Avansert søk

Nynorskordboka 369 oppslagsord

verb

norrønt prófa, gjennom lågtysk, frå latin probare; jamfør prov

granske noko, til dømes for å finne ut kva eigenskapar det har;
undersøkje, kontrollere, teste
Døme
- dei har prøvd ein ny bil;
- dei prøvde om materialet var sterkt nok;
- læraren prøvde elevane i grammatikk;
- ho vil prøve saka for retten
- brukt som adjektiv:
  han tok eit prøvande steg
øve inn;
framføre på prøve (1, 3)
Døme
- teateret prøver eit nytt stykke
gjere eit forsøk på;
freiste (1), forsøkje
Døme
- eg prøver å kome tidsnok;
- vi får prøve å finne ein utveg
(la nokon) møte motgang eller liknande
Døme
- ho har fått prøve litt av kvart
- brukt som adjektiv:
  han var ein hardt prøvd mann

prøve krefter
finne ut kven som er sterkast
prøve lykka
prøve ut noko som ein håper vil lykkast;
gje seg ut på noko utan å vite om det vil gå godt eller dårleg
ho prøvde lykka som modell;
prøve lykka i USA
prøve noko på
ta på seg noko for å sjå om det passar
han prøvde dressen på
prøve seg fram
gjere stadige forsøk for å finne den rette eller beste løysinga
dei prøvde seg fram til den beste oppskrifta
prøve seg på noko
gjere ein freistnad på noko
ho kan snart prøve seg på den store bakken
prøve seg på nokon
nærme seg nokon for å freiste å oppnå (romantisk eller seksuell) kontakt
han hadde prøvd seg på henne heile kvelden
prøve ut
teste
han prøver ut eit nytt medikament mot høgt blodtrykk

substantiv hankjønn eller hokjønn

gjennom lågtysk, frå mellomalderlatin proba, av latin probare ‘granske, ransake’; jamfør norrønt próf

det får stå si prøve
det får gå som det vil;
det får våge seg
løna er lågare i den nye jobben, men det får stå si prøve
på prøve
mellombels for å finne ut om nokon oppfyller krava
han er tilsett i butikken på prøve;
ho er sett fri på prøve
setje prøve på svaret
kontrollere om eit reknestykke er rett
setje på prøve
utsetje for (stor) påkjenning
stå si prøve
greie påkjenningane
ein soldat må kunne stå si prøve og gjere det han vert pålagd

Sjå: kalle

gje namn etter noko eller nokon
Døme
- dei vil kalle opp oldefaren dersom dei får ein gut;
- plassen er kalla opp etter den tidlegare statsministeren
(prøve å) kontakte til dømes gjennom eit radiosamband
Døme
- flygeleiaren kalla opp flyet