Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 184 oppslagsord

yrke, yrkje

yrka, yrkja

verb

Opphav

norrønt yrkja, i avlydshøve til II verk

Tyding og bruk

  1. lage til;
    drive (på) med;
    verke (for), arbeide (for)
    • det ættene yrkte i tusen år;
    • yrke for ei sak
  2. òg: lage til (dikt);
    • det kvadet han hadde yrkt om dei

yrke 1

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør yrk (2

Tyding og bruk

Døme
  • helg og yrke

yrke 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt yrki; i avlydshøve til II verk

Tyding og bruk

  1. særleg: arbeid som ein vanleg driv med og lever av;
    fast lønt arbeid;
    livsstilling
    Døme
    • bakaryrke;
    • låglønsyrke;
    • tillitsyrke;
    • ho hadde eit interessant yrke;
    • han var lærar av yrke;
    • velje yrke;
    • lære seg eit yrke

yrk 2

adjektiv

Opphav

norrønt yrkr; jamfør vyrk

Tyding og bruk

    • ein yrk dag
  1. som substantiv, nøytrum:
    • i dag er det yrktkvardag, yrkedag

Faste uttrykk

  • både yrkt og heilagt
    både kvardag og helg
    • drive på seint og tidleg, yrkt og heilagt

få med noko/nokon å gjere

Tyding og bruk

Sjå: gjere
  1. få skjenn eller straff av nokon
    Døme
    • kjem han igjen, skal han få med meg å gjere
  2. få kontakt med eller blir kjent med noko eller nokon
    Døme
    • eit yrke der ein får med mange menneske å gjere

gå gradene

Tyding og bruk

avansere steg for steg (i eit yrke eller liknande);
Sjå: grad

sale om

Tyding og bruk

Sjå: sale
  1. leggje salen på igjen og på ein ny måte
  2. gjere noko annleis;
    skifte taktikk
    Døme
    • mange salar om og satsar på eit nytt yrke

peile inn

Tyding og bruk

Sjå: peile
  1. lokalisere (radiosendar eller liknande)
    Døme
    • dei peila inn den radiomerkte ulven ein gong i veka
  2. gradvis orientere seg mot
    Døme
    • dei peilar seg inn mot yrke med høg løn

kome på rett hylle

Tyding og bruk

kome på rett plass i livet;
ha eit yrke som svarer til dei evner og interesser ein har;
Sjå: hylle

forville seg

Tyding og bruk

Sjå: forville
  1. hamne på feil stad
    Døme
    • sauen forvilla seg inn på eit kjøpesenter;
    • vi forvillar oss uti myrområde;
    • ho har forvilla seg inn i feil yrke
  2. om dyr og planter: bli vill (1)(etter å ha vore tam eller dyrka)
    Døme
    • krokusen har forvilla seg frå gamle hagar