Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 31 oppslagsord

uheldig

adjektiv

Tyding og bruk

  1. utsett for uhell eller uflaks
    Døme
    • vere så uheldig å falle;
    • vere uheldig med vêret, sitjeplassen;
    • vere uheldig i spel
    • fylt av uhell eller uflaks
      • ha ein uheldig dag
  2. Døme
    • for mykje søtt er uheldig (for helsa);
    • uheldig verknad, utvikling
  3. Døme
    • uttrykkje seg uheldig
Artikkelside

tilbakefall

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. det å falle tilbake (3) i ein tidlegare (dårlegare) tilstand
    Døme
    • ho fekk eit tilbakefall
  2. i jus: det at noko går tilbake (3) til den tidlegare eigaren;
Artikkelside

svive 2

sviva

verb

Opphav

norrønt svífa

Tyding og bruk

  1. gå rundt, snu seg i ein ring;
    dreie seg
    Døme
    • hjulet byrja å svive;
    • jorda sviv om sola;
    • det sviv og går – det ruslar og går
    • i overført tyding: handle om
      • ordskiftet sveiv om kvinnesaka
  2. gli til sida
  3. halde seg oppe i lufta utan å falle;
  4. Døme
    • vere ute og svive
    • om kjensle, tanke:
      • det sveiv meg i hug

Faste uttrykk

  • svive av
    kome på avvegar
  • svive seg
    danse
Artikkelside

syndefall

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. i bunden form eintal: synda som Adam og Eva gjorde i paradiset
  2. det å falle i synd
Artikkelside

snåve

snåva

verb

Opphav

samanheng med snabb

Tyding og bruk

  1. stige i miss så ein fell eller er nær ved å falle;
    • ho snåva og datt;
    • snåve i koll
  2. i overført tyding:
    • han snåva ikkje i det – han fekk inga uventa vinning
Artikkelside

siktekikert, siktekikkert

substantiv hankjønn

Opphav

av sikte (2

Tyding og bruk

kikert som gjer det mogleg å få ei siktelinje til å falle saman med ein rett avstand i terrenget
Artikkelside

samanfall

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

det å falle saman;
Døme
  • samanfall av helgedagar;
  • eit underleg samanfall
Artikkelside

felle 3

fella

verb

Opphav

norrønt fella

Tyding og bruk

  1. få til å falle;
    leggje ned
    Døme
    • felle tømmer;
    • spelaren vart felt i skåringsposisjon
  2. drepe
    Døme
    • felle ein elg
  3. få til å gje seg;
    Døme
    • felle regjeringa
  4. i jus: prove eller gjere skuldig
    Døme
    • fingeravtrykka felte han
  5. Døme
    • felle ein dom
  6. Døme
    • felle tårer
  7. minske (masketalet i) strikketøy, til dømes med å strikke to og to masker saman
    Døme
    • felle fire masker på kvar pinne;
    • byrje å felle til halsopninga
  8. Døme
    • felle saman to trestykke;
    • felle inn eit beslag

Faste uttrykk

  • felle av
    avslutte eit strikketøy
  • felle ut
    skilje ut
    • i drikkevatnet kan det fellast ut sølvklorid
Artikkelside

diagonal 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin, frå gresk dia- og gonia ‘vinkel’; jamfør dia-

Tyding og bruk

rett linje som går frå eitt hjørne i ein mangekant til eit anna utan å falle saman med noka side
Artikkelside

bøyel

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bygill, samanheng med tysk Bügel; diminutiv av boge

Tyding og bruk

  1. bogeforma stykke av metall, tre eller liknande til å halde i eller til å spenne fast kring noko;
    Døme
    • bøyelen på trompeten;
    • bøyelen på brillene;
    • feste bøyelen i karusellen for å unngå å falle ut
  2. (sule til eit) fiskesnøre
Artikkelside
Side 3 av 4