Avansert søk

Nynorskordboka 35 oppslagsord

åtkjøm

adjektiv

Tyding og bruk

kjøm (1), nåande, tilgjengeleg

stad 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt staðr; samanheng med stå (

Tyding og bruk

avgrensa område;
flekk, plass
Døme
- finne ein høveleg stad til leirplass;
- fastsetje tid og stad for møtet;
- det var feil fleire stader i boka;
- smørje salve på den vonde staden
- - finnestad
  - møtestad
  - samlingsstad
  - stoppestad
hus;
lokalitet, område som ein søkjer til
Døme
- ha ein fin stad ved sjøen;
- ein stad å vere;
- dei går aldri nokon stad – dei held seg heime
- - arbeidsstad
  - bustad
  - landstad
  - skjenkjestad
  - utferdsstad
  - verestad
by (1, bygd, strøk
Døme
- vere frå ein liten stad;
- reise frå stad til stad;
- reise inn til staden – til (kjernen i) byen;
- vere av dei mektige på staden;
- vere til stades – nærverande
- - fødestad
  - heimstad
  - hovudstad
  - kjøpstad
  - ladestad
stilling, stode, situasjon
Døme
- tenk deg i min stad;
- gje noko anna i staden
hjelp;
varig verknad;
traustleik
Døme
- det er ikkje nokon stad i det

Faste uttrykk

dra av stad
leggje i veg, reise
ein viss stad
do (2, wc
på same staden
i prent: tilvising til ein stad i ei kjelde som er nemnt tidlegare; forkorta sst.
til stades
på staden;
i overført tyding: tilgjengeleg
fyrsten var sjølv til stades;
føresetnadene er ikkje lenger til stades

frigje, frigi, frigjeve

frigjeva

verb

Tyding og bruk

gje fri frå trældom, fangenskap, arrest eller liknande
Døme
- frigje fangar;
- dei frigav gislane
- brukt som adjektiv
  ein frigjeven fange
gje frå seg;
gjere tilgjengeleg
Døme
- frigje elektrisk kraft;
- frigje ressursar
- brukt som adjektiv
  frigjevne midlar
oppheve forbodet mot;
gjere fri frå restriksjonar
Døme
- frigje handelen;
- dei gjekk rettens veg for å få bileta frigjevne
- brukt som adjektiv
  frigjevne dokument

frigjere

frigjera

verb

kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

gjere fri;
fri (3;
jamfør frigjerande og frigjord
Døme
- frigjere landet frå underkuarane;
- frigjere seg frå tvang;
- frigjere seg frå ansvar;
- frigjere seg frå hemningar
gje frå seg, skilje ut
Døme
- frigjere oksygen;
- frigjere energi
gjere tilgjengeleg
Døme
- frigjere midlar til eit føremål;
- frigjere arbeidskraft

beslagleggje, beslaglegge

beslagleggja, beslaglegga

verb

Tyding og bruk

leggje beslag (2) på;
kverrsetje (2)
Døme
- beslagleggje tjuvegodset
gjere krav på, gjere eksklusivt tilgjengeleg for seg sjølv;
okkupere (2)
Døme
- beslagleggje tida til nokon;
- beslagleggje store areal

Side 4 av 4

Resultat per side: