Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 220 oppslagsord

situasjon

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå mellomalderlatin av situare; sjå situert

Tyding og bruk

Døme
  • vere inne i situasjonen;
  • ein komisk situasjon;
  • ein vanskeleg politisk situasjon;
  • vere på høgd med, meistre situasjonen;
  • redde situasjonen;
  • utnytte situasjonen
Artikkelside

gissel

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

gisˊsel

Opphav

norrønt gísl; truleg frå keltisk ‘pant’

Tyding og bruk

  1. person som blir helt fanga som pant på ei avtale eller for å tvinge gjennom krav
    Døme
    • halde nokon som gissel;
    • ta gislar
  2. i overført tyding: person eller gruppe som kjem i klemme eller blir heldne i ein vanskelig situasjon
    Døme
    • landet er gissel for valden;
    • ho er gissel av si eiga frykt
Artikkelside

i løvegapet

Tyding og bruk

på ein farleg stad eller i ein vanskelig og lei situasjon;
Sjå: løvegap
Døme
  • ministeren vågde seg inn i løvegapet
Artikkelside

setje seg

Tyding og bruk

Sjå: setje
  1. plassere kroppen i sitjande stilling
    Døme
    • setje seg til bords;
    • ho setter seg ned;
    • han sette seg inn i bilen;
    • dei har sett seg rundt bordet
  2. få seg sjølv i ein viss tilstand eller situasjon
    Døme
    • setje seg i gjeld;
    • setje seg høge mål
  3. begynne, kome i gang
    Døme
    • toget sette seg i rørsle
  4. danne seg
    Døme
    • det sette seg verk i såret
  5. bli fast
    Døme
    • fyllinga må få tid til å setje seg
Artikkelside

perfekt storm

Tyding og bruk

Sjå: perfekt
  1. kraftig storm (1) som kjem på grunn av ein uvanleg kombinasjon av vêrfenomen
  2. kritisk situasjon som har oppstått på grunn av ein kombinasjon av fleire uvanlege faktorar
    Døme
    • energikrisa er ein perfekt storm
Artikkelside

Pandoras øskje

Tyding og bruk

gjenstand eller situasjon som fører til problem eller ulykker;
jamfør pandoraøskje;
Sjå: øskje
Døme
  • hendinga opna ei Pandoras øskje med grums og korrupsjon;
  • arven vart ei Pandoras øskje av problem for henne
Artikkelside

Pandoras eske

Tyding og bruk

gjenstand eller situasjon som fører til ulykker og problem;
jamfør pandoraeske;
Sjå: eske
Døme
  • hendinga opna ei Pandoras eske av ulykker for selskapet;
  • det nye huset har vorte ei Pandoras eske av problem
Artikkelside

naud lærer naken kvinne å spinne

Tyding og bruk

ein finn ei løysing når ein er i ein vanskeleg situasjon;
Artikkelside

ha is i magen

Tyding og bruk

vere kald og roleg i ein kritisk situasjon;
ikkje miste fatninga;
halde hovudet kaldt;
Sjå: mage
Artikkelside

gå i lås

Tyding og bruk

Sjå: lås
  1. kome i låst tilstand
    Døme
    • bildøra gjekk i lås
  2. gå som ein hadde tenkt;
    lykkast
  3. ikkje kome seg ut av ein fastlåst situasjon;
    Døme
    • forhandlingane gjekk i lås
Artikkelside
Side 1 av 22