Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
30 treff

Bokmålsordboka 11 oppslagsord

ake

verb

Opphav

norrønt aka

Betydning og bruk

  1. gli smått og forsiktig;
    Eksempel
    • ake seg fram på magen
  2. gli på kjelke, slede eller lignende;
    Eksempel
    • ake på kjelke;
    • ake på gelenderet
Artikkelside

Nynorskordboka 19 oppslagsord

skri, skride 2

skrida

verb

Opphav

norrønt skríða

Tyding og bruk

  1. gå, flytte seg jamt frametter
    Døme
    • brureparet skrei framover kyrkjegolvet;
    • tida skrir;
    • det skrei av – det gjekk over
  2. Døme
    • stolen ho stod på, skrei unna;
    • jordbotnen skrir ut
  3. gli på snø, is eller eit anna glatt underlag;
    Døme
    • skri på ski;
    • skri nedetter rekkverket
  4. skyte aks
Artikkelside

skreide

skreida

verb

Opphav

jamfør norrønt skreiðast; av skri

Tyding og bruk

skuve til sides;
få til å gli;
slipe litt
Døme
  • skreide ljåen

Faste uttrykk

  • skreide seg
    ake, renne på is el. snø
Artikkelside

skiaking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å ake, gå på ski;
Artikkelside

segle 2, sigle 3

segla, sigla

verb

Opphav

norrønt sigla

Tyding og bruk

  1. kome seg fram, flytte seg med hjelp av segl og vind
    Døme
    • skuta seglar godt;
    • skipet segla forbi
    • frakte, reise med seglbåt
      • segle langs heile kysten
    • navigere, styre (2
      • segle etter landemerke
    • gå i fart
      • han segla i fem år som stuert;
      • båten segla på Sør-Amerika;
      • segle i medvind – òg: ha medgang;
      • kan du segle meg over fjorden;
      • segle til sjøs
  2. drive, flyte (med vind og straum)
    Døme
    • stokken segla nedover elva
  3. fare glidande eller svivande gjennom lufta;
    flyte på vengene
    Døme
    • ørna segla høgt oppe på himmelen
  4. Døme
    • han ramla og segla heile bakken ned på bakenden
  5. skri vørdeleg
    Døme
    • frua kom seglande inn i sid kjole
  6. Døme
    • segle over ende

Faste uttrykk

  • segle frampå
    renne på grunn
  • segle inn
    tene på fraktinntekter
  • segle sin eigen sjø
    overlate til seg sjølv
Artikkelside

renne 4

renna

verb

Opphav

norrønt renna

Tyding og bruk

  1. fare av garde, springe, flyge, laupe
    Døme
    • renne sin veg;
    • renne gatelangs;
    • renne på dørene
  2. Døme
    • renne på ski, kjelke, skeiser
  3. fare, røre seg (fort);
    Døme
    • renne i hop;
    • renne på ein båt
  4. få til å renne (3, 1) eller strøyme;
    Døme
    • renne saft på ei flaske;
    • renne i seg øl – drikke mykje
  5. la gli, gje fart, løype (4, 1)
    Døme
    • renne kniven i ein;
    • renne hovudet mot muren;
    • renne ei skute i senk;
    • renne tømmer
  6. Døme
    • renne garn på snella
    • leggje opp tråden til ein vev (på rennebom)
      • renne veven
Artikkelside

fure 2

fura

verb

Opphav

jamfør norrønt fúrast ‘slitast’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fure av borken;
    • la det fure – la det skure
  2. sende (noko) fort;
    fare fort
    Døme
    • fure i hop noko;
    • kome furande
  3. Døme
    • fure på kjelke
Artikkelside

avleiing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å leie bort, avleie (1)
    Døme
    • trenge ei avleiing for tankane
  2. det å lage ord av andre ord ved hjelp av førestaving, ending og/eller lydendring;
    jamfør avleie (3)
    Døme
    • lage nye ord ved avleiing
  3. avleidd ord
    Døme
    • ‘aking’ er ei avleiing av ‘ake’
Artikkelside

akesport

substantiv hankjønn

Opphav

av ake

Tyding og bruk

vintersport der ein bruker ymse slag kjelkar med og utan meiar
Artikkelside

ake

aka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt aka

Tyding og bruk

  1. flytte, skuve, gli smått og varsamt
    Døme
    • ake fram steinen;
    • ake seg fram på magen
  2. renne på kjelke, ski eller liknande
    Døme
    • ake på kjelke
  3. fare i vogn, slede eller liknande;
    sitje på
    Døme
    • sjåføren spurde om eg ville ake med han
Artikkelside
Side 2 av 2