Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
57 treff

Nynorskordboka 57 oppslagsord

falsk 1

substantiv hankjønn

Opphav

av falsk (2

Tyding og bruk

  1. forfalsking, særleg av dokument
  2. Døme
    • vere utan falsk
Artikkelside

falsk 2

adjektiv

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin fallere ‘svike’

Tyding og bruk

  1. ikkje eigenleg (1) eller verkeleg;
    utan grunnlag;
    galen, usann, urett, grunnlaus
    Døme
    • på falske premissar;
    • under falske føresetnader;
    • gje eit falskt bilete av situasjonen;
    • falsk alarm;
    • falsk forklaring
  2. Døme
    • falske perler;
    • kjøpe eit falskt pass;
    • falsk underskrift
    • brukt som adverb
      • skrive falskt
  3. Døme
    • falske vener;
    • gje eit falskt bilete av situasjonen
  4. med ureine tonar
    Døme
    • falsk song
    • brukt som adverb:
      • dei song falskt

Faste uttrykk

  • falsk krupp
    kruppliknande betennelse i strupehovudet, jamfør krupp
  • falskt nyhende
    sak som blir presentert som eit nyhende, men som ikkje har grunnlag i faktiske tilhøve
    • dei spreier falske nyhende på nettet
  • spele falskt
    jukse i kortspel
Artikkelside

falske 2

falska

verb

Tyding og bruk

Artikkelside

spuriøs

adjektiv

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

som berre tilsynelatande har ei bestemt årsak;
falsk, tilfeldig
Døme
  • spuriøs samanheng;
  • eit påvist samband kan vere spuriøst
Artikkelside

vrang, rang 2

adjektiv

Opphav

norrønt (v)rangr

Tyding og bruk

  1. med innsida ut;
    vrengd
    Døme
    • eine sokken er vrang
    • brukt som adverb:
      • ta jakka vrangt på seg
  2. om maske (2: som ein lagar ved å trekkje tråden gjennom ei lykkje frå baksida;
    til skilnad frå rett (3, 4)
    Døme
    • eit mønster med rette og vrange masker
    1. brukt som adverb:
      • strikke rett og vrangt
    2. brukt som substantiv:
      • strikke to rette og to vrange
  3. som ikkje er rett (3, 2) (i ein viss situasjon);
    feil, galen;
    urettvis, falsk
    Døme
    • ta vrang frakk i garderoben;
    • felle vrange dommar;
    • ei vrang underskrift;
    • sjå skilnaden på rett og vrangt
    • brukt som adverb:
      • svelgje vrangt
  4. som valdar bry;
    Døme
    • kvistete og vrang ved;
    • dette er vrangt å lære;
    • det var vrange og vonde tider
    • brukt som adverb:
      • han stod så vrangt til
  5. som er tverr og stri;
    Døme
    • ein vrang hotellgjest;
    • guten var vrang og vanskeleg;
    • hestane vart vrange og nekta å gå

Faste uttrykk

  • slå seg vrang
    • gjere seg vanskeleg;
      bli trassig og sta
      • ein gjest på utestaden slo seg vrang
    • slutte å verke som normalt
      • motoren slo seg vrang;
      • ryggen har slått seg vrang
Artikkelside

søtlåten

adjektiv

Tyding og bruk

  1. blid eller venleg på ein falsk eller tilgjord måte
    Døme
    • eit søtlåte smil;
    • søtlåten sympati
  2. overdrive sentimental;
    Døme
    • ein søtlåten slager;
    • søtlåtne kjærleikssongar
Artikkelside

setel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin schedula, diminutiv av scheda ‘blad, papir’

Tyding og bruk

  1. stykke papir;
    Døme
    • dele ut setlar før avrøystinga;
    • skrive noko på ein setel
  2. Døme
    • betale med store setlar;
    • dette er ein falsk setel
Artikkelside

påtatt

adjektiv

Tyding og bruk

falsk, unaturleg, uekte;
  • bruk samsvarsbøying framfor eit substantiv:
    • eit påtatt smil;
    • påtatte smil
  • bruk ubøygd form etter eit usjølvstendig verb:
    • smilet hennar var påtatt;
    • smila deira var påtatt
Artikkelside

påteken

adjektiv

Tyding og bruk

  1. falsk, unaturleg, uekte;
    Døme
    • eit påteke namn;
    • smilet var påteke;
    • dekkje mismotet med ei påteken likesæle
  2. som har vorte mål for åtak;
    Døme
    • han vart påteken av ukjende menn;
    • både planter og dyr vert påtekne av sjukdomen
Artikkelside

basestasjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sendar- og mottakarstasjon for trafikk mellom mobiltelefonar og telefonnett

Faste uttrykk

  • falsk basestasjon
    hemmeleg basestasjon som tek imot signal før dei når ein ekte basestasjon, brukt til telefonavlytting
Artikkelside