Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 107 oppslagsord

bouillabaisse

substantiv hankjønn

Uttale

bojabeˊs

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

sterkt krydra suppe med fisk og skaldyr, vanleg i Sør-Frankrike
Døme
  • ein bouillabaisse med seks fiskeslag
Artikkelside

sikspenslue, sikspensluve

substantiv hokjønn

Opphav

frå engelsk ‘seks pence’, på grunn av den låge prisen på lua

Tyding og bruk

lita flat sportslue med smal skugge av same stoff som lua
Artikkelside

sekspakning

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

etter engelsk sixpack

Tyding og bruk

pakning med seks flasker eller boksar
Døme
  • ein sekspakning (med) øl
Artikkelside

V6

substantiv hankjønn

Opphav

av V (3

Tyding og bruk

i totalisatorspel: med seks vinnarar
Artikkelside

vise 3

visa

verb

Opphav

norrønt vísa; samanheng med vis (2

Tyding og bruk

  1. la nokon sjå;
    peike ut;
    Døme
    • ho viste meg arbeidsplassen sin;
    • vise billetten;
    • vise vegen;
    • vise korleis det skal gjerast;
    • vise tenner – sjå tann (1);
    • klokka viser seks;
    • kongen viste seg på slottsbalkongen;
    • han har ikkje vist seg på fleire dagar
    • vere å sjå
      • spora viser igjen;
      • like å vise seg – òg: kjekke seg;
      • vis deg som ein mann – stram deg opp;
      • det viste seg å vere rett;
      • skrammene vistest mest ikkje;
      • vise fram;
      • vise omkring, rundt;
      • vise til brevet, søknaden;
      • vise tilbake skuldingane
  2. sende av stad, bort
    Døme
    • vise nokon til ein god lækjar
  3. gje prov for;
    Døme
    • vise kva ein duger til;
    • vise deltaking, takksemd, tillit;
    • vise interesse

Faste uttrykk

  • vise bort
    by å gå bort, ut; utvise
  • vise døra
    kaste (nokon) ut, be forsvinne
  • vise til rette
  • vise tilbake på
    peike tilbake på
Artikkelside

ving

substantiv hankjønn

Opphav

engelsk wing opphavleg lånt frå nordisk; same opphav som veng

Tyding og bruk

  1. særleg før i fotball: spiss (1, 2) med posisjon på ving (2)
    Døme
    • høgreving;
    • venstreving;
    • spele ving
  2. del av, posisjon på bana nærmast sidelinja
    Døme
    • spele på vingane
  3. eining (på seks fly) i ein skvadron
Artikkelside

vestalsk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld vestalinner
Døme
  • dei seks vestalske jomfruene
Artikkelside

vestalinne

substantiv hokjønn

Opphav

frå latin av Vesta, vernegudinne for heim og familie

Tyding og bruk

i romersk mytologi: kvar av dei seks prestinnene som levde i kyskleik og heldt ved like elden som alltid brann i tempelet til Vesta
Artikkelside

vesleputt

substantiv hankjønn

Opphav

etter namnet Lilliput, land i fantasiromanen Gullivers reiser av J. Swift der innbyggjarane var seks tommar høge; samanheng med engelsk little ‘liten’

Tyding og bruk

spelar på vesleputtlag
Artikkelside

vakt 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med vake (2

Tyding og bruk

  1. det å vake eller vakte
    Døme
    • halde vakt (over noko(n))
    • sitje, stå på vakt;
    • gå av, på vakt – slutte, byrje vakta; jamfør vakt (1, 2);
    • dr. Aasen har vakt i natt – har teneste
  2. tidsrom da ein held vakt (1, 1), vakttørn
    Døme
    • til sjøs er døgnet delt inn i seks vakter;
    • ta siste vakta
  3. stad, lokale der det blir halde vakt
    Døme
    • melde seg i vakta
  4. person(ar) som held vakt;
    jamfør vaktar
    Døme
    • dørvakt;
    • snikje seg forbi vakta;
    • gå, stå vakt;
    • setje ut vakter

Faste uttrykk

  • på vakt mot
    påpasseleg (og mistenksam) mot
Artikkelside
Side 5 av 11