Avansert søk

40 treff

Bokmålsordboka 19 oppslagsord

kar 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt karl; jamfør kall (1

Betydning og bruk

  1. mann eller eldre unggut;
    Eksempel
    • en røslig kar;
    • en liten kar;
    • han er en grei kar;
    • karer og kvinnfolk
  2. rik, velstående mann;
  3. handlekraftig, sterk og dyktig mann
    Eksempel
    • det var noe til kar;
    • det er jammen litt av en kar hun har fått

Faste uttrykk

  • det koster å være kar
    det er dyrt å flotte seg
  • full kar
    godt skikket mann
    • han er snart full kar igjen etter å ha vært syk
  • være kar for/om/til
    være i stand til;
    greie, makte
    • han kjempet det han var kar for;
    • han tok i alt han var kar om;
    • han ropte det han var kar til

haugkall

substantiv hankjønn

Opphav

av haug

Betydning og bruk

kall (1 som hører til de underjordiske;

ølkall

substantiv hankjønn

Opphav

av kall (1

Betydning og bruk

vasskall

substantiv hankjønn

Opphav

av kall (1

Betydning og bruk

tunkall

substantiv hankjønn

Opphav

av tun og kall (1

Betydning og bruk

overnaturlig vesen som bor på gården;

tuftekall

substantiv hankjønn

Opphav

av kall (1

Betydning og bruk

i folketroen:
  1. liten mann av de underjordiske

tannløs, tannlaus

adjektiv

Betydning og bruk

  1. som mangler tenner
    Eksempel
    • en tannløs kall
  2. som er uten brodd, harmløs, tam
    Eksempel
    • et tannløst innlegg i debatten

sognekall, soknekall

substantiv intetkjønn

Opphav

av kall (2

Betydning og bruk

  1. sogneprests embete
  2. menighet(er) som betjenes av en sogneprest

signekall

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

Nynorskordboka 21 oppslagsord

kar 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt karl; jamfør kall (1

Tyding og bruk

  1. mann eller eldre unggut;
    Døme
    • ein vaksen kar;
    • ein liten kar;
    • spørje ein eldre kar;
    • karar og kvinnfolk
  2. rik, velståande mann;
  3. handlekraftig, sterk og dyktig mann
    Døme
    • dei syntest han var litt av ein kar

Faste uttrykk

  • det kostar å vere kar
    det er dyrt å flotte seg
  • full kar
    fullfør mann
    • vere med for full kar;
    • han var frisk igjen og full kar
  • vere kar for/om/til
    vere i stand til;
    greie, makte
    • han prøvde det han var kar for;
    • dei padla alt dei var kar om;
    • han viste at han var kar til å stå i mot

haugkall

substantiv hankjønn

Opphav

av haug

Tyding og bruk

kall (1, 4) som tilhøyrer dei underjordiske;

vindtørr, vindturr

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei vindtørr furu
  2. Døme
    • ein vindtørr, gammal kall

giktbroten

adjektiv

Tyding og bruk

sterkt plaga av gikt
Døme
  • ein giktbroten kall

åtgjerdskall

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i folkemedisin: kall, mann som kunne gjere åt, lækje sjukdom med trolldomsråder

åkall

substantiv hankjønn

Opphav

av å (2 og kall (1

Tyding og bruk

ølkall

substantiv hankjønn

Opphav

av kall (1

Tyding og bruk

i botanikk:

tannlaus

adjektiv

Opphav

norrønt tannlauss

Tyding og bruk

  1. som vantar tenner
    Døme
    • ein tannlaus kall
  2. i overført tyding: som er utan brodd;
    Døme
    • ei tannlaus tale

talar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. person som taler eller held tale;
    Døme
    • vere samd med siste talar
  2. person som er flink til å tale (2, 4)
    Døme
    • eg er ingen talar
  3. person som taler ofte, som har til yrke, kall, oppgåve å tale;
    Døme
    • ein kjend talar

soknekall

substantiv inkjekjønn

Opphav

av kall (2

Tyding og bruk

  1. embete til ein sokneprest
  2. kyrkjelyd(ar) som ein sokneprest gjer teneste for