Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 110 oppslagsord

islandsk 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av islandsk (2

Tyding og bruk

språk i den vestnordiske språkgruppa hovudsakleg brukt på Island
Døme
  • snakke islandsk;
  • islandsk er nærskyld norsk
  • brukt i nøytrum:
    • snakke eit godt islandsk

islandsk 2

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld Island og islendingar
Døme
  • islandsk statsborgar

pule

pula

verb

Opphav

frå dansk, jamfør eldre islandsk púla ‘støyte til’; truleg samanheng med engelsk pull ‘dra’

Tyding og bruk

ha samleie (med);

puristisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er prega av purisme (1)
    Døme
    • islandsk måldyrking er puristisk
  2. som er prega av purisme (3)
    Døme
    • ha eit puristisk syn på kva folkemusikk er

pølse

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør islandsk pylsa

Tyding og bruk

  1. matrett av finhakka kjøtblanding, innmat eller liknande, stappa i dyretarm eller syntetisk etterlikning av dyretarm
    Døme
    • pølser kan kokast, steikjast, røykjast og spekjast;
    • varme pølser med brød
  2. noko som liknar på ei pølse (1) i fasong

Faste uttrykk

  • ei pølse i slaktetida
    ein bagatell i den store samanhengen
  • rosina i pølsa
    høgdepunktet;
    det beste (som kjem til sist);
    prikken over i-en

pæle

pæla

verb

Opphav

jamfør islandsk pæla ‘hakke, grave’

Tyding og bruk

streve, slite hardt
Døme
  • han pæla og drog så sveitten rann

dall 1

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør islandsk dallur; færøysk døll(ur)

Tyding og bruk

lite lagga kjerald med lok og hank;
Døme
  • ein dall med smør

dalle

dalla

verb

Opphav

jamfør islandsk dalla ‘blafre’; samanheng med dille (2

Tyding og bruk

vimse, dilte
Døme
  • gå her å dalle;
  • han dalla seg ikkje til å hente lensmannen

Faste uttrykk

  • dille og dalle
    gjere noko for moro skuld;
    fjase

ridle

ridla

verb

Opphav

jamfør færøysk ridla ‘vri, riste’; samanheng med norrønt og islandsk ríða ‘vri, svinge’

Tyding og bruk

vrikke, dille, riste
Døme
  • sauen ridlar på rumpa

loppen

adjektiv

Opphav

jamfør islandsk loppinn

Tyding og bruk

frosen, valen på hendene av kulde