Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
73 treff

Nynorskordboka 73 oppslagsord

ande 2

anda

verb

Opphav

norrønt anda

Tyding og bruk

  1. ta opp i seg og skilje ut luft gjennom munnen og nasen;
    Døme
    • ande inn og ut;
    • ande veikt;
    • andande stilt
  2. nemne (eit halvdrege ord om)
    Døme
    • ande eit aldri så lite ord
  3. Døme
    • ande inn dufta av parfyme
  4. gje ein sterk tokke av;
    vere fylt av (ei kjensle, stemning)
    Døme
    • huset andar av reinleik og ro

Faste uttrykk

  • ande ut
    døy, slokne
    • ho anda ut etter eit langt og rikt liv
Artikkelside

ande 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt andi

Tyding og bruk

  1. luft som ein andar ut og inn;
    Døme
    • frisk, dårleg, vond ande;
    • dra anden;
    • sjå sin eigen ande i kaldt vêr;
    • ta anden frå ein
  2. det å ande (2, 1), puste
    Døme
    • ha tung ande
  3. lint og veikt luftdrag
    Døme
    • ein ande av vind over tunet

Faste uttrykk

  • Den heilage ande
    i kristendom: eksistensen til Gud som ein del av treeininga
  • gje opp anden
    døy
    • den gamle karen gav opp anden til slutt
  • halde i ande
    halde (nokon) i ein merksam eller spent tilstand
    • media held politikarane i ande
Artikkelside

redoble

redobla

verb

Opphav

frå engelsk; jamfør re-

Tyding og bruk

i bridge: doble doblinga til ein motspelar
Artikkelside

utelukke

utelukka

verb

Opphav

truleg av tysk ausschliessen

Tyding og bruk

  1. stengje ute, nekte deltaking i noko;
    Døme
    • utelukke nokon frå samskipnaden;
    • bli utelukka frå lagoppstillinga
  2. rekne som umogleg;
    eliminere som eit alternativ
    Døme
    • politiet kan ikkje utelukke at noko kriminelt har skjedd;
    • kommunen utelukkar ikkje vidare utbygging;
    • desse løsningane utelukkar kvarandre
Artikkelside

vekependle

vekependla

verb

Tyding og bruk

pendle (2) slik at ein bur heimanfrå ei heil arbeidsveke om gongen
Døme
  • han vekependlar til Trondheim
Artikkelside

påtvinge

påtvinga

verb

Tyding og bruk

Døme
  • dei påtvang oss samanslåingar vi ikkje ville ha
  • brukt som adjektiv:
    • påtvungne løysingar
Artikkelside

varmebehandle

varmebehandla

verb

Tyding og bruk

behandle med varme
Døme
  • varmebehandle kjøtet
Artikkelside

varmehandsame

varmehandsama

verb

Tyding og bruk

handsame med varme;
Døme
  • varmehandsame kjøt
Artikkelside

vidareformidle

vidareformidla

verb

Tyding og bruk

Døme
  • vidareformidle ein beskjed
Artikkelside

skjønnmåle

skjønnmåla

verb

Tyding og bruk

skildre som betre eller vakrare enn det er
Døme
  • skjønnmåle situasjonen
Artikkelside
Side 1 av 8