Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 70 oppslagsord

svang 2

adjektiv

Opphav

samanheng med svinge

Tyding og bruk

  1. tom, smal over magen;
    Døme
    • kua var svang;
    • vere svange og svoltne
Artikkelside

styrte

styrta

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. falle, rase, strøyme (ned)
    Døme
    • flyet styrta i havet;
    • styrte ned;
    • elva styrta utfor stupet
  2. tømme, slå ut med fart
    Døme
    • styrte lasset i fyllinga
    • kaste, støyte ned
      • styrte nokon i avgrunnen
    • felle (3
      • styrte regjeringa
    • kaste (3
      • styrte ein i ulykka;
      • styrte seg ut i dristige spekulasjonar
  3. Døme
    • styrte på dør
  4. falle om
    Døme
    • han gjekk til han styrta
Artikkelside

stolme

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som stalme (1

Tyding og bruk

Døme
  • kua har stolme i juret
Artikkelside

spreng

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt sprengr

Tyding og bruk

  1. det å sprengje;
    noko som sprengjer på
  2. Døme
    • stundom svengen og stundom sprengen – sjå sveng
  3. utspiling
    Døme
    • ha spreng for panna, i hovudet;
    • kua hadde spreng i juret – juret var mjølkesprengt

Faste uttrykk

  • på spreng
    (arbeide) av all makt
Artikkelside

spene

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt speni

Tyding og bruk

sugevorte på eit jur;
Døme
  • kua har fire spenar
Artikkelside

soppe 3

soppa

verb

Tyding og bruk

plukke sopp;
beite sopp
Døme
  • kua soppar
Artikkelside

slite 2

slita

verb

Opphav

norrønt slíta

Tyding og bruk

  1. dra, rive, tøye noko så det går sund
    Døme
    • båten sleit fortøyingane;
    • kua sleit seg;
    • slite av, laus, over, sund
  2. nytte (mykje og lenge) så bruken set tydelege merke;
    skjemme, tære med mykje bruk
    Døme
    • slite klede og sko;
    • målinga på huset var sliten (av);
    • slite skulebenken – òg: gå på skule;
    • slite ned, ut noko – nytte så lenge det er brukeleg;
    • slite på den same frakken – bruke;
    • slite på nervane – ta hardt på nervane
    • i perfektum partisipp:
      • slitne klede
  3. arbeide hardt, slepe (2, 2), streve
    Døme
    • slite seg opp den bratte bakken;
    • slite og arbeide heile livet
  4. falle einskilde regndropar eller snøfjon

Faste uttrykk

  • slite med
    plagast (til dømes med ein skade)
  • slite seg ut
    miste helsa av hardt arbeid
Artikkelside

skutrygga

adjektiv

Opphav

av skut (1

Tyding og bruk

  1. hos folk: med krum (2) rygg;
    Døme
    • gammal og skutrygga
  2. hos dyr: med oppoverbøygd rygg
    Døme
    • det er eit lyte at kua er skutrygga
Artikkelside

skope 2

skopa

verb

Opphav

norrønt skopa

Tyding og bruk

fare av garde med hopp, kast og sprett;
vimse av stad
Døme
  • denne kua skopar alltid føre dei andre

Faste uttrykk

  • skope seg
    gå ikring med modige og utbydande, provoserande fakter
Artikkelside

sine 1

sina

verb

Opphav

samanheng med sein

Tyding og bruk

slutte å gje mjølk (dei siste vekene føre ein ny fødsel)
Døme
  • kua sina av, bort, opp, utor
Artikkelside
Side 6 av 7