Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

dikt

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt dikt, frå lågtysk; jamfør dikte

Tyding og bruk

  1. poetisk produkt;
    (heilskap av) vers
    Døme
    • skrive dikt;
    • lese dikt;
    • gje ut eigne dikt;
    • dikt og prosa
  2. noko oppdikta;
    Døme
    • er det dikt eller sanning?
    • det er berre dikt
Artikkelside

rim 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt rím; frå fransk

Tyding og bruk

  1. vers eller strofe med enderim
    Døme
    • rim og regler
  2. lydleg samsvar mellom to eller fleire ord
    Døme
    • diktet går på rim
  3. Døme
    • finne eit rim på ‘våren’
  4. samsvar, samanheng
    Døme
    • det er ikkje rim i det du seier

Faste uttrykk

Artikkelside

lovsong

substantiv hankjønn

Opphav

av lov (3

Tyding og bruk

song til å lovprise med;
Døme
  • himmelsk lovsong;
  • diktet er ein lovsong til våren
Artikkelside

odyssé, odysse

substantiv hankjønn

Uttale

odyseˊ

Opphav

frå gresk , opphavleg diktet til Homer om Odyssevs’ heimreise frå Troja

Tyding og bruk

(skildring av) eventyrleg og farefull (sjø)reise
Artikkelside

idé, ide 2

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk idea ‘utsjånad, art, form, omgrep’

Tyding og bruk

  1. (klar) førestilling;
    Døme
    • han hadde ingen idé om kva det dreidde seg om
  2. Døme
    • ha merkelege idear;
    • ein fiks idé
  3. (grunnleggjande og gjerne original) tanke, plan eller utkast
    Døme
    • ideen til dramaet
  4. hovudtanke
    Døme
    • ideen i diktet
  5. i filosofi: abstrakt og evig omgrep;
    uforanderleg mønster;
Artikkelside

moll

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå latin, av mollis ‘mjuk, mild’

Tyding og bruk

  1. toneart med liten ters (1, 1);
    motsett dur (2
    Døme
    • stykket går i moll
  2. i overført tyding: mørk, sørgmodig stemning
    Døme
    • diktet var stemt i moll
Artikkelside

elegisk

adjektiv

Tyding og bruk

klagande, vemodig
Døme
  • diktet har eit elegisk preg
Artikkelside

lage 3

laga

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av lag

Tyding og bruk

  1. skape eller forme eit (fysisk eller immaterielt) produkt;
    Døme
    • lage mat;
    • dei lagar møblar;
    • ho laga musikk til eit dikt
  2. brukt som adjektiv: tilgjord, unaturleg
    Døme
    • slutten i boka verkar så laga
  3. få ein viss tilstand eller situasjon til å oppstå;
    stelle til
    Døme
    • lage ein flekk på duken;
    • dei laga berre bråk og ugreie;
    • lage det slik at alle blir nøgde

Faste uttrykk

  • lage i stand
    førebu noko;
    stelle i stand
    • lage i stand ein stor fest
  • lage om
    få noko til å bli annleis enn det har vore;
    gjere om;
    jamfør omlaging
    • stua er laga om til kontor;
    • lage om på diktet
  • lage opp
    lage mykje av noko for seinare bruk
    • dei har laga opp rikeleg med fiskekaker
  • lage seg til
    ordne seg;
    betre seg
    • vêret laga seg til
  • lage seg
    • ordne seg;
      gå godt
      • det lagar seg nok
    • forme seg;
      vere i ferd med å bli
      • det laga seg dogg på ruta;
      • det laga seg til uvêr
    • gjere seg ferdig;
      bu seg
      • lage seg til å reise
  • lage til
    stelle i stand;
    gjere førebuingar
    • lage til frukost;
    • dei laga til ein fest
Artikkelside

lage om

Tyding og bruk

få noko til å bli annleis enn det har vore;
jamfør omlaging;
Sjå: lage
Døme
  • stua er laga om til kontor;
  • lage om på diktet
Artikkelside

sameining

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å sameine
  2. noko som er sameint
    Døme
    • diktet er ei sameining av tanke og kjensle
Artikkelside
Side 1 av 3