Avansert søk

39 treff

Nynorskordboka 39 oppslagsord

huge

huga

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt huga; jamfør hug (1

Tyding og bruk

  1. ha hug til;
    Døme
    • eg hugar maten
  2. verke lokkande;
    Døme
    • det hugar meg
  3. kome i hug, hugse

huga

adjektiv

Opphav

norrønt hugaðr ‘hugsterk, modig’

Tyding og bruk

  1. som har hug (1, 2) til noko;
    Døme
    • han var huga til å spørje;
    • ho var lite huga på oppgåva
  2. brukt som etterledd i samansetningar: som har slikt huglag som førsteleddet nemner

hank 2

adjektiv

Opphav

samanheng med hanke (3

Tyding og bruk

Døme
  • vere hank etter nokon

Faste uttrykk

  • hank på
    huga på å kome (nokon) til livs

galen

adjektiv

Opphav

norrønt galinn, opphavleg ‘fortrolla’; opphavleg perfektum partisipp av gale

Tyding og bruk

  1. som er frå vitet, frå seg sjølv
    Døme
    • eg trur eg blir galen av dette bråket;
    • mannen må jo vere sprøyte galen;
    • te seg som galne
  2. styrlaus (2), vill (4), laussleppt;
    sinna
    Døme
    • galne påfunn;
    • vere ung og galen;
    • bli galen på ein for noko;
    • full og galen
  3. svært ihuga, huga eller hugteken;
    vill etter
    Døme
    • ho er heilt galen etter han;
    • han er galen etter å spele fotball;
    • vere galen etter søtt
  4. Døme
    • kua er galen
  5. Døme
    • ta galen lei;
    • rette og galne svar;
    • riv ruskande galne opplysningar;
    • det er noko gale med motoren
    • brukt som adverb
      • klokka går gale;
      • dei fór gale i denne saka
  6. Døme
    • det er noko gale fatt;
    • det er for gale at han aldri skulle gifte seg;
    • gå frå gale til verre;
    • det heldt på å gå gale på køyreturen;
    • det er så gale med meg no at eg søv ikkje om nettene
  7. ulovleg, moralsk klanderverdig
    Døme
    • det er gale å lyge;
    • dette er gale av deg;
    • kome på galne vegar;
    • kva har eg eigenleg gjort deg gale?

Faste uttrykk

  • aldri så gale at det ikkje er godt for noko
    ei hending som berre ser uheldig ut, kan likevel føre med seg noko positivt

vrangsøvd, rangsøvd

adjektiv

Tyding og bruk

søvnig og vaken i utide;
huga til å sove om dagen og til å vake om natta

uhuga

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er huga (1);
Døme
  • vere uhuga på det arbeidet

vitehuga, vetehuga

adjektiv

Tyding og bruk

vere huga på å vite;

skrøyten

adjektiv

Tyding og bruk

huga til å skrøyte;

hank på

Tyding og bruk

huga på å kome (nokon) til livs;
Sjå: hank

-lynt, -lyndt

adjektiv

Opphav

norrønt lyndr

Tyding og bruk

med slikt lynne som førsteleddet nemner;
jamfør huga (2);
i ord som frilynt, godlynt og lauslynt