange praksisen;
    • føremoner og ulemper med ordninga;
    • det er ein føremon at dette blir gjort snøgt
Artikkelside

proteksjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; jamfør protesjere

Tyding og bruk

vern, forsvar;
særfordel, føremon, framhjelp
Artikkelside

pluss 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av pluss (2

Tyding og bruk

  1. teiknet +;
    Døme
    • eit pluss framfor eit tal tyder at det er positivt
  2. Døme
    • eit pluss i rekneskapen
  3. noko positivt;
    Døme
    • språkkunnskapar er eit stort pluss
Artikkelside

plusside, pluss-side

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

positiv side;
motsett minusside
Døme
  • ho har både plussider og minussider
Artikkelside

overmon, overmonn

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. (svært) stor grad;
    Døme
    • glede og kjærleik i overmon
  2. overtak over ein annan;
Artikkelside

openberr

adjektiv

Opphav

norrønt opinberr; av lågtysk openbar

Tyding og bruk

  1. heilt tydeleg;
    Døme
    • ein openberr føremon;
    • ei openberr lygn;
    • openberre feil
  2. brukt som adverb: tydelegvis
    Døme
    • han somla og hadde openbert god tid;
    • ho var openbert skuldig
Artikkelside

nytte 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

jamfør norrønt nyt, og lågtysk nutte; samanheng med nyte

Tyding og bruk

  1. Døme
    • han har stor nytte av utdanninga si;
    • eg kan gjere nytte av desse boksane
  2. hjelp (1), teneste
    Døme
    • kan eg vere til nytte for deg?
    • ein veit aldri om den kjem til nytte

Faste uttrykk

  • dra nytte av
    bruke til nytte for seg
  • gjere nytte for seg
    vere til hjelp
  • gjere same nytta
    vere like god;
    kome ut på eitt
  • til inga nytte
    fåfengd (1, 1)
    • ho gjorde alt arbeidet til inga nytte
Artikkelside

lunnende

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hlunnendi, av hlunnr ‘lunn’

Tyding og bruk

rett eller føremon som høyrer til ein jordeigedom;
Døme
  • elvefisket var eit lunnende som høyrde til garden

Faste uttrykk

  • med lut og lunnende
    alt som høyrer til ein eigedom;
    med lut og lunnar
    • ho fekk heile garden med lut og lunnende
Artikkelside

mon, monn

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt munr; samanheng med minne (1 og mone

Tyding og bruk

  1. hjelp, verknad, gagn, nytte, føremon
    Døme
    • sjå seg mon i noko;
    • gjere ein innsats som det er mon i;
    • det gjer mon
  2. glede, hugnad, lyst
  3. mål, grad, utstrekning
    Døme
    • ein mon større;
    • i stor mon;
    • i liten mon;
    • i nokon mon;
    • i same mon
  4. endring, tilvekst, auke;
    skilnad
    Døme
    • sjå mon på graset kvar dag

Faste uttrykk

  • alle moner dreg
    kvart tilskot hjelper
  • gjere noko på/for mon
    gjere noko med vilje eller på trass
  • ha/synast/tykkje mon i
    like eller setje pris på
  • ta sin mon igjen
    ta rikeleg att det forsømde
Artikkelside

næringsvit, næringsvett

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

forstand på eller dugleik til å skaffe seg økonomisk føremon
Artikkelside
Side 1 av 5