Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 181 oppslagsord

skaffe 1

skaffa

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

få tak i;
sikre (seg)
Døme
  • skaffe hjelp, pengar;
  • skaffe ein noko å ete;
  • skaffe nokon eit arbeid;
  • skaffe seg utstyr;
  • skaffe seg problem;
  • skaffe til vegar – sjå veg (2)

Faste uttrykk

  • skaffe fram
    få fram
  • skaffe or vegen
    rydde av vegen
Artikkelside

skaffe 2

skaffa

verb

Opphav

frå nederlandsk ‘lage til mat’; same opphav som skape

Tyding og bruk

til sjøs: ete (2
Døme
  • mannskapet skulle skaffe og kvile
Artikkelside

rekvisitør

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som har som arbeid å skaffe og lage rekvisittar til teater, film, tv-program eller liknande
Artikkelside

rekruttere

rekruttera

verb

Tyding og bruk

  1. skrive ut soldatar;
    verve til militæret
  2. skaffe ny tilgang eller tilvekst (av mannskap, fagfolk, tilhengjarar eller liknande)
    Døme
    • rekruttere elevar frå alle distrikt
Artikkelside

provokatør

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. person som (medvite) handlar eller uttaler seg på ein slik måte at det provoserer andre
    Døme
    • kunstnaren er ein kjend provokatør
  2. person som oppmodar til ulovlege handlingar;
    Døme
    • politiet har arrestert ein provokatør
  3. person som er leigd for å skaffe fram påskot for å setje i verk straffetiltak eller liknande
    Døme
    • Gestapo nytta provokatørar
Artikkelside

proviantere

proviantera

verb

Tyding og bruk

skaffe seg matvarer;
utstyre seg med niste
Døme
  • dei drog innom butikken for å proviantere før turen
Artikkelside

pådra seg

Tyding og bruk

skaffe seg;
måtte finne seg i;
Sjå: pådra
Døme
  • pådra seg sjukdom;
  • ho pådreg seg ansvar;
  • han pådrog seg stor gjeld
Artikkelside

pådra, pådrage

pådraga

verb

Faste uttrykk

  • pådra seg
    skaffe seg;
    måtte finne seg i
    • pådra seg sjukdom;
    • ho pådreg seg ansvar;
    • han pådrog seg stor gjeld
Artikkelside

kunnskapstørste, kunnskapstorste

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sterk trong til å skaffe seg kunnskap (1)
Artikkelside

rive 3

riva

verb

Opphav

norrønt rífa og hrífa

Tyding og bruk

  1. slite i to eller fleire bitar;
    få flengje;
    flerre, spjerre
    Døme
    • rive sund noko;
    • hunden reiv sauen i hel;
    • rive seg opp på piggtråden
  2. gni sund;
    Døme
    • rive ost
    1. brukt som adjektiv:
      • rivne gulrøter
  3. Døme
    • rive av ei fyrstikk
  4. herje, svi
    Døme
    • gikta riv og slit i kroppen;
    • brennevinet reiv i halsen
  5. rykkje, slite
    Døme
    • rive seg i håret;
    • rive av seg kleda;
    • rive nokon over ende
  7. bryte ned, rasere, jamne med jorda
    Døme
    • rive eit hus;
    • rive ned og øydeleggje
  8. velte, dytte ned
    Døme
    • rive eit hinder;
    • høgdehopparen reiv i første forsøk

Faste uttrykk

  • bli riven bort/vekk
    • døy brått og uventa;
      omkome
      • han vart riven bort i ei ulykke
    • forsvinne frå marknaden
      • alle billettane vart rivne bort
  • få riven pels
    kome uheldig frå noko
  • rive av seg
    fortelje (til dømes ein vits) på ståande fot
  • rive frå seg
    gjere seg fort ferdig
    • dei riv frå seg arbeidet
  • rive i nasen
    lukte skarpt
    • lukta av mugg riv i nasen;
    • ei skarp lukt av sprit reiv han i nasen
  • rive kjeft
    krangle, skjelle (for moro skuld), skråle
  • rive med seg
    • trekkje med seg
      • flaumen riv med seg huset
    • fengje, engasjere
      • musikaren reiv med seg publikum
  • rive med
    gjere oppglødd
    • musikken riv folk med
  • rive opp
    • opne brått og hardhendt
      • han reiv opp døra
    • rippe opp
      • rive opp eit sår
  • rive seg laus
    frigjere seg frå
  • rive til seg
    skaffe seg, leggje under seg
Artikkelside
Side 1 av 19