Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

innsikt

substantiv hokjønn

Opphav

etter tysk Einsicht; jamfør sikt (2

Tyding og bruk

Døme
  • skaffe seg innsikt i noko;
  • syne stor innsikt og dugleik
Artikkelside

opplyst

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som får lys frå ei lyskjelde
    Døme
    • ei opplyst gate
  2. som har innsikt;
    jamfør opplyse (3)
    Døme
    • eit opplyst samfunn
Artikkelside

innsiktsfull

adjektiv

Tyding og bruk

som har innsikt;
som er kunnskapsrik og klok
Døme
  • ein innsiktsfull terapeut
Artikkelside

bli klok på

Tyding og bruk

få innsikt i;
Sjå: klok
Døme
  • eg klarer ikkje bli heilt klok på deg;
  • ein blir aldri heilt klok på hovudpersonen i boka
Artikkelside

klok

adjektiv

Opphav

norrønt klókr; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. som kan skjøne noko;
    Døme
    • ein klok person;
    • kloke auge;
    • ho har eit klokt hovud;
    • seie nokre kloke ord
    • brukt som adverb
      • investere klokt
  2. som har mykje kunnskap;
    Døme
    • søkje råd hos eit klokt menneske;
    • svaret gjorde meg ikkje klok
  3. som har vanleg fornuft;
    Døme
    • ikkje vere retteleg klok

Faste uttrykk

  • bli klok på
    få innsikt i;
    forstå (1)
    • eg klarer ikkje bli heilt klok på deg;
    • ein blir aldri heilt klok på hovudpersonen i boka
  • gjere klokt i
    vere tent med
    • ein gjer klokt i å lytte;
    • du gjer nok klokt i å vere litt varsam
  • klok av skade
    røynd som følgje av tidlegare mistak eller ulukke
    • klok av skade bad eg om hjelp opp trappa
  • klok kone
    kvinne som praktiserer folkemedisin
    • ei klok kone oppi dalen
  • vere like klok
    skjøne like lite som før (etter eit svar, ei forklaring eller liknande)
    • etter å ha kika på kartet var dei like kloke
Artikkelside

lærdom

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt lærdómr, læridómr; av lære (3

Tyding og bruk

  1. kunnskap ein har tileigna seg ved å lese, studere eller liknande
    Døme
    • lærdomen er lett å bere
  2. innsikt ein får ut frå røynsle
    Døme
    • lærdomen frå krigen

Faste uttrykk

  • ta lærdom av
    lære av;
    hauste røynsle av
Artikkelside

kunststykke

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

handling som krev stor innsikt og øving
Døme
  • skåringa var eit kunsstykke;
  • å få ungane til å sove er eit kunsstykke
Artikkelside

kunstnarleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld kunst (3) og kunstnarar
    Døme
    • kunstnarleg innsikt;
    • ha kunstnarlege interesser
  2. som har estetisk verdi
    Døme
    • boka hadde ikkje noko kunstnarleg innhald;
    • ho gav produkta ei kunstnarleg utforming
  3. brukt som substantiv: underhalding i form av eit kunstnarleg innslag, til dømes musikalsk
    Døme
    • kven er ansvarleg for det kunstnarlege i programmet?
Artikkelside

kunnskapstre

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. i Bibelen: treet som gjev kunnskap om godt og vondt;
    Døme
    • kunnskapstreet i paradis
  2. i overført tyding: (all) kunnskap og innsikt

Faste uttrykk

  • ete av kunnskapstreet
    lære
    • elevane skal ete av kunnskapstreet
Artikkelside

kunnskap

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk kun(t)schap

Tyding og bruk

  1. lærdom;
    Døme
    • han har stor kunnskap om tilhøva;
    • ha gode kunnskapar i språk
  2. kjennskap eller opplysning om nokon eller noko

Faste uttrykk

  • kunnskapens høgborg
    stad der mykje kunnskap (1) er samla, til dømes universitet eller bibliotek
  • kunnskapens tre
    • treet i Bibelen som gjev kunnskap om godt og vondt;
      kunnskapstreet
    • i overført tyding: kunnskap, lærdom
  • taus kunnskap
    kunnskap som ein ikkje blir uttrykt i ord, men som ein lærer gjennom handling, bruk og erfaring
Artikkelside
Side 1 av 3