Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
388 treff

Bokmålsordboka 192 oppslagsord

E 1, e 1

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • stor E;
    • liten e;
    • e kommer etter d i alfabetet;
    • har stedsnavnet Sel lang eller kort e?
  2. (note (2, 1) for) tredje tone (1, 1) i C-durskalaen;
    jamfør E-dur og e-moll
  3. dårligste ståkarakter ved høyskoler og universiteter (på en skala fra A til F)
    Eksempel
    • hun strøk ikke til eksamen, men fikk en E
Artikkelside

E 2

forkorting

Betydning og bruk

  1. på veiskilt: forkorting for europavei
    Eksempel
    • kjøre E18 til Kristiansand
  2. på kompass: øst (1 (opprinnelig av engelsk east, fransk est)
Artikkelside

tournedos

substantiv hankjønn

Uttale

turn(e)dåˊ

Opphav

fransk av tourner ‘vende’ og dos ‘rygg’

Betydning og bruk

liten skive indrefilet (1), stekt raskt på begge sider
Artikkelside

server 1, sørver 1

substantiv hankjønn

Uttale

sørˊver

Opphav

fra engelsk

Betydning og bruk

datamaskin eller dataprogram som leverer tjenester til enheter i et datanett (2), for eksempel lagring av data, e-post og nettsider;
Eksempel
  • hjemmesiden ligger på en server hos et amerikansk firma
Artikkelside

spraye

verb

Uttale

sprai`e, spræi`e

Opphav

av spray

Betydning og bruk

sprute spray (2) på
Eksempel
  • spraye på en vegg;
  • han sprayer seg i nesen
Artikkelside

F 1, f 1

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • stor F;
    • liten f;
    • f kommer etter e i alfabetet;
    • ha problemer med å uttale lyden f
  2. (note (2, 1) for) fjerde tone (1, 1) i C-durskalaen;
    jamfør F-dur og f-moll
  3. dårligste karakter (4) ved høgskoler og universiteter (på en skala fra A til F)
    Eksempel
    • hun fikk F og strøk til eksamen
Artikkelside

elektronisk sigarett

Betydning og bruk

elektronisk apparat som ligner på en sigarett til inhalering av fordampet smakstilsatt væske som inneholder nikotin;
jamfør e-sigarett;
Artikkelside

den eldre

Betydning og bruk

etter navn: den eldste av to eller flere med samme navn;
forkortet d.e.;
Se: den, eldre
Eksempel
  • Pieter Brueghel den eldre
Artikkelside

over en lav sko

Betydning og bruk

i store mengder, i fleng;
Se: lav, sko
Eksempel
  • e-postadresser ble utvekslet over en lav sko
Artikkelside

naturlig logaritme

Betydning og bruk

logaritme med grunntall e;
jamfør e (2, 2);
Artikkelside

Nynorskordboka 196 oppslagsord

E 1, e 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • stor E;
    • liten e;
    • e kjem etter d i alfabetet;
    • har stadnamnet Sel lang eller kort e?
  2. (note (2, 1) for) tredje tone (2, 1) i C-durskalaen;
    jamfør E-dur og e-moll
  3. dårlegaste ståkarakter ved høgskular og universitet (på ein skala frå A til F)
    Døme
    • han strauk ikkje til eksamen, men fekk ein E
Artikkelside

E 2

forkorting

Tyding og bruk

  1. på vegskilt: forkorting for europaveg
    Døme
    • køyre E6 til Trondheim
  2. på kompass: aust (1 (opphavleg av engelsk east, fransk est)
Artikkelside

tournedos

substantiv hankjønn

Uttale

turn(e)dåˊ

Opphav

fransk av tourner ‘vende’ og dos ‘rygg’

Tyding og bruk

lita skive av indrefilet (1), steikt raskt på begge sider
Artikkelside

spraye

spraya

verb

Uttale

sprai`e, spræi`e

Opphav

av spray

Tyding og bruk

sprute spray (2) på
Døme
  • å spraye på hus er hærverk;
  • ho sprayar seg med parfyme
Artikkelside

fjern

adjektiv

Opphav

gjennom eldre dansk fjær, frå lågtysk vern(e); jamfør norrønt fjar(ri)

Tyding og bruk

  1. som ligg langt unna
    Døme
    • fjerne himmelstrok;
    • fjerne slektningar;
    • dette verkar fjernt for meg;
    • det har eg ikkje den fjernaste idé om
    • brukt som substantiv
      • frå fjern og nær;
      • sjå noko i det fjerne
  2. langt unna i tid
    Døme
    • i ei fjern fortid
  3. Døme
    • du verkar så fjern;
    • vere fjern i blikket
Artikkelside

bjørnebær

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. frukt frå planter i gruppa bjørnebær (2)
  2. samlenamn på buskvekstar med svart(raud)e bær i rosefamilien
Artikkelside

tekst

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt textr eller texti; av latin textus ‘vev’

Tyding og bruk

  1. trykte eller skrivne ord sette saman i ein heilskap slik at det gjev meining, til dømes i ei bok, ein artikkel eller ein e-post;
    samanhengande mengd av skrivne ord
    Døme
    • ei bok med lite tekst og mykje bilete;
    • desse tekstane er uleselege;
    • skriv ein kort tekst om sommarferien din;
    • ein gresk tekst med omsetjing
  2. ord til ein melodi
    Døme
    • ein popmelodi med norsk tekst
  3. utdrag frå Bibelen eller bibelstad som utgangspunkt for ei preike
    Døme
    • teksten i dag er frå Salmane;
    • leggje ut teksten på førehand
  4. omsetjing eller attgjeving av tale i eit fjernsynsprogram, ein film eller liknande, som blir vist nedst på skjermen;
    til skilnad frå dubbing
    Døme
    • filmen er på fransk med norske tekstar
  5. i typografi: stor skriftstorleik;
    20-punkts kegel

Faste uttrykk

  • halde seg til teksten
    ikkje snakke seg vekk frå eit planlagt tema
  • lese nokon teksten
    irettesetje nokon
    • læraren las elevane teksten da halve klassa ikkje leverte i tide
Artikkelside

spam

substantiv hankjønn

Uttale

spæmm

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

uynskt e-post med reklame, svindelforsøk eller liknande som firma eller privatpersonar sender ut uoppmoda;
Artikkelside

søppelpost

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

uynskt e-post med reklame, svindelforsøk eller liknande som firma eller privatpersonar uoppmoda sender ut;
Døme
  • innboksen min var full av søppelpost med lovnader om store pengar og vakre damer
Artikkelside

spamme

spamma

verb

Tyding og bruk

sende ut uynskt e-post;
sende ut spam
Artikkelside