Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
19 treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

elskar

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt elskari

Tyding og bruk

  1. mann som ein person har eit seksuelt forhold til utan at dei er gifte eller sambuande
    Døme
    • ho hadde mange elskarar;
    • han har ein yngre elskar
  2. person som har eit seksuelt forhold til ein annan;
    person i eigenskap av seksualpartnar
    Døme
    • dei er ektefellar og elskarar;
    • ein dårleg elskar;
    • alle kan bli gode elskarar
  3. person som liker noko svært godt;
    Døme
    • ein elskar av saksofonjazz
Artikkelside

elske

elska

verb

Opphav

norrønt elska, av elskr ‘som nærer kjærleik til’

Tyding og bruk

  1. setje stor pris på;
    like svært godt;
    vere glad i
    Døme
    • elske musikk;
    • ho elskar sjokolade;
    • eg elskar å reise;
    • dei elska fedrelandet sitt
  2. kjenne sterk kjærleik til;
    halde av
    Døme
    • eg elskar deg;
    • ho elskar kona si
    • brukt som adjektiv
      • eit elska barn
  3. ha seksuell omgang
    Døme
    • dei elska heile natta;
    • dei elska med kvarandre
Artikkelside

elsk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt elska; av elske

Tyding og bruk

sterk interesse
Døme
  • vise sin elsk til folket;
  • vere kjent for sin elsk til musikken

Faste uttrykk

  • leggje sin elsk på
    bli glad i eller interessert i
    • dei har lagt sin elsk på den spanske øya
Artikkelside

sjalu

adjektiv

Opphav

frå fransk jaloux, gjennom latin; frå gresk zelos ‘ihuge, svartsjuke’

Tyding og bruk

mistenksam eller uroleg av otte for at den ein elskar, er utru eller at ein rival skal ta plassen;
misunneleg, avundsjuk, svartsjuk
Døme
  • vere sjalu på ein rival
Artikkelside

strandløve

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

person som elskar å vere på stranda og gjerne likar å vise seg fram
Døme
  • unge, solbrune strandløver som spradar rundt;
  • strandløvene må hugse solkrem
Artikkelside

badeengel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person, særleg barn, som elskar å bade;
Døme
  • badeenglane har vore i vatnet i fleire timar;
  • strandløver og badeenglar elskar stranda
Artikkelside

science fiction

substantiv hankjønn

Uttale

saiˊens fikˊsjen

Opphav

frå engelsk ‘vitskapsdikting’; sisteleddet same opphav som fiksjon

Tyding og bruk

  1. samlenemning for litteratur og film som skildrar ein visjon av framtida, ofte knytt til ny eller spekulativ teknologi;
    Døme
    • ho elskar fantasy og science fiction
  2. (urealistisk) framtidsvisjon;
    Døme
    • flygande bilar er framleis berre science fiction
Artikkelside

ven 1, venn

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vinr, samanheng med latin venus ‘venleik’; jamfør Venus romersk kjærleiksgudinne

Tyding og bruk

  1. person ein har godhug for;
    særs god kjenning
    Døme
    • barndomsven;
    • omgangsven;
    • ein god ven;
    • ha mange vener;
    • vere (ein) god ven med, til nokon;
    • møte slekt og vener;
    • bli, gjere seg, halde seg til vens med nokon;
    • bli vener igjen etter ei usemje;
    • skilje mellom ven og fiende
    • i tiltale:
      • god dag, gamle ven!
    • i tiltale, særleg til ektemake eller barn:
      • den går ikkje, venen min
  2. Døme
    • få seg ein ny ven
  3. særleg i religiøst mål: medlem i visse kristne trussamfunn
    Døme
  4. i litterært mål: elskar (3), dyrkar
    Døme
    • barneven;
    • bokven;
    • ein sann ven av gode historier
Artikkelside

kjærleik

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kærleikr

Tyding og bruk

  1. varm, inderleg kjensle for nokon eller noko;
    Døme
    • alle barn treng kjærleik;
    • vise kjærleik og omsorg;
    • kjærleik til heimen;
    • Guds kjærleik
  2. varm, inderleg kjensle for eit menneske ein elskar og er seksuelt tiltrekt av;
    Døme
    • sanseleg kjærleik;
    • få kjærleik til nokon;
    • kjærleik ved første blikk
  3. levande, glødande interesse for noko
    Døme
    • kjærleik til bøker;
    • kjærleiken til fotballen
  4. gjenstand for romantisk kjensle eller varm interesse
    Døme
    • finne sitt livs store kjærleik;
    • fjella i Jotunheimen var den store kjærleiken hans

Faste uttrykk

  • fri kjærleik
    erotisk kjærleik utanfor ekteskap eller fast forhold
  • kjærleik gjer blind
    kjærleik tek dømekrafta og fornufta frå eit menneske
  • kjærleik på pinne
    sukkertøy festa på ein pinne
  • ulykkeleg kjærleik
    kjærleik som ikkje blir gjengjeld
Artikkelside

elskarrolle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

rolle (1, 1) som elskar eller forelska (ung) mann
Døme
  • seie nei til fleire elskarroller
Artikkelside