Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
209 результатів

Словник букмола 100 oppslagsord

fjell

іменник середній

Походження

norrønt fjall

Значення та вживання

  1. høyt berg, topp over tregrensen
    Приклад
    • høye fjell;
    • verdens høyeste fjell;
    • fjell og daler
  2. vidde (1, område som ligger høyt
    Приклад
    • gå i fjellet;
    • kjøre over fjellet;
    • ha hytte på fjellet
  3. Приклад
    • grave ned til fast fjell
Сторінка статті

tind

іменник чоловічий

Походження

norrønt tindr

Значення та вживання

  1. takk (2 i redskap
    Приклад
    • tindene i en rive;
    • gaffel med fire tinder
  2. høy og spiss fjelltopp
    Приклад
    • alpelignende fjell med ville, forrevne tinder
  3. i overført betydning: øverste nivå i en utvikling eller i et hierarki
    Приклад
    • klatre til maktens høyeste tinder;
    • nå berømmelsens tinder
Сторінка статті

borkaks, borekaks

іменник середній

Походження

av bore og kaks

Значення та вживання

støvmateriale fra boring i fjell, kaks
Сторінка статті

spiss 2

прикметник

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. som har odd (1) eller spiss (1, 1);
    som smalner mot enden;
    Приклад
    • en spiss blyant;
    • spisse fjell;
    • ha spiss nese
  2. som har skarpe, markerte trekk
    Приклад
    • et spisst ansikt
  3. skarp og avvisende;
    spydig, spotsk
    Приклад
    • han gav henne et spisst svar
    • brukt som adverb:
      • smile spisst

Фіксовані вирази

  • ha spisse albuer
    komme seg fram;
    være frekk og pågående;
    gjøre karriere uten å ta hensyn til andre
  • spiss vinkel
    • vinkel under 90°
    • i lagspill: utgangspunkt for spark, kast eller skudd langt nede mot dødlinja på siden av målet
      • skyte ballen fra spiss vinkel
Сторінка статті

tregrense

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

grense mellom snaufjell og skogkledd fjell
Приклад
  • stølen ligger under tregrensen
Сторінка статті

åpent landskap

Значення та вживання

Se: åpen
  1. landskap uten skog, åser eller fjell som stenger for utsyn
Сторінка статті

gjel 2

іменник середній

Походження

norrønt gil

Значення та вживання

trang og dyp kløft i berg eller fjell
Приклад
  • elva skjærer seg ned i et dypt gjel;
  • innerst i gjelet stuper et fossefall
Сторінка статті

stein 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt steinn; jamfør stein (2

Значення та вживання

  1. fast og hardt mineralsk materiale som fins i store og små stykker i jordskorpa;
    til forskjell fra jord (3), sand (1) og grus
    Приклад
    • grave seg ned til stein;
    • bryte stein
  2. blokk eller klump av stein (1, 1)
    Приклад
    • kaste stein;
    • få stein i skoen;
    • hoppe fra stein til stein over elva;
    • steinene raste ned fjellsiden
  3. stykke som er tilhogd av stein (1, 1) eller laget av betong, tegl eller lignende og brukt til et bestemt formål
    Приклад
    • reise en stein på graven;
    • legge ny stein på taket

Фіксовані вирази

  • bygge/legge stein på stein
    arbeide tålmodig for å nå et mål
    • jentene bygger stein på stein for å nå målet;
    • derfra har vi lagt stein for stein
  • en skal ikke kaste stein når en sitter i glasshus
    en bør ikke kritisere andre for noe en selv kan kritiseres for
  • erte på seg en stein
    terge så selv den roligste mister tålmodigheten
  • falle en stein fra noens hjerte
    bli fri fra en tung byrde (2)
    • med den forklaringen falt en stein fra hjertet mitt
  • få en stein til å gråte
    få selv den mest ufølsomme til å føle medynk
  • ha et hjerte av stein
    være svært hardhjertet
  • hard som stein
    svært hard
  • hogd/skrevet i stein
    umulig å endre
    • planen er ikke hogd i stein;
    • boken gir ingen svar skrevet i stein
  • ikke være stein tilbake på stein
    være fullstendig ødelagt
  • kaste den første steinen
    være den første til å fordømme eller kritisere
  • kaste stein i glasshus
    kritisere noen for noe en selv har gjort feil
    • det er altfor lett å kaste stein i glasshus
  • legge stein til byrden
    øke vanskene for andre
    • hun vil ikke legge stein til byrden for dem som har det tøft
  • snu hver stein
    undersøke nøye;
    belyse hver detalj
  • sove som en stein
    sove tungt
  • steiner for brød
    noe verdiløst i stedet for noe nyttig
Сторінка статті

vulkan

іменник чоловічий

Походження

fra latin, av Vulcanus, navn på den romerske ildguden som en trodde hadde en smie i vulkanene

Значення та вживання

  1. sted (ofte kjegleformet fjell) med åpning i jordskorpen der magma og gass bryter fram fra jordas indre under utbrudd;
    ildsprutende fjell
    Приклад
    • en virksom vulkan;
    • utslokkede vulkaner;
    • det sprutet ild og rant lava fra vulkanen
  2. i overført betydning: (person med) sterke følelser som kan gi seg kraftige uttrykk
    Приклад
    • han var en vulkan av sterke meninger

Фіксовані вирази

  • leve på en vulkan
    leve under svært ustabile, utrygge forhold
Сторінка статті

vill

прикметник

Походження

norrønt villr

Значення та вживання

  1. udyrket, utam;
    som vokser, lever i fri naturtilstand
    Приклад
    • ville dyr og planter;
    • temme en vill hest;
    • i vill tilstand
    • som adverb:
      • planter som vokser vilt
  2. Приклад
    • på ville fjellet;
    • Det ville vesten – se Vesten
  3. forvillet;
    som ikke kan orientere seg
    Приклад
    • døgnvill , rådvill;
    • gå seg vill;
    • fare vill
    • som adverb:
      • vilt fremmede mennesker – helt ukjente
  4. Приклад
    • bli vill og gal;
    • være vill av seg;
    • ville barn;
    • en vill dans;
    • vill av begeistring, raseri;
    • være vill etter noe;
    • føre et vilt liv
    • som adverb, brukt forsterkende:
      • være vilt begeistret
  5. Приклад
    • vill forvirring;
    • være på vill flukt;
    • et vilt innfall;
    • en vill plan
    • som adverb:
      • slå vilt om seg;
      • vill streik – spontan streik som ikke er i samsvar med avtalene i arbeidslivet ; se streik;
      • ville rykter – utrolige
Сторінка статті

Словник нюношка 109 oppslagsord

fjell

іменник середній

Походження

norrønt fjall

Значення та вживання

  1. stort, høgt berg over tregrensa
    Приклад
    • høge fjell;
    • fjell og fjord;
    • bak fjella
  2. vidd (1, område som ligg høgt
    Приклад
    • gå i fjellet;
    • på fjellet og ved sjøen;
    • reise over fjellet;
    • dra til fjells
  3. Приклад
    • grave heilt ned på fjellet
Сторінка статті

borkaks, borekaks

іменник середній

Походження

av bore (2

Значення та вживання

støvmateriale frå boring i fjell
Сторінка статті

spiss 2

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. som har odd (1) eller spiss (1, 1);
    som smalnar mot enden;
    Приклад
    • ein spiss blyant;
    • spisse fjell;
    • ha spiss nase
  2. som har skarpe, markerte drag
    Приклад
    • eit spist andlet
  3. skarp og avvisande;
    hånleg, spotsk, spydig
    Приклад
    • eit spist svar
    • brukt som adverb:
      • smile spist

Фіксовані вирази

  • ha spisse olbogar
    kome seg fram;
    vere frekk og pågåande;
    gjere karriere utan å ta omsyn til andre
  • spiss vinkel
    • vinkel under 90°
    • i lagspel: utgangspunkt for spark, kast eller skot langt nede mot dødlinja på sida av målet
      • skyte ballen frå spiss vinkel
Сторінка статті

fjord

іменник чоловічий

Походження

norrønt fjǫrðr; samanheng med fare (2

Значення та вживання

  1. smal innskjering av havet, ofte omgjeven av fjell
    Приклад
    • ro på fjorden;
    • fare over fjorden;
    • frå fjell til fjord
  2. særleg på Austlandet: større innsjø (til dømes Randsfjorden)
  3. strøk kring ein fjord (1)
    Приклад
    • bu inst i fjorden
Сторінка статті

tregrense

іменник жіночий

Значення та вживання

grense mellom snaufjell og skogkledd fjell
Приклад
  • hytta ligg over tregrensa
Сторінка статті

åre 2, år 2

іменник жіночий

Походження

norrønt æðr

Значення та вживання

  1. kanal som leier blod eller lymfe i ein menneske- eller dyrekropp;
  2. i botanikk: kanal i plante som fører væske rundt til dei ulike delane av planta
  3. veg med mykje ferdsle
  4. Приклад
    • ha ei poetisk åre
  5. kanal, holrom under jordoverflata som det kan flyta vatn gjennom;
    jamfør vassåre
  6. gang, kanal i fjell som er fylt med eit anna (og meir verdifullt) stoff enn omgjevnadene
  7. smal stripe med annan farge enn omgjevnadene i ei flate
    Приклад
    • marmor med mørkare årer
  8. hol ribbe i insektveng
Сторінка статті

klippe 1

іменник жіночий

Походження

gjennom bokmål; frå lågtysk

Значення та вживання

  1. bratt fjell;
    Приклад
    • steile klipper;
    • falle utfor ei bratt klippe
  2. i overført tyding: noko som er stødig og urokkeleg
    Приклад
    • ei klippe i midtforsvaret;
    • vere ei klippe i stormen

Фіксовані вирази

  • Den tarpeiske klippa
    utgangspunktet for fornedring
    • ho styrtar utfor Den tarpeiske klippa og mistar all makt;
    • det er ikkje langt frå Kapitol til Den tarpeiske klippa
Сторінка статті

vulkan

іменник чоловічий

Походження

frå latin, av Vulcanus, namn på den romerske eldguden som ein trudde hadde smie i vulkanane

Значення та вживання

  1. stad (ofte kjegleforma fjell) med opning i jordskorpa der magma og gass bryt fram frå det indre av jorda under utbrot;
    eldsprutande fjell
    Приклад
    • det spruta eld og rann lava frå vulkanen;
    • ein slokna vulkan
  2. i overført tyding: (person med) sterke kjensler som kan gje seg kraftige uttrykk
    Приклад
    • han vart ein vulkan av raseri

Фіксовані вирази

  • leve på ein vulkan
    leve under svært ustabile, utrygge tilhøve
Сторінка статті

vill

прикметник

Походження

norrønt villr

Значення та вживання

  1. som veks, lever i fri naturtilstand;
    Приклад
    • ville planter og dyr;
    • temje ein vill hest;
    • slike planter veks ikkje ville el. vilt i Noreg
  2. Приклад
    • på ville fjellet;
    • ville og forrivne fjell;
    • Det ville vesten – jamfør Vesten
  3. som har mista orienteringssansen;
    forvildra
    Приклад
    • døgnvill;
    • rådvill;
    • gå seg vill;
    • fare vill;
    • på ville vegar
    • som adverb:
      • vilt framande folk – heilt ukjende
  4. ståkande;
    Приклад
    • ville barn;
    • ein vill dans;
    • vill av raseri;
    • vere vill etter tobakk;
    • føre eit vilt liv
  5. Приклад
    • vill forvirring;
    • slå vilt om seg;
    • vere på vill flukt;
    • ein vill plan
    • i politikk:
      • ville rykte – utrulege

Фіксовані вирази

  • ville røyster
    røyster som fell på kandidat(ar) utanom dei offisielle listene
  • ville streikar
    spontane streikar som ikkje er i samsvar med avtalene i arbeidslivet
Сторінка статті

tunnel, tunell

іменник чоловічий

Походження

gjennom engelsk; frå gammalfransk eigenleg ‘lita tønne’

Значення та вживання

  1. underjordisk, utgraven passasje i jord eller fjell
    Приклад
    • vegtunnel;
    • jernbana, vegen går gjennom tunnel der;
    • elva er lagd i tunnel;
    • (det er) lys i enden av tunnelen – stoda held på å betre seg
  2. hol gang til dømes i maskin
Сторінка статті