Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 58 oppslagsord

hovslag, hóvslag

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lyd av slag av hestehov (1 mot marka
Døme
  • høyre hovslag nede i vegen

hoppe tau

Tyding og bruk

barneleik: hoppe over tau som blir svinga av ein sjølv el. av to andre i høge bogar over hovudet på ein og ned mot marka;
Sjå: tau

golve

golva

verb

Tyding og bruk

  1. leggje golv (i)
  2. kaste, leggje, slå (nokon) i golvet eller marka (særleg i slåsting)
    Døme
    • ingen klarte å golve han

kvite 2

kvita

verb

Opphav

av kvit

Tyding og bruk

  1. gjere eller farge kvit
    Døme
    • snøen kvitar marka;
    • kvite fjøset med kalk
  2. vere kvit;
    lyse, skine
    Døme
    • det kvitar i tennene

følgjeleg, følgeleg, fylgjeleg

adverb

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

av den grunn;
Døme
  • det er rim på marka, følgjeleg må det ha vore kuldegrader

hardfrosen

adjektiv

Tyding og bruk

som er hard av frost
Døme
  • marka er hardfrosen

fôre 4, fore 4

fôra, fora

verb

Opphav

norrønt fóðra; av for (3

Tyding og bruk

  1. gje (husdyr) for (3, 1);
    fø (opp)
    Døme
    • fôre krøtera godt
  2. sanke fôr
    Døme
    • dei driv og fôrar i marka
  3. Døme
    • fôre nokon med opplysningar

Faste uttrykk

dekkje, dekke 2

dekkja, dekka

verb

Opphav

frå lågtysk; same opphav som tekke (4

Tyding og bruk

  1. Døme
    • landskapet er dekt av flaumvatn;
    • snøen dekte marka;
    • dekkje matrestane med plast;
    • flisene dekte veggen
  2. gjere eit bord klart for måltid;
    setje fram tallerkenar, glas, bestikk, dukar og liknande
    Døme
    • dekkje bordet;
    • bordet var dekt til selskap;
    • vi dekte til 12 mann
  3. vere stor nok til å utlikne (2) eller betale;
    Døme
    • dekkje eit behov;
    • bedrifta dekte reisekostnadene;
    • dekkje etterspurnaden etter ei vare;
    • få dekt utgiftene sine
  4. vere identisk eller kongruent med;
    svare til, vere lik;
    vere likeverdig med
    Døme
    • figurane dekkjer kvarandre;
    • dei to omgrepa dekkjer ulike fenomen
  5. omfatte, femne (2) om;
    gjelde
    Døme
    • lærebok som skal dekkje ein periode på fleire hundre år;
    • kulturhuset skal dekkje heile regionen;
    • legen dekkjer eit stort område;
    • norskfaget skal dekkje mange emne;
    • politiet treng meir ressursar for å dekkje alle oppgåvene sine
  6. verne mot angrep, mistanke eller liknande;
    Døme
    • dekkje nokon med falsk forklaring;
    • finne ord å dekkje seg bak;
    • har du ein skriftleg kontrakt, er du dekt mot det meste;
    • dekkje seg bak ein fasade
  7. referere eller rapportere frå;
    skildre alt om
    Døme
    • dekkje landsmøtet for avisa;
    • reporteren som dekte vinter-OL
  8. om hund, særleg i kommando: leggje seg ned
    Døme
    • dekk!

Faste uttrykk

grønkast

verb

Tyding og bruk

Døme
  • marka grønkast

grøne

grøna

verb

Tyding og bruk

vere grøn;
sjå grøn ut
Døme
  • marka grønar;
  • det grønar i breen