Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
9 treff
Bokmålsordboka
4
oppslagsord
dyrebar
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
fra
lavtysk
;
av
dyr
(
2
II)
Betydning og bruk
verdifull
Eksempel
redningsmannskapene tapte
dyrebare
minutter da de kjørte feil
;
det er et
dyrebart
minne for meg
Artikkelside
kjær
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
norrønt
kærr
;
trolig
av
latin
carus
‘dyrebar’
Betydning og bruk
som er elsket, velsett eller avholdt
;
høyt verdsatt
Eksempel
en
kjær
gjest
;
et
kjært
minne
;
ha noen
kjær
brukt som
substantiv
møte sine
kjære
igjen
brukt i kjærlig tiltale eller som innledning i brev, tale
eller lignende
Eksempel
kjære deg
;
kjære mormor og morfar
brukt som
substantiv
god morgen, kjære
forelsket
Eksempel
hun var blitt
kjær
i en gutt
Faste uttrykk
ingen kjære mor
ingen hjelp i å klage
;
ingen bønn, ingen nåde
Artikkelside
hellig
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
norrønt
heilagr
,
opprinnelig av et
germansk
substantiv
haila
‘lykke, lykkebringende’
,
jamfør
norrønt
heill
;
beslektet
med
hel
(
1
I)
Betydning og bruk
som er knyttet
eller
viet til en guddom
;
som er gjenstand for religiøs ærbødighet eller dyrking
;
opphøyd over alt verdslig
;
guddommelig
(1)
Eksempel
Gud er
hellig
;
Den
hellige
ånd
;
den hellige skrift
;
hellige kuer
;
hellige bøker
;
den
hellige
Birgitta
;
Olav den
hellige
;
stå på
hellig
grunn
;
pilegrimsferd til det hellige land
;
et tempel i den hellige byen Varanasi
verdifull, dyrebar, umistelig
Eksempel
et
hellig
minne
;
fedrelandets
hellige
jord
urokkelig
Eksempel
det er min
hellige
overbevisning
brukt som
adverb
love noe dyrt og
hellig
rettferdig
Eksempel
i
hellig
vrede
Faste uttrykk
det aller helligste
det innerste rommet i Salomos tempel i Jerusalem, der paktens ark stod
rom der det mest verdifulle oppbevares
;
bestestue, sjefskontor eller lignende
bli med inn i det aller helligste
hellig krig
krig som føres av religiøse grunner
oppfordre til hellig krig
holde hellig
vie til gudsdyrking
;
vise ærbødighet overfor
holde hviledagen hellig
;
holde Guds navn hellig
Artikkelside
dyr
2
II
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
norrønt
dýrr
Betydning og bruk
som koster mye
;
med høyt prisnivå
;
kostbar
Eksempel
jeg har kjøpt meg en ny og dyr mobil
;
det er
dyrt
å reise
;
ha et
dyrt
lån
;
det blir for
dyrt
;
alt blir
dyrere
;
verdens
dyreste
by
;
ha
dyre
vaner
;
du er jammen
dyr
i drift!
som koster en mye slit, lidelse eller lignende
Eksempel
det ble en
dyr
lærepenge for meg
brukt som
adverb
bøte
dyrt
for noe
;
han måtte betale
dyrt
for hovmodet sitt
som det er knapt med
;
dyrebar
Eksempel
dyre
dråper
;
hun har mange dyre minner om moren
hellig
Eksempel
Guds
dyre
navn
brukt som
adverb
love
dyrt
og hellig
Faste uttrykk
nå er gode råd dyre
nå er det vanskelig å vite hvordan en skal greie seg
selge seg dyrt
kjempe innbitt (mot en overmakt)
bortelaget solgte seg dyrt
Artikkelside
Nynorskordboka
5
oppslagsord
dyrebar
adjektiv
Vis bøying
Opphav
frå
lågtysk
;
av
dyr
(
2
II)
Tyding og bruk
verdifull
Døme
redningsmannskapa tapte dyrebare minutt da dei køyrde feil
;
det er eit dyrebart minne for meg
Artikkelside
kostbar
adjektiv
Vis bøying
Opphav
frå
lågtysk
eller
tysk
Tyding og bruk
som kostar mykje
;
dyr
(
2
II
, 1)
,
kostesam
Døme
eit kostbart hus
;
ein kostbar lovnad
dyrebar
,
verdfull
(2)
Døme
eit kostbart minne
;
tida er kostbar
om person: som er stor på det eller vanskeleg å få til å seie ja
;
tungbedd
Døme
gjere seg kostbar
Artikkelside
heilag
adjektiv
Vis bøying
Opphav
norrønt
heilagr
,
opphavleg av eit
germansk
substantiv
haila
‘lykke’
,
jamfør
norrønt
heill
;
samanheng
med
heil
(
1
I)
Tyding og bruk
som er knytt
eller
vigd til
eller
står nær guddomen
;
som er føremål for religiøs vørdnad
eller
dyrking
;
opphøgd over alt verdsleg
;
guddomleg
(1)
Døme
heilage Gud
;
Den heilage ande
;
den heilage skrifta
;
heilage bøker
;
heilage kyr
;
Olav den heilage
;
den heilage Birgitta
;
stå på heilag grunn
;
få sjå det heilage landet
verdifull, dyrebar, umisseleg
Døme
eit heilagt minne
urikkeleg
Døme
det er mi heilage overtyding
brukt som
adverb
love noko dyrt og heilagt
rettferdig
Døme
i heilag vreide
Faste uttrykk
det aller heilagaste
det inste rommet i Salomos tempel i Jerusalem, der paktas ark stod
rom med det mest verdifulle
;
bestestova, kontoret til sjefen eller liknande
bli med inn i det aller heilagaste
halde heilag
vie til gudsdyrking
;
syne audmykt framfor
halde kviledagen heilag
heilag krig
krig som blir ført av religiøse grunnar
kalifen erklærte heilag krig mot dei vantru
Artikkelside
dyr
2
II
adjektiv
Vis bøying
Opphav
norrønt
dýrr
Tyding og bruk
som kostar mykje
;
med høgt prisnivå
;
kostesam
Døme
ei dyr reise
;
handle i ein dyr butikk
;
ha eit dyrt lån
;
det blir dyrare å fly
;
eit dyrt land å bu i
;
ha dyre vanar
;
bilen er dyr i drift
som kostar ein mykje slit, liding eller liknande
Døme
det vart ein dyr lærepenge for meg
brukt som adverb
bøte dyrt for noko
;
han måtte betale dyrt for feilen
som det finst lite av
;
dyrebar
Døme
dyre dropar
;
ho har mange dyre minne om mora
heilag
Døme
Guds dyre ord
brukt som adverb
love dyrt og heilagt
Faste uttrykk
no er gode råd dyre
no er det vanskeleg å vite korleis ein skal greie seg
selje seg dyrt
kjempe innbite (mot ei overmakt)
bortelaget selde seg dyrt
Artikkelside
-bar
adjektiv
Vis bøying
Opphav
frå
lågtysk
opphavleg
‘som ber’
Tyding og bruk
etterledd som lagar
adjektiv
av stomnen i verb, substantiv og adjektiv
;
i ord som
brennbar
,
dyrebar
og
sårbar
Artikkelside