Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 101 oppslagsord

kaskotrygding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

trygding av transportmiddel med utstyr, men ikkje personar og last;
Døme
  • kaskotrygdinga dekkjer også motor og segl
Artikkelside

knarr 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt knǫrr

Tyding og bruk

  1. om norrøne forhold: havgåande handelsskip med segl
  2. seglbåt for regatta og turseilas
Artikkelside

forsliten

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som har mykje slitasje;
    Døme
    • kleda er forslitne;
    • eit forslite segl
  2. som er mykje brukt og derfor uoriginal;
    Døme
    • ei forsliten frase;
    • ein forsliten melodi;
    • boka var full av forslitne klisjeer
Artikkelside

kite 1

substantiv hankjønn

Uttale

kait

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

drake (3) brukt som segl i sporten kiting
Døme
  • bruke større kitar
Artikkelside

jibbe

jibba

verb

Opphav

frå engelsk jib; eller nederlandsk gijpen

Tyding og bruk

  1. la eit segl gå over frå den eine sida til den andre (når ein seglar unna vinden)
    Døme
    • jibbe seglet
  2. stå på ski og utføre akrobatikk over overflater som ikkje er snø;
    jamfør jibbing
Artikkelside

liggje bakk

Tyding og bruk

om seglskip: liggje med nokre segl slik at vinden kjem inn framanfrå og bremsar skuta;
Sjå: bakk
Artikkelside

gaffelsegl

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

firkanta segl der den øvre kanten blir strekt langs ein gaffel (3)
Artikkelside

hermetisk

adjektiv

Opphav

av fransk hermétique, av mellomalderlatin hermeticus; etter namnet til guden Hermes Trismegistos, grunnleggjaren av alkymien og kunsten å gjere kar lufttette med hjelp av magiske segl

Tyding og bruk

  1. om matvare: konservert med å vere sterilisert og nedlagd i lufttett boks eller liknande
    Døme
    • hermetiske grønsaker;
    • hermetisk makrell;
    • hermetisk frukt
  2. som ikkje lèt noko kome inn;
    fullstendig avstengd
    Døme
    • piggtrådgjerde og hermetiske sperringar;
    • leve i ei lukka, hermetisk verd
    • brukt som adverb
      • dører og vindauge var hermetisk lukka;
      • bygget er hermetisk stengt;
      • ho lukka øyra hermetisk for alle formaningar
Artikkelside

heise

heisa

verb

Opphav

av nederlandsk hijsen

Tyding og bruk

lyfte eller hale opp (ved hjelp av tau, kjetting, kran eller liknande)
Døme
  • heise segl;
  • heise flagget;
  • statuen vart heist på plass

Faste uttrykk

  • heise ned
    senke, fire (2, 1)
    • heise folk ned frå taket;
    • han heiste seg ned etter tauet
  • heise opp
    lyfte eller hale opp
    • heise tønna opp med eit tau;
    • heise opp skjørtet;
    • heise opp akslene
Artikkelside

heis

substantiv hankjønn

Opphav

av heise

Tyding og bruk

  1. innretning til å frakte varer eller personar opp eller ned med, i vertikal eller skrå lei;
    Døme
    • ta heisen til femte etasje
  2. øvre hjørne på trekanta segl

Faste uttrykk

  • gå i heisen
    gå tapt;
    gå til grunne
  • kome i heisen
    (etter gammal straffemetode til sjøs som gjekk ut på at ein vart heist opp i råa med ein stropp under armane) kome i knipe, kome ille ut;
    bli stilt til ansvar
Artikkelside
Side 3 av 11