Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 49 oppslagsord

klima

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk ‘skråning’, opphavleg ‘om jorda si stilling i forhold til solstrålane’

Tyding og bruk

  1. gjennomsnittleg tilstand av vêrtilhøva på ein stad;
    Døme
    • godt klima;
    • dårleg klima
  2. i overført tyding: rådande tenkjemåte eller stemning innanfor eit miljø eller mellom ulike partar
    Døme
    • det økonomiske klimaet er hardt

temperert sone

Tyding og bruk

område på jorda med temperert klima;
Sjå: temperert

temperert klima

Tyding og bruk

skiftande, men ikkje ekstremt klima, med markerte årstider, til skilnad frå arktisk, tropisk;
Sjå: temperert

kontinentalt klima

Tyding og bruk

tørt klima;
innlandsklima;
Døme
  • den spanske høgsletta har kontinentalt klima

drive fram

Tyding og bruk

dyrke i kunstig klima;
Sjå: drive
Døme
  • drive fram blomstrar

luftendring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. skifte i klima;
  2. i overført tyding: skifte i rådande tenkjemåte, tilhøve, stemning eller liknande;

endre

endra

verb

Opphav

av tysk ander ‘annan’

Tyding og bruk

gjere om på;
Døme
  • endre kurs;
  • endre reglane;
  • endre vaner;
  • dei endra syn på saka;
  • korfor endre på noko som fungerer?
  • brukt som adjektiv
    • tilpasse seg eit endra klima

Faste uttrykk

  • endre seg
    bli annleis;
    forandre seg
    • tidene endrar seg

humid

adjektiv

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

om klima, tidsperiode eller område: våt, fuktig, med mykje nedbør

ironisk

adjektiv

Opphav

av gresk eironikos

Tyding og bruk

med bruk av ironi, som er prega av ironi
Døme
  • han fekk eit ironisk svar;
  • teksten er prega av ironisk distanse;
  • varmare klima i tropane gjev ironisk nok meir is på Folgefonna

akklimatisere

akklimatisera

verb

Uttale

aklimatiseˊre

Opphav

jamfør ad og klima

Tyding og bruk

venje til nye vokster- eller livsvilkår
Døme
  • akklimatisere plantene til å stå ute

Faste uttrykk

  • akklimatisere seg
    venje seg til nye tilhøve;
    finne seg til rette
    • idrettsfolk må ha tid til å akklimatisere seg i tynn luft;
    • akklimatisere seg i den nye jobben